Της Χρυσάνθης Θανάση,
1512: Η Sistine Chapel είναι παπικό παρεκκλήσι στο παλάτι του Βατικανού που ανεγέρθηκε από το 1473 έως το 1481 από τον αρχιτέκτονα Giovanni dei Dolci για τον Πάπα Sistus IV, από τον οποίον έλαβε και το όνομά του και είναι διάσημο κυρίως για τις αναγεννησιακές τοιχογραφίες του Μιχαήλ Άγγελου. Το εξωτερικό του παρεκκλησιού είναι μονόχρωμο και ακόσμητο, αλλά οι εσωτερικοί του τοίχοι και η οροφή τους έχουν διακοσμηθεί με νωπογραφίες πολλών δασκάλων της Αναγέννησης της Φλωρεντίας.
Οι τοιχογραφίες στους πλαϊνούς τοίχους του παρεκκλησίου ζωγραφίστηκαν από το 1481 έως το 1483. Στον βόρειο τοίχο υπάρχουν έξι τοιχογραφίες που απεικονίζουν γεγονότα από τη ζωή του Χριστού, όπως ζωγράφισαν οι Perugino, Pinturicchio, Sandro Botticelli, Domenico Ghirlandaio και Cosimo Rosselli. Στον νότιο τοίχο υπάρχουν άλλες έξι τοιχογραφίες που απεικονίζουν γεγονότα από τη ζωή του Μωυσή από τους Perugino, Pinturicchio, Botticelli, Domenico και Benedetto Ghirlandaio, Rosselli, Luca Signorelli και Bartolomeo della Gatta. Πάνω από αυτά τα έργα, υπάρχουν μικρότερες τοιχογραφίες ανάμεσα στα παράθυρα που απεικονίζουν διάφορους πάπες.
Τα πιο σημαντικά έργα τέχνης στο παρεκκλήσι είναι οι τοιχογραφίες του Μιχαήλ Άγγελου στην οροφή και στον δυτικό τοίχο πίσω από τον βωμό. Οι τοιχογραφίες στην οροφή, γνωστές συλλογικά ως οροφή Sistine, παραγγέλθηκαν από τον Πάπα Julius II το 1508 και ζωγραφίστηκαν από τον Μιχαήλ Άγγελο κατά τα έτη 1508 έως 1512. Απεικονίζουν περιστατικά και πρόσωπα από την Παλαιά Διαθήκη. Η τοιχογραφία της «Τελευταίας Κρίσεως» στον δυτικό τοίχο ζωγραφίστηκε από τον Μιχαήλ Άγγελο για τον Πάπα Paul III την περίοδο από το 1534 έως το 1541. Αυτές οι δύο γιγαντιαίες τοιχογραφίες είναι από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της δυτικής ζωγραφικής.
Όταν γίνονται εξιστορήσεις για τον Μιχαήλ Άγγελο να δημιουργεί τις θρυλικές τοιχογραφίες του, οι περισσότεροι υποθέτουν ότι ήταν ξαπλωμένος σε κάποια «σκαλωσιά», όπως είναι το σύνηθες. Αλλά στην πραγματικότητα, ο καλλιτέχνης και οι βοηθοί του χρησιμοποίησαν ξύλινα ικριώματα, που τους επέτρεπαν να στέκονται όρθιοι και να φτάνουν πάνω από τα κεφάλια τους, αυξάνοντας ακόμα περισσότερο τον βαθμό δυσκολίας. Ο ίδιος ο Μιχαήλ Άγγελος σχεδίασε το μοναδικό σύστημα πλατφορμών, οι οποίες ήταν στερεωμένες στους τοίχους με στηρίγματα, ώστε να αντέχουν το βάρος ενός ανθρώπου.
Το 1509 ο Μιχαήλ Άγγελος που είχε καταβληθεί από τη δημιουργία του έργου του περιέγραψε –μέσω ενός ποιήματος– στον φίλο του Giovanni da Pistoia τη φυσική του καταπόνηση, λέγοντας «Έχω ήδη πάθει βρογχοκήλη από αυτό το μαρτύριο» και συνεχίζοντας είπε πως «η σπονδυλική του στήλη έχει τσακιστεί από το να διπλώνομαι» και τέλειωσε με μια επιβεβαίωση ότι δεν έπρεπε να αλλάξει τη δουλειά του: «Δεν είμαι στο σωστό μέρος — δεν είμαι ζωγράφος».
Ολοκληρώνοντας, η αποκατάσταση της Sistine Chapel κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 απέδειξε την απίστευτη τεχνική δεξιοτεχνία αυτού του καλλιτέχνη και ζωγράφου που δεν είχε βοηθούς για τα έργα του, αλλά βασιζόταν μόνο σε ορισμένους εργάτες που ήταν υπεύθυνοι για την προετοιμασία της οροφής. Το μεγάλο μέγεθος των μορφών και η δυσκολία εφαρμογής του χρώματος, ακολουθώντας την καμπυλότητα των οροφών, έχουν κάνει αυτήν την τοιχογραφία μια μοναδική και εξαιρετική δημιουργία.
Τέλος, το παρεκκλήσι και πιο συγκεκριμένα τα έργα που φιλοτέχνησε ο Μιχαήλ Άγγελος έχουν αναχθεί σε ένα από τα πιο δημοφιλή και σημαντικά αξιοθέατα που κάθε άνθρωπος πρέπει να επισκεφτεί.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- 7 Things You May Not Know About the Sistine Chapel, history.com, Διαθέσιμο εδώ
- Sistine Chapel, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
- Sistine Chapel, rome-museum.com, Διαθέσιμο εδώ