Της Κωνσταντίνας Βαλμά,
Η Κακιστοκρατία αποτελείται από τις λέξεις κάκιστος και κράτος και αναφέρεται στο πολιτικό σύστημα που προωθεί στις ανώτερες θέσεις, άτομα με κάκιστη ποιότητα, με σκοπό να απαλλάξει τον εαυτό του από τα εγκλήματα του σε βάρος της κοινωνίας, δικαιολογώντας το χυδαίο του χαρακτήρα. Σύμφωνα με τον Vahram Abadjian, «Η Κακιστοκρατία είναι ένα πολιτικό και κοινωνικοοικονομικό καθεστώς που βασίζεται στη λεηλασία της περιουσίας του κράτους και του λαού μέσω της ταύτισης μεταξύ της πολιτικής ηγεσίας και εγκληματικών ολιγαρχικών δομών υπό το πρόσχημα του εκδημοκρατισμού της κοινωνίας».
Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Αγγλία τον 17ο αιώνα και αποτελεί ένα προσφυές γλωσσικό επινόημα λογίων σύμφωνα με το πρότυπο των αρχαιοελληνικών όρων «αριστοκρατία» και «δημοκρατία». Ο ελληνογενής αυτός όρος χρησιμοποιείται για να δηλώσει εμφατικά την αναξιότητα των εκάστοτε κυβερνώντων και να προσεπικυρώσει μια αξιοθρήνητη κατάσταση πραγμάτων. Είναι γεγονός πως σήμερα η «Κακιστοκρατία» «αναβιώνει» σε πλήθος πολιτικών συστημάτων, με κραυγαλέα παραδείγματα αυτά των ΗΠΑ και τις Βρετανίας, με τους αναλυτές να αναφέρονται κυρίως στις δύο τελευταίες προεδρίες της Αμερικής.
Με την εκλογή του Donald Trump τα στοιχεία της διαφθοράς και της ανηθικότητας άρχισαν να αναδύονται με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη δαπάνη μεγάλων ποσών από μέλη της κυβέρνησης και υπαλλήλους του Λευκού Οίκου από τα χρήματα των φορολογούμενων σε πτήσεις τσάρτερ που θα μπορούσαν να είχαν πραγματοποιηθεί με φθηνότερα μέσα μετακινήσεως. Η ανακάλυψη του σκανδάλου δεν εμπόδισε τον Υπουργό Οικονομικών Steven Terner Mnuchin, τον Υπουργό Εσωτερικών Ryan Zinke, τον Επικεφαλής της Υπηρεσίας Προστασίας Περιβάλλοντος Scott Pruitt και την σύμβουλο του Donald Trump, Kellyanne Elizabeth Conway να παραμείνουν στις υπουργικές θέσεις τους. Όσον αφορά τον Αμερικάνο πρώην Πρόεδρο Donald Trump, έχει κατηγορηθεί τόσο για φοροδιαφυγή όσο και για το πως διαχειρίστηκε το ζήτημα των επιχειρήσεων του όταν εξελέγη.
Βέβαια, δεν μπορούμε να αρνηθούμε πως και εμείς ζούμε σε μια χώρα όπου οι ευθύνες «ρίχνονται» σαν μπαλάκι του τένις, από τον έναν πολιτικό στον άλλο, το οποίο, εν τέλει, οδηγεί σε έναν ατέρμονο κύκλο αποποίησης τους. Τις τελευταίες εβδομάδες, με αφορμή τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, βιώνουμε πελατειακές σχέσεις, ομοφοβικά ξεσπάσματα και τραμπουκισμούς που όλα συμπυκνώνονται και αποτυπώνονται στη λέξη «Κακιστοκρατία». Είναι πραγματικά εξοργιστικό να σκεφτεί κανείς πως στο πλαίσιο ενός λειτουργικού κράτους και μιας συγκροτημένης δημοκρατίας, επανειλημμένα προωθούνται και λαμβάνουν θέσεις εξουσίας πρόσωπα που προφανώς είναι ακατάλληλα των αρμοδιοτήτων που αναλαμβάνουν και κατώτερα των περιστάσεων. Όμως ποτέ το πρόβλημα δεν αφορά έναν μόνο άνθρωπο αλλά οι ρίζες του βρίσκονται βαθύτερα στον πυρήνα μιας προβληματικής κοινωνίας. Οι παθογένειες του δημοκρατικού καθεστώτος οφείλονται στην κυριαρχία του λαϊκισμού και του ανορθολογισμού και στο έλλειμμα παιδείας που χαρακτηρίζει την ελληνική, και όχι μόνο, κοινωνία.
Επομένως, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η «Κακιστοκρατία» οφείλεται στην αδυναμία της πλειοψηφίας να κατανοήσει πως ο πυρήνας μια ευδόκιμης δημοκρατικής διακυβέρνησης είναι η αξιοκρατία. Βέβαια, μια ανεξέλεγκτα φιλοχρήματη κοινωνία, που εντυπωσιάζεται από δελεαστικές υποσχέσεις πολιτευτών που βασίζονται στα κατώτερα ένστικτα των πολιτών, είναι δύσκολο να κατανοήσει πως το πρόβλημα βρίσκεται στη δική της απερισκεψία που στρεβλώνει τα εκλογικά της κριτήρια. Ακόμη και κατά τη διάρκεια καιρών που επέβαλλαν την ανάγκη για μια συγκροτημένη κυβέρνηση και την ύπαρξη υποψηφίων αναγνωρισμένης ικανότητας και αδιαμφισβήτητης ευυποληψίας, παρατηρείται πριμοδότηση των ανάξιων και των ουτιδανών προσώπων.
Κάπως έτσι, λοιπόν, βλέπουμε να ανεβαίνουν στην εξουσία και να διοικούν προσωπικότητες που προτάσσουν το ιδιωτικό συμφέρον έναντι του δημοσίου και με σκοπό να συγκεντρώσουν εξουσία και χρήμα πατούν, κυριολεκτικά, «επί πτωμάτων». Φυσικά, σε αυτόν τον αγώνα δεν παλεύουν μόνοι τους, αντιθέτως λαμβάνουν την πολύτιμη βοήθεια των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και έτσι σαν μια ομάδα προσπαθούν με κάθε δυνατό τρόπο να μειώσουν το μέγεθος του κράτους και να «το πνίξουν σε μια μπανιέρα», όπως πολύ εύστοχα έχει δηλώσει στο αφιέρωμα για την «Κακιστοκρατία», η Le Monde Diplomatique. Με λίγα λόγια, η «Κακιστοκρατία» είναι ένα φεστιβάλ ανικανότητας κλεπτοκρατών στο οποίο συγκρούονται οικονομικά συμφέροντα, δηλαδή ό,τι ζούμε συμπυκνωμένο σε μια πρόταση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Κακιστοκρατία: Μια λέξη που συμπυκνώνει όσα ζούμε, Rosa.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Η αμερικανική Κακιστοκρατία, TVXS.gr. Διαθέσιμο εδώ