Της Ιωάννας Κουτσοτόλη,
Σίγουρα αρκετοί από εμάς έχουμε βρεθεί στο σημείο να θεωρούμε κάτι υπερβολικά γλυκό και έχουμε πιάσει τους εαυτούς μας να θέλουμε να το πιέσουμε ή να το αγκαλιάσουμε πολύ δυνατά, χωρίς όμως, να το τραυματίσουμε οικειοθελώς. Ένα μικρό ζωάκι ή ένα γλυκό μωρό είναι από τα πιο συχνά παραδείγματα της προαναφερθείσας κατάστασης, κατά την οποία τα άτομα βιώνουν μια υπερεκχύλιση συναισθημάτων που οδηγεί αυθόρμητα σε μια παρόρμηση να πιέσουν υπερβολικά το χαριτωμένο αντικείμενο που έχουν απέναντί τους. Το φαινόμενο αυτό, αν και από πολλούς είτε δεν γίνεται αντιληπτό είτε θεωρείται σύνηθες και αδιάφορο, εξηγείται πλέον επιστημονικά και ακούει στο όνομα “cute aggression” ή αλλιώς «χαριτωμένη επιθετικότητα».
Η πρώτη εισαγωγή στον όρο “cute aggression” φαίνεται ότι έγινε το 2015 από μία ομάδα ψυχολόγων του Πανεπιστημίου Yale, με μία σχετική έρευνα που δημοσίευσαν. Σε αυτή την έρευνα, ένα ποσοστό ατόμων ανέφεραν ότι αισθανόντουσαν την παρόρμηση cute aggression όταν έβλεπαν εικόνες μωρών ζώων έναντι ενήλικων ζώων. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που αντίκριζαν εικόνες μωρών, οι οποίες έχουν τροποποιηθεί ψηφιακά, για να δείχνουν πιο χαριτωμένες. Έχοντας μελετήσει την έρευνα αυτή, η καθηγήτρια Katherine Stavropoulos αναρωτήθηκε αν υπάρχει κάποια νευρολογική εξήγηση του φαινομένου, ξεκινώντας με αυτόν τον τρόπο τη δικιά της έρευνα. Άραγε πώς συνδυάζει ο εγκέφαλος ένα υπερβολικά χαριτωμένο πλάσμα με την παρόρμηση να το συνθλίψει και να το σφίξει; Τι μοτίβα εγκεφαλικής δραστηριότητας εξηγούν αυτό το φαινόμενο;
Για να βρει απαντήσεις στα ερωτήματα που αναφέρθηκαν, η Katherine χρησιμοποίησε τις δυνατότητες της ηλεκτροφυσιολογίας, αξιολογώντας με αυτόν τον τρόπο την ηλεκτρική δραστηριότητα που προκύπτει από νευρώνες στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Έχοντας λάβει αυτή τη δραστηριότητα, είναι σε θέση να μετρήσει τις νευρικές αποκρίσεις που προκύπτουν από μια σειρά εξωτερικών ερεθισμάτων. Στο πείραμα που διεξήχθη έλαβαν μέρος 54 συμμετέχοντες ηλικίας 18 έως 40 ετών και όλοι φορούσαν τον απαραίτητο εξοπλισμό στο κεφάλι, ο οποίος περιείχε τα ηλεκτρόδια, για την ανίχνευση της εγκεφαλικής δραστηριότητας.
Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες του πειράματος κοίταξαν ένα πλήθος φωτογραφιών, οι οποίες περιείχαν χαριτωμένα μωρά, λιγότερο χαριτωμένα μωρά, χαριτωμένα ζώα (μωρά) και λιγότερο χαριτωμένα ζώα (ενήλικα). Μετά το πέρας της διαδικασίας, έπρεπε να δηλώσουν τα συναισθήματα που βίωναν και κάποιες από τις εκφράσεις που αναφέρθηκαν από αυτούς ήταν οι εξής: «Είναι τόσο γλυκό, δεν το αντέχω», «Θέλω να το κρατήσω», «Θέλω να το ζουλήξω», «Θέλω να το φροντίσω». Οι συμμετέχοντες ανέφεραν εντονότερη παρόρμηση και εκχύλιση συναισθημάτων ανάμεσα στα μωρά ζώα και στα ενήλικα ζώα, παρά ανάμεσα στις δύο κατηγορίες μωρών.
Επιπλέον, με βάση την εγκεφαλική δραστηριότητα που ανιχνεύθηκε, γίνεται αντιληπτό ότι εμπλέκεται τόσο η περιοχή ανταμοιβής του εγκεφάλου (περιοχή οπού γίνεται συσχέτιση ορισμένων καταστάσεων με την ευχαρίστηση) όσο και το σύστημα επεξεργασίας των συναισθημάτων. Ένα ακόμα συμπέρασμα που προκύπτει από την έρευνα της Katherine είναι ότι η παρόρμηση cute aggression φαίνεται πως είναι ένας μηχανισμός του εγκεφάλου για να επαναφέρει το άτομο σε ισορροπία μετά από τη συσσώρευση των συναισθημάτων του. Από τη συγκεκριμένη έρευνα συμπεραίνεται, επίσης, ότι το συγκεκριμένο φαινόμενο θα μπορούσε να είναι μια διαδικασία εξελικτικής προσαρμογής, η οποία μετριάζει τον καταρράκτη συναισθημάτων που δημιουργείται από ένα υπερβολικά χαριτωμένο πλάσμα.
Αν και η έρευνα δεν έχει εξελιχθεί ιδιαίτερα γύρω από αυτό το θέμα, μελλοντικές μελέτες θα μπορούσαν να συσχετίσουν την ψυχολογία του φαινομένου cute aggression με μια πλειάδα καταστάσεων. Περιπτώσεις αυτισμού, επιλόχειας κατάθλιψης και διαταραχή προσωπικότητας είναι μερικά αξιόλογα παραδείγματα για τα οποία θα ήταν κλινικού ενδιαφέροντος και χρησιμότητας να διερευνηθεί η συσχέτισή τους με τις περιοχές ανταμοιβής και συναισθημάτων του εγκεφάλου. Η «χαριτωμένη επιθετικότητα» αναδύεται ως μια πολύπλοκη και πολύπλευρη συναισθηματική απόκριση που πιθανότατα μεσολαβεί για την εξισορρόπηση ισχυρών συναισθηματικών αντιδράσεων. Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα έρθετε σε επαφή με ένα υπερβολικά γλυκό μωρό ή ζώο και θα επιθυμείτε να το αγκαλιάσετε σφιχτά, σκεφτείτε ότι του «επιτίθεστε» χαριτωμένα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- “It’s so cute I could crush it!”: Understanding Neural Mechanisms of Cute Aggression, frontiersin.org. Διαθέσιμο εδώ
- So cute you could crush it?, medicalxpress.com. Διαθέσιμο εδώ
