Της Στέλλας Πετρακάκη,
Όσο ο λαϊκισμός και ο ευρωσκεπτικισμός έχουν αρχίσει να ανθίζουν επικίνδυνα την τελευταία δεκαετία στην Ευρώπη, και ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τίποτα δεν δείχνει να «ξεφουσκώνει» σύντομα αυτήν την επιστροφή στον σκοταδισμό του αγνώστου και στην αναίρεση των αρετών και αξιών της Ένωσης. Με τη Μεγάλη Βρετανία να έχει ξεκινήσει την εφαρμογή της ευρωσκεπτικιστικής κατεύθυνσης, με την πραγματοποίηση του Brexit, τη Γαλλία να βγάζει δεύτερο πιο δημοφιλές κόμμα την Ακροδεξιά, την Ουγγαρία να προσπαθεί να καταστήσει προτεκτοράτο την ίδια τη χώρα, με τα σύνορα να είναι κλειστά και την Κυβέρνηση να έχει σκληρές ακροδεξιές πρακτικές, είναι εμφανές πως η Ευρώπη, με πολύ αργά βήματα, γυρνάει ξανά σε εποχές πόλωσης, διχασμού και σκεπτικισμού, τα οποία ήταν χαρακτηριστικά προηγούμενων αιώνων, ιδιαίτερα του περασμένου.
Από τη λαϊκίστική προπαγάνδα δεν φαίνεται να απέχει ούτε η Σλοβακία, που το Σάββατο (30/09/2023), στις Βουλευτικές Εκλογές, το κόμμα της Αριστεράς Smer – SD (Κατεύθυνση – Σλοβακική Σοσιαλδημοκρατία) του Robert Fico, ο οποίος διετέλεσε στο παρελθόν Πρωθυπουργός της χώρας, σημείωσε νίκη με τελικό ποσοστό γύρω στο 23%. Στον αντίποδα, το κόμμα Προοδευτική Σλοβακία του Michal Šimečka, ο οποίος τελεί Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατέλαβε τη δεύτερη θέση απρόοπτα, καθώς όδευε προς τη νίκη κανονικά, με ποσοστό συγκέντρωσης κοντά στο 18%, το οποίο πέρασε και το HLAS – SD του Peter Pellegrini, με ποσοστό κοντά στο 15%. Παρά ταύτα, λόγω του γεγονότος ότι η Ευρώπη στο σύνολό της είναι ένας χώρος ανατροπών και εκπλήξεων, όποιο από τα ανωτέρω κόμματα, τελικά, κερδίσει τις εκλογές, θα χρειαστεί να συνασπιστεί με άλλα κόμματα, ώστε να κερδίσει την κυβερνητική πλειοψηφία στο σλοβακικό Κοινοβούλιο.
Η Σλοβακία κάνει στροφή 180 μοιρών στις επιλογές της, καθώς αντικαθίσταται η πρώην Κεντροδεξιά Κυβέρνηση με Κυβέρνηση της Αριστεράς πλέον, η οποία πέτυχε επιστροφή στην πρωτιά, έχοντας ήδη, ουσιαστικά, κυβερνήσει τη χώρα στο διάστημα 2006 – 2020. Η πρόσφατη προεκλογική εκστρατεία υπήρξε θυελλώδης, έντονη, με πολλές σκληρές συγκρούσεις ανάμεσα στους υποψηφίους και τον Robert Fico να προβάλλει ένα δριμύ κατηγορώ προς τον θεσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ύπαρξη του Ν.Α.Τ.Ο., αποκαλύπτοντας με τον τρόπο αυτόν τη φιλορωσική κατεύθυνση που προσπαθεί να εδραιώσει στη χώρα.
Με τη χώρα να σημειώνει πληθωρισμό στο επίπεδο του 8,9%, να παραμελεί τους αστέγους της, να καταστρέφεται οικονομικά, να μη δίνει την απαραίτητη σημασία στην προάσπιση του ήδη διογκωμένου συστήματος υγείας της, να υποφέρει από τη μετανάστευση και την έλλειψη περίθαλψης, ήταν φυσικό κι επόμενο να ακολουθήσει μια διαφορετική πορεία κυβερνητικής κατεύθυνσης, από τη συντηρητική Kυβέρνηση του 2020 – 2023, μολονότι ακόμη δεν μπορεί να φανεί ούτε στο ελάχιστο η μετέπειτα πορεία της στον ευρωπαϊκό χώρο. Διότι ο Robert Fico δεν διστάζει να επιδεικνύει, όποτε αυτό είναι δυνατό, τη φιλορωσική κατεύθυνση που θέλει να υιοθετήσει και για την οποία θέτει ήδη τα θεμέλια με δηλώσεις, όπως τη διακοπή περαιτέρω στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία.
Ο Michal Šimečka, από την άλλη πλευρά, προτρέπει τους ψηφοφόρους να έχουν εξετάσει ενδελεχώς τις επιλογές τους, ώστε να μην κάνουν στροφή στο παρελθόν, καθώς ο Fico διετέλεσε Πρωθυπουργός για τουλάχιστον μια δεκαετία, μέχρι το όχι και τόσο μακρινό 2018. Ο Šimečka καλεί τους ψηφοφόρους να εκλέξουν το μέλλον, την κατεύθυνση που θα δώσει στη χώρα μια πνοή προόδου και συνεργασίας, και όχι να την απομονώσει θεσμικά, εμπορικά, πολιτικά, κ.λπ. Δεν θεωρεί τον εαυτό του μεσσία φυσικά, ωστόσο η δυτικοευρωπαϊκή κατεύθυνση που έχει υιοθετήσει ανά τα χρόνια έχουν βοηθήσει τη Σλοβακία να αποτινάξει τη σκιά της απραξίας και της οπισθοδρόμησης, γεγονός που θέλει, με αργά βήματα, ίσως να επαναφέρει ο Fico. Από την άλλη, η Κεντροδεξιά στη Σλοβακία έκανε μια μακρά πορεία, με αποκορύφωμα το 2020, όταν, παρά την επικράτησή του στις τότε εκλογές, ο κεντροδεξιός κομματικός συνασπισμός δέχτηκε σκληρή κριτική για την εγχώρια αντιμετώπιση της πανδημίας. Ο φόβος του να μείνουν τα κόμματά του εκτός Βουλής, στις παρούσες εκλογές, μπορεί εν τέλει να καθησυχάστηκε, όμως η επιρροή τους έχει μειωθεί σαφώς, καθώς έχασαν 49 έδρες και πλέον βρίσκονται στις 16 συνολικά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Εκλογές στη Σλοβακία: Προηγείται το πρώην κυβερνών κόμμα με υποψήφιο τον Ρομπέρτο Φίκο, CNN Greece, διαθέσιμο εδώ
- Σλοβακία: Προηγείται το λαϊκιστικό κόμμα Smer-SD του πρώην πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίκο, e-volos, διαθέσιμο εδώ
- Σλοβακία: Το φιλορωσικό κόμμα του Ρόμπερτ Φίκο κέρδισε τις εκλογές, iEidiseis, διαθέσιμο εδώ