Της Στέλλας Χριστοδούλου,
Χιλιάδες νέοι, μορφωμένοι και με πολύ καλές προοπτικές εγκαταλείπουν καθημερινά την Ελλάδα. Το πρόβλημα της μετανάστευσης των Ελλήνων στο εξωτερικό και κατά κύριο λόγο των νέων, παραμένει στο προσκήνιο εδώ και πολλά χρόνια. Περίπου 700.000 νέοι, με μεταπτυχιακά και διδακτορικά, αναζητούν ένα καλύτερο μέλλον έξω από την πατρίδα τους. Τι είναι αυτό, όμως, που τους οδηγεί σε αυτήν την απόφαση ή μάλλον στην «ξενιτιά»;
Ας μην κοροϊδευόμαστε… αυτό το φαινόμενο του “Βrain Drain” ή αλλιώς «διαρροή επιστημονικού δυναμικού» οφείλεται σε ποικίλες και σοβαρές αιτίες. Αναμφίβολα, τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, σε συνδυασμό με την αναξιοκρατία της αγοράς, είναι ένας από τους κύριους λόγους που οι νέοι βλέπουν τη φυγή από τη χώρα μας σαν σωτηρία για το μέλλον τους. Οι δυσκολίες ένταξης στον εργασιακό τομέα της Ελλάδας είναι πολλές, ενώ την ίδια στιγμή η υποαπασχόληση ταλανίζει υψηλό ποσοστό πτυχιούχων. Επιπλέον, αξίζει να τονιστεί ο λόγος του «ανίκανου» πολιτικού συστήματος να ανταπεξέλθει σε αυτά τα προβλήματα και, κυρίως, η Κυβέρνηση που δεν δίνει ουσιαστικές λύσεις σε θέματα οικονομικής φύσεως. Πώς, άλλωστε, να μη θεωρείται το σύστημα «ανίκανο»;
Πριν λίγες ημέρες και συγκεκριμένα στις 22 Σεπτεμβρίου του 2023, ψηφίστηκε στη Βουλή το νέο νομοσχέδιο του Υπουργού Εργασίας Άδωνι Γεωργιάδη, το οποίο φέρνει μία ριζική αλλαγή στο εργασιακό και μισθολογικό σύστημα του ιδιωτικού τομέα. Ας εστιάσουμε σε τρεις τρανταχτές αλλαγές του νομοσχεδίου.
Η πρώτη αλλαγή αφορά μία δυνατότητα των εργαζομένων, μία δυνατότητα που επιτρέπει σε κάθε άνθρωπο να δουλεύει σε πολλαπλούς εργοδότες κι όχι μόνο σε έναν, χωρίς να θίγεται το ήδη θεσμοθετημένο πλαίσιο για τα μέγιστα χρονικά όρια εργασίας. Με τη σχετική Κοινοτική Οδηγία, οι εργαζόμενοι θα μπορούν να δουλεύουν ταυτόχρονα για 2 εργοδότες και άνω, με βασικό προαπαιτούμενο, όμως, να συμπληρώνουν τις 11 ώρες ξεκούρασής τους ημερησίως. Με άλλα λόγια, θα υπάρχει η δυνατότητα κάθε άνθρωπος να δουλεύει καθημερινά έως 13 ώρες…
Θεσμοθέτηση εξαήμερης εργασίας είναι η δεύτερη τρανταχτή αλλαγή που φέρνει το νομοσχέδιο. Σύμφωνα με τον Υπουργό Εργασίας, αυτό συμβαίνει για αποφυγή πληρωμής υπερωριών με μαύρο χρήμα. Σημείο αναφοράς του νομοσχεδίου είναι οι συμβάσεις μηδενικού ωραρίου. Οι συμβάσεις αυτές δεν έχουν συγκεκριμένο αριθμό ωρών εργασίας και κανέναν σταθερό κατώτατο μισθό. Ο εργαζόμενος θα καλείται να δουλέψει μόνο τις ώρες που το επιθυμεί ο εργοδότης του και υπάρχει ανάγκη. Αυτό, θα πρέπει να το γνωρίζει τουλάχιστον 24 ώρες πριν και αποτελεί ρύθμιση που κατά τα λεγόμενά τους αποσκοπεί στην προστασία του εργαζόμενου από τη μαύρη εργασία και, μετέπειτα, προς όφελος ολόκληρου του οικονομικού συστήματος.
Η τρίτη και τελευταία τρανταχτή αλλαγή που επιφέρει το νέο νομοσχέδιο αφορά τη δοκιμαστική περίοδο εργασίας για κάθε εργαζόμενο που προσλαμβάνεται. Έως τώρα, ισχύει η δοκιμαστική περίοδος των δώδεκα μηνών. Με το νέο νομοσχέδιο, η δοκιμαστική περίοδος θα ανέρχεται στους έξι μήνες αυστηρά. Αν ένας άνθρωπος απολυθεί πριν από την πάροδο του εξαμήνου, δεν δικαιούται καμία αποζημίωση. Ειδικά, σε περίπτωση που υπογράφεται σύμβαση ορισμένου χρόνου, η δοκιμαστική περίοδος θα πρέπει να είναι ανάλογη με τη διάρκεια της σύμβασης και τη φύση του επαγγέλματος.
Δεδομένων, λοιπόν, όλων των παραπάνω, οι λόγοι που ένα μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων αποφασίζει να μεταναστεύσει είναι πολλοί και εξίσου σοβαροί. Γνωρίζοντας όλοι πως το ανθρώπινο δυναμικό μίας χώρας αποτελεί βασικό παράγοντα των αναπτυξιακών προοπτικών της, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως η φυγή επιστημόνων συνιστά μία μεγάλη απώλεια αναπτυξιακής, αλλά και ευρύτερα κοινωνικής, εθνικής και πολιτιστικής δυναμικής. Πέραν, όμως, αυτού, δηλαδή της απουσίας ανθρώπινου δυναμικού που είναι σε θέση να καινοτομήσει, υπάρχουν συνέπειες ακόμα και στον κλυδωνισμό της χώρας. Η ανάπτυξη του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος επιβραδύνεται ή μειώνεται, με αποτέλεσμα η χώρα να μην κάνει καθόλου επενδύσεις, αλλά και το ποσοστό του πληθυσμού μειώνεται, επίσης, δραματικά εξαιτίας την άνισης προσφοράς-αμοιβής που προσφέρουν οι εργοδότες στους μορφωμένους ή και μη εργαζόμενους τους. Πώς ένας νέος άνθρωπος με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, δουλεύοντας οχτώ ώρες την ημέρα ή και παραπάνω, ενώ αμείβεται με τον βασικό μισθό να αποφασίσει να κάνει οικογένεια; Οι ανησυχίες που ταλανίζουν τα μυαλά όλων σχετικά με την ανίσωση εργασίας-μισθού καθιστά αδύνατη ή πολύ δύσκολη μία τέτοια απόφαση, οδηγώντας σε αύξηση του ποσοστού υπογονιμότητας.
Ελπίζοντας σε ένα καλύτερο μέλλον, με πιο δίκαιες αμοιβές σε όλους τους εργαζόμενους, είναι αναγκαία η αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας μας, που στόχο θα έχει την εξομάλυνση της προσφοράς-ζήτησης στον εργασιακό τομέα, αλλά και την αύξηση των παραγωγικών δυνατοτήτων της οικονομίας, ώστε να προσφέρονται υψηλότεροι (πραγματικοί) μισθοί. Ένα αναπτυξιακό μοντέλο, σύμφωνα με το οποίο θα υπάρχουν δουλειές για όλους τους Έλληνες, με πτυχία ή μη, προσφέροντας δίκαιους μισθούς, κρατώντας τους, έτσι, στην ίδια τους τη χώρα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Δουλεύουμε πολύ, αλλά με χαμηλές αμοιβές, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η ανεργία των νέων πτυχιούχων και το brain drain, naftemporiki.gr, διαθέσιμο εδώ
- Γιατί οι νέοι επιστήμονες φεύγουν για το εξωτερικό;, ergasia-press.gr, διαθέσιμο εδώ
- Το τρένο της μεγάλης φυγής: Γιατί μεταναστεύουν οι νέοι μας;, ethnos.gr, διαθέσιμο εδώ
- Το νέο τοπίο στο εργασιακό μετά την ψήφιση του ν/σ Γεωργιάδη, capital.gr, διαθέσιμο εδώ
