Tου Ελευθέριου Χονδρού,
Καθώς η σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστινίων συνεχίζει να γίνεται πρωτοσέλιδο, τα ευρωπαϊκά έθνη αντιμετωπίζουν μια λεπτή πράξη εξισορρόπησης μεταξύ της προστασίας του δικαιώματος στην ειρηνική συνάθροιση και της ελευθερίας του λόγου και της διατήρησης της δημόσιας τάξης και ασφάλειας. Αυτό το άρθρο εμβαθύνει στον τρόπο με τον οποίο διάφορες ευρωπαϊκές χώρες διαχειρίζονται αυτές τις προκλήσεις και τις ανησυχίες γύρω από αυτές τις αποφάσεις.
Τις τελευταίες εβδομάδες, πολυάριθμες διαδηλώσεις υπέρ της Παλαιστίνης και του Ισραήλ πραγματοποιήθηκαν σε όλη την Ευρώπη. Το Βερολίνο έγινε μάρτυρας μιας μαζικής συγκέντρωσης αλληλεγγύης προς το Ισραήλ μπροστά από την εμβληματική Πύλη του Βρανδεμβούργου, με την υποστήριξη μεγάλων πολιτικών κομμάτων. Σε μια συγκινητική ομιλία, ο Πρόεδρος της Γερμανίας προανήγγειλε μια εθνική ευθύνη για την «προστασία της εβραϊκής ζωής». Ωστόσο, λίγα μόλις τετράγωνα μακριά, μικρότερες φιλοπαλαιστινιακές συγκεντρώσεις αντιμετώπισαν καταστολές σε ορισμένες πόλεις, όπου διαδηλωτές που αψηφούσαν την απαγόρευση διαμαρτυρίας κυμάτιζαν παλαιστινιακές σημαίες. Μερικοί από τους παρευρισκόμενους οδηγήθηκαν μακριά, με τα χέρια τους δεμένα, ενώ άλλοι σκορπίστηκαν με οργή.
Σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, οι αρχές ανέφεραν τη δημόσια τάξη και ασφάλεια ως λόγους για τον περιορισμό των φιλοπαλαιστινιακών διαδηλώσεων. Η Γαλλία, με τις σημαντικές εβραϊκές και μουσουλμανικές κοινότητές της, προσπάθησε να επιβάλει μία από τις ευρύτερες απαγορεύσεις σε τέτοιες διαδηλώσεις. Ο Υπουργός Εσωτερικών Gérald Darmanin εξέδωσε οδηγίες που απαγορεύουν τις φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις, υποστηρίζοντας ότι μπορεί να οδηγήσουν σε δημόσια αναταραχή. Δύο θανατηφόρες τρομοκρατικές επιθέσεις αυτόν τον μήνα, αν και δεν συνδέονται άμεσα με τη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς, αύξησαν τις εκτιμήσεις σε επίπεδο απειλών στην Ευρώπη.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η προστασία της ελευθερίας του λόγου, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος έκφρασης φιλοπαλαιστινιακών απόψεων, είναι ισχυρή. Ωστόσο, στην Ευρώπη, όπου η άρνηση του Ολοκαυτώματος είναι αξιόποινη πράξη σε περισσότερες από δώδεκα χώρες, οι περιορισμοί στην ελευθερία του λόγου είναι πιο έντονοι. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι αυτοί οι περιορισμοί, όπως η απαγόρευση της επίδειξης παλαιστινιακών σημαιών ή φιλοπαλαιστινιακών συνθημάτων, παραβιάζουν τις δημοκρατικές αρχές. Ο Dima Khalidi, διευθύντρια του Palestine Legal, σημειώνει την ανισότητα μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης όσον αφορά την προστασία της ελευθερίας του λόγου και του συνέρχεσθαι.
Η αύξηση των αντισημιτικών περιστατικών στην Ευρώπη, ιδιαίτερα μετά τη σύγκρουση, έχει εγείρει ανησυχίες. Οι ηγέτες έχουν εκφράσει ανησυχίες για τον αντισημιτισμό και έχουν δείξει ισχυρή υποστήριξη στο Ισραήλ. Αυτές οι ανησυχίες συνέβαλαν, σε ορισμένες περιπτώσεις, σε αυστηρότερους περιορισμούς στις φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις. Το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο της Γαλλίας αποφάνθηκε κατά της γενικής απαγόρευσης τέτοιων διαδηλώσεων, επιτρέποντας στις τοπικές αρχές να αξιολογούν μεμονωμένες περιπτώσεις στο τρέχον πλαίσιο, που χαρακτηρίζεται από έντονες διεθνείς εντάσεις και την αναζωπύρωση των αντισημιτικών πράξεων στη Γαλλία.
Οι αντιδράσεις στις διαμαρτυρίες και τους περιορισμούς τους ήταν μικτές. Ενώ ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες έχουν επιβάλει απαγορεύσεις ή περιορισμούς, άλλες επέτρεψαν να συνεχιστούν οι φιλοπαλαιστινιακές συγκεντρώσεις. Στη Γαλλία, το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο αποφάνθηκε κατά της γενικής απαγόρευσης τέτοιων διαδηλώσεων, επιτρέποντας στις τοπικές αρχές να αξιολογούν μεμονωμένες περιπτώσεις. Αυτή η προσέγγιση αναγνωρίζει ότι δεν αποτελούν όλες οι διαμαρτυρίες τον ίδιο κίνδυνο για τη δημόσια τάξη. Οι υπερασπιστές των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων υποστηρίζουν ότι ο περιορισμός της ελευθερίας της έκφρασης αντίκειται στις δημοκρατικές αξίες. Υποστηρίζουν ότι, ενώ πρέπει να αντιμετωπιστούν οι βίαιες ενέργειες ή οι ενέργειες που προκαλούνται από μίσος, οι ειρηνικές διαμαρτυρίες θα πρέπει να προστατεύονται.
Η Γερμανία, η πατρίδα του μεγαλύτερου παλαιστινιακού πληθυσμού της Ευρώπης, βρίσκεται σε μοναδική θέση. Η σκιά του Ολοκαυτώματος και η ιστορική ευθύνη που φέρει έχουν επηρεάσει την προσέγγιση της χώρας. Ενώ η ελευθερία της έκφρασης προστατεύεται συνταγματικά, η κυβέρνηση έχει αντιμετωπίσει κριτική για την επιβολή περιορισμών στις φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις. Σε ανοιχτή επιστολή που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Taz, περισσότεροι από 100 Εβραίοι καλλιτέχνες και συγγραφείς στη Γερμανία καταδίκασαν τη συμπεριφορά της χώρας προς τους υποστηρικτές της παλαιστινιακής υπόθεσης, απορρίπτοντας τη σύγχυση του αντισημιτισμού και κάθε κριτική στο κράτος του Ισραήλ.
Η ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση έχει γίνει μια λυδία λίθος για την ευρωπαϊκή δέσμευση στις δημοκρατικές αξίες. Ενώ η διατήρηση της δημόσιας τάξης και ασφάλειας είναι πρωταρχικής σημασίας, η προστασία της ελευθερίας του λόγου και του δικαιώματος στην ειρηνική συνάθροιση είναι εξίσου ουσιαστική. Τα ευρωπαϊκά έθνη συνεχίζουν να παλεύουν με αυτό το δύσκολο έργο, αναζητώντας μια ισορροπία που σέβεται τις δημοκρατικές αρχές και εγγυάται την ασφάλεια όλων των πολιτών. Οι συζητήσεις γύρω από αυτά τα θέματα υπογραμμίζουν τη συνεχιζόμενη πολυπλοκότητα γύρω από τη σύγκρουση και τον αντίκτυπό της στην Ευρώπη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- European bans on pro-Palestinian protests prompt claims of bias, Washington Post, διαθέσιμο εδώ
- Pro-Israel protest in London calls for return of hostages, BBC, διαθέσιμο εδώ
