Της Φαίδρας Χρυσοστάλη,
Ο Πρόεδρος της Τυνησίας, Kais Saied, απέρριψε την οικονομική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το μεταναστευτικό σύμφωνο, το οποίο υπογράφηκε τον Σεπτέμβριο. Συγκεκριμένα, υποστήριξε πως το προσφερόμενο ποσό είναι σημαντικά μικρό για τις ανάγκες της χώρας. Η κίνηση αυτή υπονομεύει τη μέχρι τώρα στρατηγική συνεργασία για την αντιμετώπιση του δουλεμπορίου και την προστασία των συνόρων, ιδίως σε μία περίοδο που σημειώθηκε μεγάλη αύξηση μεταναστών προς την Ευρώπη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε τον προηγούμενο μήνα πως θα πρόσφερε € 127 εκατ. στην Τυνησία, ώστε να καταπολεμηθεί η παράνομη μετανάστευση από την Αφρική προς την Ευρώπη, καθώς και € 600 εκατ., τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για στρατηγικές επενδύσεις για την ενδυνάμωση της οικονομίας της χώρας. Η ένταση κλιμακώθηκε, με την Τυνησία να επιστρέφει μια δόση οικονομικής υποστήριξης, ύψους € 60 εκατ., στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Ο λαός μας απορρίπτει τη φιλανθρωπία», δήλωσε ο Πρόεδρος της Τυνησίας το βράδυ της Τετάρτης σε ανάρτησή του στο Facebook. Μέχρι στιγμής, παραπάνω από 230.000 άνθρωποι έχουν προσπαθήσει να εισέλθουν στην Ευρώπη με παράνομα μέσα και επικίνδυνες συνθήκες. Είναι, επίσης, σημαντικό να αναφερθεί πως ανάμεσα στον τεράστιο αριθμό προσφύγων, υπάρχουν και πολλοί μετανάστες τυνησιακής καταγωγής, οι οποίοι λόγω της κατάστασης στη χώρα τους μεταναστεύουν, αναζητώντας άσυλο σε χώρες της Ευρώπης.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προσεγγίσει την Τυνησία για να προστατεύσει τα σύνορά της. Το 2014 είχαν υπογράψει μια «σχέση κινητικότητας», η οποία είχε τον ίδιο στόχο με τη συμφωνία του 2023, δηλαδή τον έλεγχο της κινητικότητας των μεταναστών. Αλλά με την ανάδειξη του λαϊκισμού σε επηρεαζόμενες χώρες όπως η Ιταλία, Ισπανία και Γερμανία, το πρόβλημα της μεταναστεύσεως έχει εξελιχθεί σε ζήτημα άμεσης ανάγκης, με αποτέλεσμα οι Κυβερνήσεις αυτές να τροφοδοτούν την ξενοφοβία, αλλά και ακροδεξιές ιδεολογίες.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν κατάφερε να αναγνωρίσει το γεγονός πως η Κυβέρνηση της Τυνησίας μεταχειριζόταν με βίαιο τρόπο τους Υποσαχάριους μετανάστες. Οι μετανάστες όχι μόνο απωθούνταν παράνομα σε άλλα σύνορα, αλλά αντιμετώπιζαν φυλετικό μίσος και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους. Αυτό αποδεικνύεται και από το ότι βρέθηκαν τον Αύγουστο 27 μετανάστες νεκροί κοντά στα σύνορα της Τυνησίας, λίγες μέρες αφότου ο Υπουργός Εσωτερικών της Τυνησίας, Kamel Fekih, παραδέχθηκε δημόσια πως δεν επέτρεψαν σε μικρές ομάδες μεταναστών να εισέλθουν στη χώρα, αλλά, αντιθέτως, τους προώθησαν πίσω στην ερημική περιοχή, η οποία συνορεύει με τη Λιβύη και την Αλγερία.
Οι εξελίξεις αυτές προκάλεσαν αντιδράσεις από οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναφορικά με τη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συγκεκριμένα, ο οργανισμός «Γιατροί χωρίς Σύνορα» εξέφρασε τη βαθιά απογοήτευσή του και υποστήριξε πως η συμφωνία αυτή καθιστά την Ευρωπαϊκή Ένωση συνένοχο στη διαρκή κακοποίηση των μεταναστών, οι οποίοι είναι εγκλωβισμένοι στη χώρα. Επιπρόσθετα, υπήρξαν σχόλια από άλλους οργανισμούς, πως η τρέχουσα κρίση της Κυβέρνησης της Τυνησίας, αντανακλά στην αδυναμία της Ευρώπης να διατηρήσει το δημοκρατικό καθεστώς στη χώρα, αλλά και στο να αποτρέψει τον Πρόεδρο της Τυνησίας από το να υιοθετεί ακροδεξιές απόψεις και να «πλάθει» συνωμοσίες, ισχυριζόμενος πως οι μετανάστες έχουν ως στόχο τη δημογραφική αλλοίωση της χώρας.
Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προβεί σε αυτήν τη συμφωνία με την Τυνησία, αρχικά, είχε υποστηριχθεί από διάφορα ευρωπαϊκά μέλη, ως απαραίτητη για την προφύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων. Όμως, με την πάροδο του χρόνου, εξέφρασαν τις φοβίες τους για την πιθανότητα η Τυνησία να χρησιμοποιήσει τα λεφτά που προσφέρθηκαν από την Ευρώπη για να κακοποιούν και να παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών. Σε συνδυασμό με το παραπάνω, πολλά κράτη-μέλη έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους για το γεγονός πως η Κυβέρνηση της Τυνησίας έχει δείξει ότι δεν διστάζει να υπονομεύσει τη Δημοκρατία, αφού το 2021 ανέστειλε, εν μέρει, το Κοινοβούλιο και πρόσφατα αρνήθηκε την είσοδο στη χώρα σε μέλη του Κοινοβουλίου.
Εν κατακλείδι, έχει τόσο μεγάλη σημασία η απώθηση των μεταναστών εκτός Ευρώπης, ακόμα και εάν πολλές φορές βρίσκουν τραγικό θάνατο ή βιώνουν άθλια αντιμετώπιση από τις χώρες που προέρχονται; Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή οφείλει να τιμήσει τις αξίες της σχετικά με τη Δημοκρατία και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να σταματήσει τη χρηματοδότηση χωρών που δεν μπορούν να συμβαδίζουν με τις παραπάνω αξίες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- EU-Tunisia: MEPs to quiz Council and Commission over migration deal, European Parliament, διαθέσιμο εδώ
- EU lawmakers clash over Tunisia migration deal, denounce lack of results, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- Tunisia Needs Real Reform To Break A Ruinous Economic Cycle, Worldcrunch, διαθέσιμο εδώ
- What Is the Controversy over the EU Migration Deal with Tunisia?, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Tunisia’s Saied Rejects EU Financial Aid, Casting Doubt on Immigration Deal, France 24, διαθέσιμο εδώ
