Της Παρασκευής Κωστίνου,
1906: Γεννιέται στο Μιλάνο ένας από τους πιο σημαντικούς σκηνοθέτες του 20ου αιώνα, που θα επηρεάσει βαθιά τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο με τη νέα οπτική του.
Ο λόγος για τον Ιταλό Λουκίνο Βισκόντι. Προερχόταν από αριστοκρατική οικογένεια, με την ιστορία της να φτάνει μέχρι την περίοδο της Αναγέννησης, ενώ με βάση κάποιες πηγές της εποχής, η οικογένειά του συνέβαλε σημαντικά στη διάδοση των γραμμάτων και των τεχνών στο Μιλάνο.
Από μικρή ηλικία είχε έρθει σε επαφή με τις τέχνες, ενώ η μητέρα του ήταν μουσικός και ο ίδιος έπαιζε βιολοντσέλο για 10 ολόκληρα χρόνια. Επίσης, ο πατέρας του διατηρούσε ιδιωτικό θέατρο, στο οποίο προσλάμβανε θιάσους να παίζουν προσωπικά για τον ίδιο. Αυτό σημαίνει ότι και ο Λουκίνο από πολύ μικρός ήρθε σε επαφή με το θέατρο, με το οποίο θα ασχοληθεί στο μέλλον.
Ξεκίνησε την καριέρα του στον κινηματογράφο το 1935 δίπλα στον Γάλλο σκηνοθέτη Ζαν Ρενουάρ ως βοηθός του. Πρόκειται για έναν σταθμό στην επαγγελματική ζωή του Βισκόντι, διότι ο Ζαν Ρενουάρ ήταν αυτός που τον ευαισθητοποίησε σχετικά με διάφορα κοινωνικά και πολιτικά θέματα, αλλά και τον μύησε στην κομμουνιστική ιδεολογία, όσο βρισκόταν στο Παρίσι. Το ταξίδι του στο Παρίσι υπήρξε καθοριστικό στη ζωή του, διότι τότε εκδήλωσε την ομοφυλοφιλία του και έκτοτε εκφραζόταν ανοιχτά γι’ αυτό.
Το 1942 γυρίζει την πρώτη του ταινία, κατά διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με τίτλο Διαβολικοί Εραστές. Η ταινία βασίζεται στο αστυνομικό μυθιστόρημα Ο ταχυδρόμος χτυπάει πάντα δύο φορές του Τζειμς Κέιν. Ο Βισκόντι ήταν έντονα επηρεασμένος από τη λογοτεχνία και πολλές από τις ταινίες του βασίζονται σε μυθιστορήματα. Η συγκεκριμένη ταινία έκρυβε πολλά νεωτερικά στοιχεία, όπως ότι χρησιμοποιήθηκαν φυσικοί χώροι με κρυφές κάμερες που ο ίδιος τοποθετούσε και ότι μαζί με τους ηθοποιούς έπαιζαν και ντόπιοι κάτοικοι.
Η επόμενη ταινία του, Η γη τρέμει, γυρίστηκε το 1948 και ήταν η πρώτη βραβευμένη (Ειδικό Διεθνές Βραβείο του Φεστιβάλ κινηματογράφου της Βενετίας). Ξεχωρίζει για το ντοκιμαντερ στιλ της και για το γεγονός ότι πρωταγωνίστησαν απλοί ψαράδες της Σικελίας και όχι επαγγελματίες ηθοποιοί, οι οποίοι μίλησαν για τα προβλήματα της καθημερινότητάς τους και τον καταλυτικό ρόλο που παίζει η φύση στη ζωή τους. Η χρηματοδότηση της ταινίας προήλθε από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ιταλίας, στο οποίο ο Βισκόντι ήταν ενεργό μέλος.
Εκτός από τον κινηματογράφο, ο Βισκόντι ασχολήθηκε με το θέατρο και την όπερα, κάνοντας ένα πέρασμα από το κίνημα του νεορεαλισμού στη στιλιζαρισμένη σκηνοθεσία. Κυρίως, ανέβασε θεατρικές παραστάσεις Γάλλων και Αμερικάνων συγγραφέων, όπως είναι ο Ζαν Κοκτώ και ο Άρθουρ Μίλερ. Επιπρόσθετα, τη δεκαετία του ’50 ανέβασε όπερες του Βέρντι και του Μπελίνι, με πρωταγωνίστρια τη Μαρία Κάλλας.
Η καριέρα του στον κινηματογράφο συνεχίζεται με την ταινία Senso του 1954, που βασίζεται στο μυθιστόρημα του Καμίλο Μπόιτο και σχετίζεται με το ζήτημα της ταξικής προδοσίας. Η επόμενη ταινία του Λευκές νύχτες, βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Θίοντορ Ντοστογιέφσκι, χτυπήθηκε από την Αριστερά για πρώτη φορά ως «εστετική». Τότε, ο Βισκόντι αναζήτησε πάλι τις ρίζες του στον νεορεαλισμό και κυκλοφόρησε την ταινία Ο Ρόκο και τα αδέλφια του. Πρόκειται για μία από τις κορυφαίες ταινίες του, με πρωταγωνίστρια την Κατίνα Παξινού.
Οι ταινίες που θα ακολουθήσουν είναι ο Γατόπαρδος το 1963, το 1967 θα μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το μυθιστόρημα του Αλμπέρ Καμύ Ο Ξένος, θα ακολουθήσει η ταινία Οι Καταραμένοι το 1969, που πραγματεύεται την άνοδο του Ναζισμού στη Γερμανία. Το 1971 θα γυριστεί η ταινία Θάνατος στη Βενετία και η βιογραφική ταινία για τον Βασιλιά της Βαυαρίας Λουδοβίκο Β’, με τίτλο Το λυκόφως των θεών. Η καριέρα του Βισκόντι θα ολοκληρωθεί με δύο τελευταίες ταινίες, Η γοητεία της αμαρτίας το 1973 και η ταινία Ο Αθώος του 1976 που ολοκληρώθηκε λίγο πριν τον θάνατο του μεγάλου σκηνοθέτη, ο οποίος μετά από θρόμβωση ήταν ημιπαράλυτος.
Στις 17 Μαρτίου 1976, ο Λουκίνο Βισκόντι πεθαίνει ύστερα από εγκεφαλικό. Αναμφισβήτητα, αποτέλεσε σταθμό στην εξέλιξη της έβδομης τέχνης. Σε όλη του τη ζωή υπήρξε ένας εστέτ αριστοκράτης Aριστερών πεποιθήσεων, γεγονός που πάντα ερχόταν σε σύγκρουση τόσο στις ταινίες του, όσο και στη ζωή του. Προς τιμήν του έγινε διπλή κηδεία, μία πολιτική από το Κ.Κ.Ι. και μία θρησκευτική από την οικογένειά του, ενώ και στις δύο παρευρέθηκαν πολύ σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο Πρωθυπουργός της Ιταλίας, αλλά και διανοούμενοι της Aριστεράς.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Λουκίνο Βισκόντι: Ο «πατέρας» του κινηματογραφικού νεορεαλισμού, sansimera.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Λουκίνο Βισκόντι: Ο κόμης του ιταλικού σινεμά είχε μια συναρπαστική ζωή και μια ανεπανάληπτη καριέρα, lifo.gr, Διαθέσιμο εδώ
