Της Ανθής Ντόλα,
Σε μακρά διαδικασία εκτυλίσσεται η δίκη του εκλεγμένου Δημάρχου της Χειμάρρας, Φρέντι Μπελέρη, η οποία διακόπηκε και ως νέα ημερομηνία ορίστηκε η σημερινή 17η Οκτώβρη. Ο Μπελέρης παρέστη κανονικά στην αρχική δίκη, στις 12 του μήνα, όπου και οι συνήγοροί του ζήτησαν την εξαίρεση της δικαστού Ετλέβα Ντόντα. Η συγκεκριμένη δικαστής είχε εξετάσει και απορρίψει αιτήματα του κατηγορουμένου που αφορούσαν την προφυλάκισή του αλλά και το δικαίωμά του να ορκιστεί, ως εκλεγμένος δήμαρχος.
Η δίκη του δημάρχου της Χειμάρρας αποτελεί ένα σημαντικό αγκάθι στις διμερείς σχέσεις Ελλάδας-Αλβανίας, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να κρατάει αυστηρή στάση απέναντι στις αποφάσεις της αλβανικής κυβέρνησης. Η Αθήνα έχει ξεκαθαρίσει στα Τίρανα, πως δε θα υποχωρήσει και δε θα δεχτεί αυτό που κρίνει, ως επιχειρήσεις παραβίασης του κράτους δικαίου. Στα πλαίσια αυτά εντάσσεται και η χθεσινή επίσκεψη του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στα Τίρανα, όπου παραβρέθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της Διαδικασίας του Βερολίνου για τα Δυτικά Βαλκάνια, την εκ περιτροπής προεδρία της οποίας ασκεί η Αλβανία. Ο ίδιος δήλωσε πως «Ο Φρέντι Μπελέρης έχει δικαίωμα να ορκιστεί, έστω και προφυλακισμένος, δήμαρχος Χειμάρρας. Είναι δικαίωμα αναφαίρετο, που απορρέει από την αλβανική συνταγματική τάξη. Ένα δικαίωμα απόλυτα συμβατό και με τους ευρωπαϊκούς κανόνες του κράτους δικαίου. Είναι σημαντικό να ορκιστεί, για να φύγει αυτή η σημαντική σκιά, που αναμφισβήτητα επηρεάζει τις ελληνοαλβανικές σχέσεις».
Ανάλογη στάση κράτησε και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, ο οποίος, μιλώντας στο «2ο Συνέδριο Ανατολικής Μεσογείου και Νοτιοανατολικής Ευρώπης», στις Βρυξέλλες, ανέφερε πως για τα Δυτικά Βαλκάνια και την ενταξιακή τους διαδικασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν σημαντικά θεμέλια, τα οποία πρέπει να λάβουν υπόψη τους και πάνω στα οποία δεν είναι δεκτές «εκπτώσεις». Τόνισε, πως «Όποιος είναι έτοιμος, όποιος περάσει τη γραμμή τερματισμού, θα είναι μέσα» ενώ όσα κράτη τα καταφέρουν θα πρέπει να δείχνουν σεβασμό «στη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου». Ο Μ. Σχοινάς ξεκαθάρισε πως δεν θα υπάρξει ένταξη χωρίς την αυστηρή συμμόρφωση στις ανωτέρω προϋποθέσεις: «Οποιαδήποτε οπισθοδρόμηση, οποιαδήποτε σκιά, οποιαδήποτε αμφιβολία σχετική με αυτά – όπως με λύπη βλέπουμε, τις ημέρες μας, στην περίπτωση της κράτησης και αποτροπής για άσκηση των καθηκόντων του δημοκρατικά εκλεγμένου δημάρχου της Χειμάρρας –, αυτού του είδους ζητήματα διακινδυνεύουν την πρόοδο προς την ένταξη στην ΕΕ».
Τα Τίρανα φαίνονται αμετακίνητα στη στάση και τον χειρισμό του θέματος, με την Αθήνα να εξαντλεί κάθε διπλωματική ενέργεια για τη λύση του ζητήματος. Μία τέτοια ενέργεια ήταν και η αναφορά στο ζήτημα του Μπελέρη από τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη, στη συνάντηση με τον ομόλογό του, Ίγκλι Χασάνι, και τον Αλβανό πρωθυπουργό, Έντι Ράμα, στην Αλβανία, στις 6 Οκτωβρίου, χωρίς κανένα όμως αποτέλεσμα. Το ζήτημα συζητήθηκε και νωρίτερα, από τους πρωθυπουργούς των δυο χωρών, στα πλαίσια της Συνόδου Κορυφής στο Βίλνιους, αλλά ούτε τότε βρέθηκε κάποια λύση. Για την ελληνική πλευρά, το ζήτημα επηρεάζει άμεσα την ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας, ενώ από την πλευρά της, η αλβανική κυβέρνηση θέλει να αποποιηθεί οποιαδήποτε ευθύνη της υπόθεσης και να μεταθέσει το βάρος στην εγχώρια Δικαιοσύνη.
Η υπόθεση Μπελέρη αποτελεί τροχοπέδη στις σχέσεις των δύο χωρών και προβλέπεται να κρατήσει καιρό, χωρίς να δοθεί άμεσα κάποια λύση. Η αλβανική κυβέρνηση φαίνεται να υποτιμά την επιμονή της κυβέρνησης Μητσοτάκη και να παραβλέπει το γεγονός πως η Ελλάδα είναι ένα γειτονικό κράτος, μέλος της Ε.Ε., καθώς και ένας εν δυνάμει σύμμαχος, σε μία πιθανή δύσκολη στιγμή. Η αλβανική πλευρά φαίνεται να αμελεί, επίσης, το γεγονός πως το κράτος δικαίου βασίζεται στον σεβασμό προς τον πολίτη και προς τις επιλογές του. Η μακρόχρονη κράτηση του Μπελέρη φαίνεται να παραβιάζει ορισμένα άρθρα της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, κάτι που σημαίνει πως οι πολίτες της Χειμάρρας έχουν μείνει, για μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς τον δήμαρχο που επέλεξαν να εκλέξουν.
Η κυβέρνηση Ράμα πρέπει να λάβει υπόψη όλα τα προαναφερθέντα γεγονότα. Δυστυχώς, η τωρινή στάση της πιθανώς σηματοδοτεί πως η γειτονική χώρα είναι ανέτοιμη να ακολουθήσει μία ευρωπαϊκή πορεία και πως βρίσκεται, προς το παρόν, μακριά από τις θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Αυστηρό μήνυμα Μητσοτάκη προς Ράμα για τον Μπελέρη, Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
- Fredi Beleri’s request for release rejected once again, Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
- Μητσοτάκης προς Τίρανα: Επίλυση της υπόθεσης Μπελέρη για να στηρίξουμε την ένταξη της Αλβανίας στην Ε.Ε., Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
- Δεν βιάζονται για τη δίκη Μπελέρη, in.gr, διαθέσιμο εδώ
- Φρέντι Μπελέρης: Αναβλήθηκε για τις 17 Οκτωβρίου η δίκη του, Η Ναυτεμπορική, διαθέσιμο εδώ
- Ξεκινάει σήμερα η δίκη του Φρέντι Μπελέρη, Το Βήμα, διαθέσιμο εδώ