Της Ναταλίας Κωσταδήμα,
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία μαζική στροφή του πληθυσμού και ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων προς την αυτοφροντίδα, δηλαδή πρακτικές, συνήθειες και συμπεριφορές που σαν τελικό σκοπό έχουν την βελτίωση της σωματικής υγείας και ψυχικής ευεξίας. Σύμφωνα με στατιστικές μελέτες, οι αναζητήσεις στη μηχανή αναζήτησης Google γύρω από θέματα αυτοφροντίδας έχουν αυξηθεί κατά 107% τα τελευταία 5 έτη, γεγονός που καταδεικνύει τη βαρύτητα που δίνεται, ειδικά από τη γενιά των Millennials, στο επονομαζόμενο «self-care». Τελικά, ποιες πρακτικές μπορούμε να ακολουθήσουμε στα πλαίσια της αυτοφροντίδας, για να ενισχύσουμε τα σωματικά και ψυχικά μας αποθέματα; Η αυτοφροντίδα μπορεί να εφαρμοστεί με πάρα πολλούς τρόπους. Κλασικές πρακτικές είναι:
- Η συναναστροφή με άτομα που μας προσφέρουν στήριξη και ψυχολογική ενίσχυση
- Δραστηριότητες χαλάρωσης, όπως ο διαλογισμός, ασκήσεις χαλάρωσης των μυών, ασκήσεις αναπνοών για την αποβολή του άγχους και της πίεσης
- Η τακτική άσκηση, η οποία μεταξύ άλλων προάγει την σωματική υγεία, την ψυχική αποσυμφόρηση και εκτόνωση του στρες
- Η στροφή προς έναν πιο υγιεινό τρόπο διατροφής σε συνδυασμό με σωστή ενυδάτωση, τα οποία πέρα από τα σωματικά οφέλη της εξισορρόπησης του σωματικού βάρους, την καλύτερη όψη του δέρματος και των μαλλιών, συμβάλλουν στην ευκολότερη συγκέντρωση και απόδοση κατά τη διάρκεια της ημέρας
- Η υιοθέτηση υγιών μοτίβων ύπνου για την εξασφάλιση της απαραίτητης ενέργειας, ώστε να μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στους απαιτητικούς ρυθμούς της καθημερινότητας
- Δραστηριότητες που αποσκοπούν στη βελτίωση της εξωτερικής εμφάνισης για την τόνωση της αυτοπεποίθησης, την ψυχική αναζωογόνηση, καθώς και για μία πιο υγιή όψη, όπως είναι η φροντίδα των μαλλιών, των νυχιών και η φροντίδα του δέρματος (skincare). Χαρακτηριστικό είναι ότι οι πωλήσεις προϊόντων σχετικά με το skincare αυξάνονται σταθερά κάθε χρόνο από το 2014 και από το 2020 ξεκίνησαν να ξεπερνούν σε πωλήσεις ακόμη και τα προϊόντα μακιγιάζ.
Ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων στρέφεται προς τις πρακτικές του self-care, αναζητώντας λύσεις για την εκτόνωση του σωματικού και ψυχικού στρες. Εντούτοις, υποστηρίζεται ότι πολλές από τις κοινώς ακολουθούμενες συνήθειες μπορούν να προσφέρουν αποσυμφόρηση του άγχους, η οποία όμως είναι μόνο παροδική. Αυτό συμβαίνει, διότι οι δραστηριότητες αυτές αποτελούν παραδείγματα «εξωτερικής» φροντίδας. Δεν φτάνουν στη ρίζα των προκλήσεων της ψυχικής υγείας που αντιμετωπίζει το άτομο και που ευθύνονται για τα αισθήματα πίεσης και άγχους στην καθημερινότητά του. Μπορεί να καταφέρουν να το αποσπαστούν από αυτά, αλλά δεν αποτελούν λύσεις μόνιμης απαλλαγής τους. Το στρες είναι μια εκδήλωση εσωτερική που επιδρά στην λειτουργία του εγκεφάλου και στη συνέχεια εξωτερικεύεται, προκαλώντας μεταξύ άλλων συγκεχυμένη σκέψη, διαταραχές ύπνου, νωθρότητα, εναλλαγές στη διάθεση κλπ.
Μελέτες υποστηρίζουν ότι η λύση για την ριζική αποβολή του στρες από την καθημερινότητα είναι ο έλεγχος του νευρικού συστήματος, από το οποίο πηγάζουν και οι διαφορετικές σωματοποιημένες εκφάνσεις του άγχους. Για να επιτευχθεί αυτό είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν μέθοδοι που προάγουν την ταυτόχρονη ενεργοποίηση σώματος και εγκεφάλου και την μεταξύ τους καλύτερη σύζευξη, όπως είναι ο διαλογισμός, η σταδιακή μυϊκή χαλάρωση, οι ασκήσεις αναπνοών και ο βελονισμός σε συγκεκριμένα σημεία πίεσης. Αναφέρεται ακόμη, πως η επαναλαμβανόμενη εφαρμογή τους διεγείρει τον σχηματισμό συνάψεων στο νευρικό σύστημα, με αποτέλεσμα την ολοένα και καλύτερη ανταπόκρισή του. Η παραπάνω θεωρία δικαιολογεί την εκτόξευση της δημοτικότητας εφαρμογών που στοχεύουν στις συγκεκριμένες μεθόδους, αν αναλογιστεί κανείς ότι η συνολική αξία των 10 πιο δημοφιλών παγκοσμίως εφαρμογών διαλογισμού υπολογίστηκε το 2019 σε 195 εκατομμύρια δολάρια, το οποίο μεταφράζεται σε πάνω από 50% αύξηση σε σχέση με το 2018.
Συνοψίζοντας, η αυτοφροντίδα περιλαμβάνει ένα ιδιαίτερα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων και συνηθειών που επάξια κατέχουν τόσο μεγάλη σημαντικότητα στη ζωή των νέων – και όχι μόνο – ανθρώπων, καθώς συνεισφέρουν αφενός στην σωματική ευεξία, η οποία μεταφράζεται όχι μόνο σε αισθητική βελτίωση, αλλά και καλύτερη υγεία, δυναμισμό και ευρωστία και αφετέρου στην ενίσχυση της ψυχικής υγείας. Η ψυχική υγεία είναι πολλά περισσότερα από την απουσία κάποιου ψυχικού νοσήματος. Είναι η συναισθηματική, ψυχολογική και κοινωνική ευημερία, επηρεάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε και συμπεριφερόμαστε και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της συνολικής υγείας και ποιότητας ζωής μας. Η αυτοφροντίδα διαφέρει για το κάθε άτομο και είναι σημαντικό ο καθένας να υιοθετεί τις πρακτικές που λειτουργούν και είναι ευχάριστες για τον ίδιο, ώστε τελικά να επιτύχει τις αλλαγές που νιώθει την ανάγκη να κάνει για τη βελτίωση της καθημερινότητάς του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Science of Self-Care, momentousinstitute.org. Διαθέσιμο εδώ
- Caring for Your Mental Health, PubMed. Διαθέσιμο εδώ
- Top 7 Health & Wellness Trends (2023 & 2024), explodingtopics.com. Διαθέσιμο εδώ
