Της Μαρίας Αλευρομαγείρου,
1945: Ιδρύεται ένας από τους σημαντικότερους διεθνείς οργανισμούς, που στόχο θα έχει τη συνεργασία μεταξύ των χωρών και την εμπέδωση της ειρήνης. Ο λόγος, φυσικά, για τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε.), που ήρθε στις ζωές των ανθρώπων ως αντίβαρο του «προκατόχου» του που διαλύθηκε από τα τραγικά αποτελέσματα του Β´ Παγκόσμιου Πόλεμου, δηλαδή η Κοινωνία των Εθνών (ΚτΕ). Η κύρια έδρα του οργανισμού βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, ενώ διαθέτει γραφεία και σε Γενεύη, Βιέννη και Ναϊρόμπι.
Σύμφωνα με τον καταστατικό χάρτη του Ο.Η.Ε., η δράση του εκτείνεται –πέραν από την περιφρούρηση της ειρήνης– στην ανάπτυξη και διατήρηση των καλών σχέσεων ανάμεσα στις χώρες, μαζί με τη διευκόλυνση της παγκόσμιας συνεργασίας ανάμεσά τους, καθώς και στη διάσωση και διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι συζητήσεις για τη δημιουργία ενός φορέα που να έχει τα χαρακτηριστικά της παραπαίουσας ΚτΕ είχαν αρχίσει ήδη κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου, οι Η.Π.Α. και η Μεγάλη Βρετανία, με τους Franklin Roosevelt και Winston Churchill να λαμβάνουν την πρωτοβουλία, υπογράφοντας τη Χάρτα του Ατλαντικού, τον Αύγουστο του 1941. Έπειτα, τον Ιανουάριο του επόμενου έτους, άλλες 26 χώρες συνυπέγραψαν τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών.
Το επόμενο διάστημα, όμως, οι διαφωνίες ανάμεσα στους «Τρεις Μεγάλους» (Η.Π.Α., Ε.Σ.Σ.Δ. και Μ. Βρετανία) δεν φαίνεται να εκπληρώνει τους στόχους του οργανισμού, καθώς η κάθε χώρα ήθελε να εξυπηρετήσει τα δικά της συμφέροντα. Από τη μια, οι Σοβιετικοί απαίτησαν ατομικά δικαιώματα ένταξης και ψήφου για τις Δημοκρατίες τους και από την άλλη, η Βρετανία ήθελε διαβεβαιώσεις ότι οι αποικίες της δεν θα τεθούν υπό τον έλεγχο του Ο.Η.Ε.
Στο διάστημα Αυγούστου-Οκτωβρίου 1944 οι συζητήσεις διευρύνθηκαν με τη συμμετοχή της Κίνας –το σχήμα αυτό έλαβε την ονομασία “Big Four”–, συμφωνώντας για τον γενικό σκοπό, τη δομή και τη λειτουργία ενός νέου παγκόσμιου οργανισμού, αλλά, τελικά, το συνέδριο τελείωσε εν μέσω συνεχιζόμενης διαφωνίας σχετικά με την ένταξη και την ψηφοφορία.
Ύστερα από μακρές και πολύωρες συζητήσεις, μια αρχική λύση βρέθηκε στη Διάσκεψη του Σαν Φρανσίσκο, που ξεκίνησε στις 25 Απριλίου 1945, και παρήγαγε τον τελικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, με εκπροσώπους 50 χωρών να λαμβάνουν μέρος από κάθε μέρος του πλανήτη. Μάλιστα, ο πρώτος Γενικός Γραμματέας του ήταν ο Νορβηγός πολιτικός Trygve Lie, θέση που κατείχε από το 1946 έως το 1952.
Έτσι, ο Καταστατικός Χάρτης του Ο.Η.Ε. υιοθετήθηκε στις 26 Ιουνίου και μια μέρα σαν σήμερα του 1945 έγινε πράξη η δημιουργία του οργανισμού. Όλα αυτά τα χρόνια οι δράσεις του αφορούν ένα μεγάλο περιεχόμενο, με την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας σε εμπόλεμες και μη περιοχές, πολιτικές για την προστασία των προσφύγων, ακόμα και πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση του AIDS.
Όπως αναφέρει και η σελίδα του οργανισμού «Η ιστορία των Ηνωμένων Εθνών γράφεται ακόμη».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- History of the United Nations, un.org, διαθέσιμο εδώ
- United Nations, britannica.com, διαθέσιμο εδώ
- United Nations, history.com, διαθέσιμο εδώ
- United Nations Charter (1945), archives.gov, διαθέσιμο εδώ
