Της Μαρίας Αλευρομαγείρου,
1708: Διεξήχθη η μάχη της Λέσναγια ανάμεσα στη Σουηδική και τη Ρωσική Αυτοκρατορία. Αποτέλεσε μια από τις κρισιμότερες συγκρούσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Βόρειου Πολέμου (1700-1721) που συγκλόνισε τη βόρεια Ευρώπη.
Ο πόλεμος αυτός έμπλεξε πλήθος δυνάμεων της ευρύτερης περιοχής, που για 21 έτη αγωνίζονταν για τους δικούς τους σκοπός, από τη μια να εκδιώξουν τη ρωσική κυριαρχία και από την άλλη να υποτάξουν τις σουηδικές δυνάμεις και τους συμμάχους τους. Τελικά, ο Μεγάλος Βόρειος Πόλεμος βρίσκει τους Ρώσους νικητές, καθιστώντας τους μια νέα υπερδύναμη στην Ευρώπη, ενώ η Σουηδία και η Πολωνολιθουανική Κοινοπολιτεία μπαίνουν σε φάση παρακμής.
Ως προς τη μάχη της Λέσναγια, πραγματοποιήθηκε κοντά στα σύνορα της Πολωνολιθουανικής Κοινοπολιτείας και της Ρωσίας (σημερινά εδάφη της Λευκορωσίας). Τη διοίκηση από την πλευρά του ρωσικού στρατού είχε ο Πέτρος Α΄ –γνωστός και ως Μέγας Πέτρος– ο πρίγκιπας Μιχαήλ Μιχαήλοβιτς Γκολίτσιν και ο, επίσης, πρίγκιπας Αλεξάντερ Μένσικοφ. Οι άντρες που διέθεταν υπολογίζονται μεταξύ 26.000-29.000, ένας αρκετά υπολογίσιμος αριθμός. Στον αντίποδα, η σουηδική πλευρά αποτελούνταν περίπου από 12.500 στρατιώτες, δηλαδή σχεδόν δύο φορές κάτω από αυτήν των αντιπάλων τους, οι οποίοι βρίσκονταν υπό τις διαταγές του στρατηγού Άνταμ Λούντβιχ Λεβενχάουπτ και του Μπέρντ Όττο Στάσκελμπεργκ.
Στις αρχές Οκτωβρίου οι Σουηδοί με τον Λεβενχάουπτ κινήθηκαν προς την περιοχή Προπόισκ, ύστερα από την εντολή του Βασιλιά τους, Καρόλου ΙΒ΄, και εκεί έμαθαν πως οι αντίπαλοί τους πλησιάζουν επικίνδυνα. Έτσι, αποφάσισαν να κινηθούν γρηγορότερα, αφήνοντας πίσω τους πολλά πολεμοφόδια και έφτασαν στη Λέσναγια στις 8 του μήνα, παίρνοντας θέσεις άμυνας. Ο Πέτρος πλησίασε άμεσα και αποφάσισε να μην περιμένει τις υπόλοιπες δυνάμεις του, προβαίνοντας σε μια αστραπιαία επίθεση, αποδιοργανώνοντας τους αντιπάλους του.
Τα ξημερώματα της 9ης Οκτωβρίου οι Ρώσοι στρατιώτες έλαβαν την εντολή να κινηθούν κατά των Σουηδών. Κατά τις πρώτες ώρες της μάχης, οι δύο στρατοί αγωνίστηκαν σκληρά, με τους αιφνιδιασμένους Σουηδούς να ανασυντάσσονται και να αντεπιτίθενται. Αντιλαμβανόμενος, όμως, ο Λεβενχάουπτ πως δεν θα μπορέσουν να αντέξουν για πολύ απέναντι στις επιθέσεις, διέταξε να επιστρέψουν κάποιες δυνάμεις που είχε στείλει στο Προπόισκ, αν και τελικά θα αποδειχθεί μάταιο. Στο μεταξύ, τα κακά νέα διαδέχονταν το ένα το άλλο, αφού ένα απόσπασμα ιππικού ήρθε στο πεδίο της μάχης για να βοηθήσει τον Πέτρο.
Γύρω στις 19:00, όμως, οι κακές καιρικές συνθήκες και το σκοτάδι που ερχόταν επέβαλαν τη διακοπή της μάχης, η οποία, ωστόσο, συνεχίστηκε εν μέρει μέσω κανονιοβολισμών. Οι ρωσικές δυνάμεις είχαν υποχωρήσει προς το δάσος που βρισκόταν από πίσω τους, με τους Σουηδούς, όμως, να περιμένουν αρκετές ώρες στο σημείο της μάχης φοβούμενοι μια ξαφνική εξόρμηση.
Τελικά, αυτή δεν ήρθε ποτέ και έτσι ο Λεβενχάουπτ αποφάσισε να υποχωρήσει με τα υπολείμματα του στρατού του, αφήνοντας στο σημείο πολεμοφόδια και τραυματίες. Αφού το πρωί βρήκε το σουηδικό στρατόπεδο έρημο, ο Πέτρος έστειλε μια διμοιρία του να καταδιώξει τους αντιπάλους. Βρέθηκαν λίγα χιλιόμετρα μακρύτερα, με τη σύγκρουση να βγάζει νικητές τους Ρώσους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Sweden’s Desperate Stand at Lesnaya, warfarehistorynetwork.com, διαθέσιμο εδώ
- BATTLE UNDER LESNAYA VILLAGE TOOK PLACE, prlib.ru, διαθέσιμο εδώ
- LESNAYA, BATTLE OF, encyclopedia.com, διαθέσιμο εδώ
- Battle of Lesnaya, 1708, militarymaps.rct.uk, διαθέσιμο εδώ
