Της Βρισηίδας Τζιόρτζιου,
Μία ταινία που έχει διχάσει τόσο κριτικούς όσο και θεατές είναι «Η Δίκη των 7 του Σικάγου» του Άαρον Σόρκιν. Πρόκειται για ένα δραματικό έπος που εξετάζει ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα στην ιστορία της αμερικανικής δικαιοσύνης και συγκεκριμένα το συνέδριο των δημοκρατικών στο Σικάγο, ρίχνοντας φως στα γεγονότα του 1969 όταν επτά ακτιβιστές κατηγορήθηκαν για συμμετοχή σε αντιπολεμικές διαδηλώσεις κατά του Βιετνάμ. Ο σκηνοθέτης αναλαμβάνει να μας παρουσιάσει αυτήν τη σημαντική ιστορία με έναν τρόπο που αποπνέει συναισθηματική ένταση και δράση. Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι εξαιρετικές με τους Sacha Baron Cohen, Eddie Redmayne και Mark Rylance να ξεχωρίζουν. Οι χαρακτήρες τους είναι πολυδιάστατοι και η αγωνία τους για τη δικαιοσύνη και την ελευθερία της έκφρασης αποτυπώνεται στην οθόνη.
Αν και το σενάριο για την κινηματογραφική μεταφορά των γεγονότων της ταινίας γράφτηκε στην πρώτη του εκδοχή το 2007, με σκοπό να το σκηνοθετήσει ο Steven Spielberg, η ταινία κυκλοφόρησε 13 χρόνια μετά, σε σκηνοθεσία του σεναριογράφου της, λόγω κοινωνικοπολιτικών γεγονότων. Μία παραγωγή του Netflix με φιλοδοξίες για κάποιο Όσκαρ, άμεσα συνδεδεμένη με επίκαιρα μηνύματα όπως αυτό του “Black Lives Matter” και το “metoo”.
Η ταινία δεν αφηγείται απλά την ιστορία, αλλά προσφέρει και σημαντικά μηνύματα για την πολιτική ακτιβισμού, τη δικαιοσύνη, και την εξέλιξη της αμερικανικής κοινωνίας. Στην Αμερική τη δεκαετία του ´60 εκφραζόταν έντονα η κουλτούρα των Χίπις, αποδοκιμάζοντας ισχυρά τον πόλεμο στο Βιετνάμ, ενώ συγχρόνως χαρακτηρίζονταν για τη χρήση παραισθησιογόνων ουσιών, την προτίμηση στο ψυχεδελικό rock και τη συμμετοχή τους στην σεξουαλική απελευθέρωση. Παράλληλα στον Βορρά, έντονη ήταν η εμφάνιση της οργάνωσης «Μαύροι Πάνθηρες», οι οποίοι μέσω εξεγέρσεων διεκδικούσαν τα δικαιώματα των Αφροαμερικανών. Το 1967, ιδρύεται ένα νέο κίνημα αυτό των «Γίπις», το οποίο αποσκοπεί στην εξάπλωση της κουλτούρας των χίπηδων και στην συντονισμένη πολιτική δράση των νέων, μέσω συναυλιών, θεατρικών δρώμενων και διαδηλώσεων. Ηγέτες αυτού του κινήματος ήταν εφτά ριζοσπάστες Αμερικανοί χίπις και ακτιβιστές μεταξύ των οποίων ο Άλμπερτ Χόφμαν, η σύζυγος του Αννίτα Χόφμαν, ο Πολ Κράσνερ και ο Άλεν Γκινσμπεργκ. Ως απάντηση στην καταστολή και στην έντονη αστυνομική και στρατιωτική παρουσία στο μέτωπο του Βιετνάμ, οι «Γίπις» στις 17 Μαρτίου, διοργανώνουν ένα μουσικό φεστιβάλ στο Λίνκολν Παρκ στο Σικάγο με στόχο τη διάδοση της αγάπης, της ειρήνης και της αρμονίας. Με το θάνατό του Martin Luther King, το φαινόμενο των εξεγέρσεων και των διαδηλώσεων γίνεται ολοένα και πιο μαζικό, οδηγώντας το Κογκρέσο στην ψήφιση νομού κατά των διαδηλώσεων.
Το πιο δυναμικό κίνημα της περιόδου λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια του συνεδρίου του δημοκρατικού κόμματος, οδηγώντας σε βίαιη διαμάχη μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομικών. Ένα χρόνο αργότερα, τον Σεπτέμβριο του 1969 πραγματοποιείται η μεγαλύτερη πολιτική δίκη στην ιστορία της Αμερικής με κατηγορούμενους τους επτά υποκινητές των μαζικών διαδηλώσεων που έγιναν ένα χρόνο νωρίτερα. Στην ταινία διεξάγεται η δίκη με τους κατηγορούμενους να δίνουν τις απολογίες τους, ενώ σημαντική είναι και η στάση των δικηγόρων απέναντι στην κατασταλτική τακτική του δικαστή Χόφμαν.
Για το αμερικανικό κοινό «Η Δίκη των 7» μπορεί να φαντάζει σαν ένα πολύπλευρο δικαστικό έργο με διαχρονικά κοινωνικά μηνύματα. Ωστόσο, η ταινία στερείται αντικειμενικής προσέγγισης των ιστορικών γεγονότων και κυρίως στο κομμάτι της δίκης καθώς στην πραγματικότητα, ο Τομ Χάιντεν δεν σηκώθηκε πότε στο τέλος για να αναφέρει τα ονόματα των πεσόντων στον πόλεμο του Βιετνάμ. Με αυτόν τον τρόπο, η σκηνοθεσία επιχειρεί να προσδώσει στην ταινία την αίσθηση εθνικής ταυτότητας αλλά συγχρόνως αποτυγχάνει να επιτύχει το συγκεκριμένο σκοπό εξαιτίας αδιάφορων, μακροσκελών σκηνών. Ο Άαρον Σόρκιν δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ανάδειξη της κωμικότητας και της αντιπαλότητας μεταξύ των χαρακτήρων δημιουργώντας περισσότερο περσόνες του Hollywood παρά αυθεντικούς και ρεαλιστικούς αγωνιστές που διαμαρτύρονται και διαδηλώνουν ενάντια στον πόλεμο. Επομένως, η ταινία δεν προσφέρει τίποτα τόσο πολιτικά όσο και κινηματογραφικά, καθώς οι περισσότεροι ρόλοι δεν έχουν σκιαγραφηθεί επαρκώς και περνούν κυρίως απαρατήρητοι, ενώ κάποιοι άλλοι καταλήγουν να είναι θολοί. Σε αντίθεση με την απεικόνιση των χαρακτήρων, το μοντάζ είναι επίκαιρο γρήγορο και ενδιαφέρον, προσδίδοντας μία πιο ελκυστική εικόνα .
Τελικά, μπορεί να αναρωτηθεί κανείς, αξίζει να δαπανήσει δύο ώρες για να παρακολουθήσει μία ταινία που μπορεί να χαρακτηριστεί μεστή; Η απάντηση είναι διφορούμενη. Εξαρτάται από το εάν επιλέγει κανείς να παρακολουθήσει ένα “Hollywood-type” δικαστικό «ξεκατίνιασμα» ή ένα πολιτικό δράμα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η αντιπολεμική διαδήλωση στο Σικάγο με 229 τραυματίες και 589 συλλήψεις. Η αιματηρή τετραήμερη διαμαρτυρία και το γουρούνι που κατέβασαν για την προεδρία των ΗΠΑ, mixanitouxronou.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η δίκη των 7 του Σικάγου (2020), freecinema.gr, διαθέσιμο εδώ
