Του Αντώνη Πετρόπουλου,
Ο Τζακ Λόντον δεν έζησε έναν συνηθισμένο, ακύμαντο βίο, γεμάτο μόνο πνευματικότητα. Η ζωή του, από τη γέννησή του έως τον πρόωρο θάνατό του, ήταν έντονη, πολυτάραχη, μοναχική και σκληρή. Οι ιστορίες και τα διηγήματά του, βγαλμένα από την ίδια του ζωή, διαβάζονται έως και σήμερα. Ο χρόνος δεν τα έχει ξεθωριάσει και ο Τζακ Λόντον έχει μείνει στη συνείδηση ως ο συγγραφέας των απλών ανθρώπων. Οι περισσότεροι θα γνωρίζουν παραμύθια όπως Το κάλεσμα της άγριας φύσης ή Ο ασπροδόντης. Όσοι έχουν διεισδύσει στην ξένη λογοτεχνία, γνωρίζουν τον Θαλασσόλυκο και τον Μάρτιν Ίντεν, ενώ για τους «πολιτικούς» αναγνώστες ο Αμερικανός συγγραφέας έχει ταυτιστεί με τη Σιδερένια φτέρνα και τους Ευνοούμενους του Μίδα.
Από τις παιδικές ιστορίες, τις λογοτεχνικές ιδέες και τις πολιτικές του τοποθετήσεις, το λογοτεχνικό έργο του Λόντον βασίζεται σε δικές του εμπειρίες. Αυτό γίνεται εύλογα αντιληπτό από τη βιογραφία του και τα πολλά κοινά σημεία στις περιπέτειες των ηρώων του.
Γεννήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 1876 στο Σαν Φρανσίσκο με μητέρα μία εκκεντρική γυναίκα που ήταν πνευματίστρια και έναν περιπλανώμενο Ιρλανδό αστρολόγο. Το ζευγάρι χώρισε κατά την εγκυμοσύνη της Φλόρα Ουέλμαν, η οποία παντρεύτηκε έναν χήρο με το όνομα Τζακ Λόντον. Ο Τζακ μεγάλωσε ως Λόντον δίχως να μάθει την αλήθεια για τον πραγματικό του πατέρα.
«Δεν ήμουνα ποτέ παιδί» φέρεται να έλεγε συχνά ο Λόντον, υποδεικνύοντας την τραχύτητα των τρυφερών παιδικών του χρόνων. Ο Τζακ αναγκάζεται να δουλέψει κάτω από άθλιες συνθήκες ακόμα και για είκοσι ώρες την ημέρα για σχεδόν πενήντα δολάρια τον μήνα, αμοιβή που έδινε στη μητέρα του. Αυτή η σκληρή περίοδος εξιστορείται στον Αποστάτη και όπως στο διήγημα, έτσι και ο Λόντον τα παράτησε. Η θάλασσα ήταν η πιο άμεση οδός διαφυγής για τον ίδιο. Έγινε πειρατής, έκανε πολλά και μακρινά ταξίδια, πήγε στο Κλόνταικ στον «πυρετό του χρυσού» και ενδιάμεσα δούλεψε σε εργοστάσια, πουλούσε εφημερίδες και έκανε εξουθενωτικές εργασίες. Ανέστιος, έζησε στον δρόμο ζητιανεύοντας και ταξιδεύοντας παράνομα στα τρένα που έμπαινε κρυφά και με κίνδυνο τη ζωή του, ενώ συνελήφθη μία φορά για αλητεία. Η περίοδος αυτή περιλαμβάνεται στον Δρόμο, μία τόσο πλούσια αφήγηση όσο και οι εμπειρίες του εκείνο τον καιρό.
Το γράψιμο ήταν ο πόθος του. Αποφάσισε να προσηλωθεί στην εκπαίδευσή του και μελέτησε Κάρολο Δαρβίνο, Χέρμπερτ Σπένσερ, Φρίντριχ Νίτσε και Καρλ Μαρξ από τους οποίους και επηρεάστηκε βαθιά. Έγραφε αδιαλείπτως επιδιώκοντας την έκδοση των ιστοριών του σε διάφορα περιοδικά. Η προσπάθειά του συνοδεύτηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα από απορρίψεις, απογοήτευση, πίκρα και συγχρόνως φτώχεια. Η αρχή έγινε το 1899 όταν κάποιο περιοδικό έκανε δεκτά τα διηγήματά του και ύστερα η φήμη του διαδόθηκε σταθερά. Στον Μάρτιν Ίντεν διηγείται την προσωπική του συγγραφική άνοδο προς την επιτυχία.
Στις 21 Νοεμβρίου 1916 παίρνει υπερβολική δόση φαρμάκων και την επομένη πεθαίνει. Το πιο πιθανό σενάριο είναι να το έκανε σκόπιμα, αν δούμε το άδοξο τέλος του με αυτό του Μάρτιν Ίντεν, συγγραφικού του ήρωα. Ο Τζακ Λόντον άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία σαράντα ετών.
Οπαδός του σοσιαλισμού, παρουσίασε τις ριζοσπαστικές του ιδέες στα λογοτεχνήματά του με ρομαντικό τρόπο, καθιστώντας ανέφικτο το κοινωνικό σύστημα που πρέσβευε. Ανήσυχος πολιτικά, συμμετείχε στο Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα πηγαίνοντας σε συνελεύσεις και δίνοντας μάλιστα συχνά ομιλίες. Πείστηκε για την ορθότητα του σοσιαλισμού και πίστευε ότι τα επιχειρήματά του μπορούσαν να «διαλύσουν» τον καπιταλισμό.
Ο Τζαν Λόντον δεν έχει κατακτήσει την κορυφή της παγκόσμιας λογοτεχνίας στα μάτια του κόσμου. Εντούτοις, ο Αμερικανός συγγραφέας με την ασυμβίβαστη και ταραχώδη ζωή του αλλά και τη χαρισματική του πένα, έχει χαρίσει γραμμές και σελίδες που όμοιές του δεν υπάρχουν. Συνδύασε την περιπέτεια και το πνεύμα, τη ζωή στον δρόμο και τη μελέτη, τη σκληρή δουλειά στα παιδικά και εφηβικά χρόνια και τη συναναστροφή με διανοούμενους της εποχής του. Τα έργα του παραμένουν δυνατά, οι αφηγήσεις του είναι απολαυστικές και όλα τα θέματα που έχει παρουσιάσει βάζουν τον αναγνώστη στα μονοπάτια του στοχασμού, της βαθύτερης σκέψης και των πολλαπλών νοημάτων για τη ζωή, τη φύση, την κοινωνία, την πολιτική και τον άνθρωπο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Τζακ Λόντον: Επανάσταση, Εκδόσεις Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος (1993)
