Της Κατερίνας Ζευγίτη,
«Όταν γεννηθήκαμε, επιβιβαστήκαμε στο τρένο της ζωής και γνωρίσαμε τους γονείς μας, και πιστεύαμε ότι θα ταξίδευαν πάντα δίπλα μας. Ωστόσο, σε κάποιο σταθμό, οι γονείς μας κατέβηκαν από το τρένο, αφήνοντάς μας στο ταξίδι της ζωής μόνους. Όσο περνάει ο καιρός, κάποιοι σημαντικοί άνθρωποι θα επιβιβαστούν στο τρένο: αδέρφια, άλλα παιδιά, φίλοι, ακόμα και η αγάπη της ζωής μας. Πολλοί θα αποβιβαστούν και θα αφήσουν ένα μόνιμο κενό. Άλλοι θα περάσουν τόσο απαρατήρητοι που δεν θα καταλάβουμε ότι άδειασαν οι θέσεις τους! Αυτή η διαδρομή με το τρένο ήταν ένα μείγμα χαράς, λύπης, φαντασίας, προσδοκιών, χαιρετισμών, προσωρινών ή μόνιμων αποχαιρετισμών»…
Είναι αλήθεια ότι κάποιες στιγμές της ζωής μας σηματοδοτούν το τέλος μιας εποχής και την έναρξη μιας νέας. Βέβαια, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει ή ακόμη καλύτερα δε θέλει να σκεφτεί ότι οι άνθρωποι του, άνθρωποι με τους οποίους «μοιράστηκε» μια ολόκληρη ζωή ή και κάποιες στιγμές ότι θα φύγουν. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο αποχωρισμός δε σχετίζεται μόνο με το τέλος της ζωής ενός ανθρώπου, αλλά και με την απόφαση του να ανοίξει τα φτερά του και να αποδράσει από την πραγματικότητα που είτε τον «φθείρει», είτε τον «πνίγει», είτε τον κουράζει. Τρία ρήματα που δεν μας θυμίζουν μια ισορροπημένη σχέση, αλλά μια σχέση με ημερομηνία λήξης. Δε συμφωνούμε ότι πρέπει να στεκόμαστε εμπόδιο σε μια απόφαση που κάνει τον άλλο ευτυχισμένο, όμως πολλές φορές μένουμε με αναπάντητα ερωτήματα, όπως για παράδειγμα «τι λάθος έκανα;», «ήταν μια σχέση βασισμένη πάνω σε συμφέροντα;» ή «έκλεισε ο κύκλος;». Ό,τι κι αν συνέβη, ο κύκλος έκλεισε και πρέπει να το αποδεχθούμε με νηφαλιότητα και ψυχραιμία. Ας μην γινόμαστε παράλογοι. Σε μια ιστορία ποτέ δεν φταίει μόνο ένας, αλλά ο ένας θα υποφέρει και όλες οι αναμνήσεις θα «στριφογυρίζουν» στο μυαλό του.
Στο συγκεκριμένο άρθρο θα παρουσιάσουμε την επιρροή που ασκεί στο σήμερα ένα ταξίδι στο παρελθόν. Ένα ταξίδι με διαφορετικές για τον καθένα εμπειρίες αλλά με τον ίδιο οδηγό: τη νοσταλγία. Καταρχάς, ας σκεφτούμε το εξής: καθένας σκέφτεται διαφορετικά. Είναι γεγονός ότι δε διαθέτουμε όλοι οι άνθρωποι τη δύναμη να αποδεχθούμε εύκολα την πραγματικότητα, αν και μας φωνάζουν «δες την πραγματικότητα!». Χρειάζεται χρόνος και χώρος. Όμως, παρατηρείται πολύ συχνά ότι τα αναμνηστικά που έχουμε κρατήσει από αυτό το ταξίδι, όπως διάφορες φωτογραφίες δε μας επιτρέπουν να ξεχάσουμε. Αντίθετα, αναπολώντας ευχάριστες στιγμές νιώθουμε μια μικρή ανακούφιση μέσα στην ημέρα, το χαμόγελο ενός αγαπημένου μας προσώπου μπορεί να δώσει χρώμα στη ζωή μας έστω και μέσα από το χαρτί. Αν και η απόσταση είναι «ψυχρή», τα συναισθήματα που έχουμε δεν χάνονται γρήγορα, ίσως και ποτέ. Άρα, απ’ ότι φαίνεται μια αναδρομή στο παρελθόν βοηθά να ξεχάσουμε έστω για λίγο τα προβλήματα μας. Ωστόσο, μια τέτοιου είδους νοσταλγία «καθηλώνει» την εξέλιξη μας και δε συμβάλλει στην προσαρμογή μας σε ένα γρήγορο και συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.
Εκτός από αυτό, η «προσκόλληση» σε καταστάσεις που έχουν τελειώσει θέλουμε, δε θέλουμε μας χαρίζει μια αίσθηση «ασφάλειας». Αισθανόμαστε ότι τίποτα δεν μας απειλεί. Εντούτοις, η νοσταλγία δεν μας επιτρέπει να ζήσουμε ελεύθεροι και μας οδηγεί στο να αποσυρθούμε από την κοινωνική μας ζωή. Όταν σκεφτόμαστε για παράδειγμα τα ανέμελα παιδικά μας χρόνια και αναζητάμε επίμονα να βιώσουμε τις ίδιες εμπειρίες, θα είμαστε φοβισμένοι και δεν θα μπορούμε να απολαύσουμε τις χαρές της ενήλικης ζωής. Από τη μια μεριά, είναι αποδεκτό, γιατί η ζωή ενός παιδιού δεν «κρύβει» τόσο πολύ άγχος όσο ενός ενήλικα. Από την άλλη, ας σκεφτούμε πως θα ήταν η ζωή μας χωρίς περιπέτειες και αλλαγές. Θα είχε νόημα;
Επιπλέον, δεν είναι λίγες οι φορές που σκεφτόμαστε επίμονα το εργασιακό μας περιβάλλον. Είναι γεγονός ότι η απόφαση μας να αλλάξουμε εργασιακό χώρο είναι επίπονη. Ιδίως όταν οι συνθήκες εργασίας είναι καλές και όταν υπάρχει ένα χαρούμενο κλίμα μεταξύ συναδέλφων. Αναντίρρητα, αυτή η απόφαση θα επηρεάσει αρνητικά την ψυχολογία μας. Κι είναι εύλογο ότι με αυτό τον τρόπο δεν δίνουμε στον εαυτό μας την ευκαιρία να συναναστραφεί με νέους ανθρώπους, να αποκομίσει οφέλη και να προσαρμοστεί σε νέες συνθήκες εργασίας προκειμένου να αντεπεξέλθει.
Τέλος, η μετανάστευση για επαγγελματικούς λόγους δύναται να «φέρει στην επιφάνεια» τη νοσταλγία της πατρίδας του ατόμου που πήρε μια τόσο σημαντική απόφαση. Σίγουρα, παίρνοντας μια τέτοια απόφαση οι συνέπειες θα είναι πολλές. Το άτομο μπαίνει σε ένα νέο κόσμο χωρίς την οικογένεια ή τους φίλους τους. Ίσως σε κάποιους φαντάζει ακατόρθωτο να σκεφτούν την καθημερινότητά τους χωρίς τους οικείους τους. Υπάρχουν όμως και οι τολμηροί που καταφέρνουν να πετύχουν τους στόχους τους στηρίζοντας την ευτυχία τους σε μια ξένη χώρα. Πάντα θα τους λείπει η ζεστασιά του σπιτιού τους και φυσικά όλοι όσοι αγάπησαν. Κι ας μην το παραδέχονται. Το σημαντικό είναι να μην φοβούνται το διαφορετικό και να κοιτάζουν με αισιοδοξία το μέλλον.
«Το μυστήριο που επικρατεί είναι ότι δε γνωρίζουμε σε ποιο σταθμό εμείς οι ίδιοι θα αποβιβαστούμε. Έτσι, πρέπει να προσπαθήσουμε να ταξιδέψουμε κατά μήκος της διαδρομής της ζωής με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Να αγαπάς, να συγχωρείς, να δίνεις και να μοιράζεσαι. Πρέπει να αφήσουμε πίσω μας όμορφες αναμνήσεις για όσους συνεχίζουν να ταξιδεύουν με το τρένο της ζωής…». Το παρελθόν πρέπει να ανήκει στο παρελθόν, δεν αλλάζει και το μέλλον δεν χρειάζεται να τιμωρηθεί γι’ αυτό!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- D’Ormesson, J., Το Τρένο της Ζωής: Ένα ποίημα που θα μιλήσει στην Ψυχή σας, philosophyreturns.gr. Διαθέσιμο εδώ
