Του Στέλιου Καραγεώργη,
Το ημερολόγιο έγραφε 23 Μαΐου του 1706, και ο Πόλεμος της Ισπανικής Διαδοχής βρισκόταν στο απόγειό του. Μετά την αποτυχία του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου ΙΔ΄ να καταλάβει την πρωτεύουσα των Αψβούργων, Βιέννη, το επίκεντρο του πολέμου είχε μετατεθεί στις βελγικές πεδιάδες. Οι συνασπισμένες δυνάμεις Άγγλων και Ολλανδών υπό τις διαταγές του John Churchill, Δούκα του Μάρλμπορο αριθμούσαν 62.000 άνδρες με τη συνοδεία 120 κανονιών. Τέσσερα μόλις μίλια μακριά στάθμευαν οι Γάλλοι, που είχαν συγκεντρώσει 60.000 στρατιώτες και 70 κανόνια, με επικεφαλής τους τον François de Neufville, Δούκα του Βιλλερουά.
Οι δύο αντίπαλοι στρατοί ήταν παρατεταγμένοι ανάμεσα στα χωριά Ραμιλία και Ναμύρ του σημερινού Βελγίου, με τον ποταμό Λίτλ Γκήτ να τους χωρίζει. Ωστόσο, οι Άγγλοι είχαν το πλεονέκτημα να βρίσκονται σε έναν μακρόστενο λόφο, που καθιστούσε τις θέσεις τους αθέατες για τον εχθρό. Ο John Churchill, λαμβάνοντας την πληροφορία των ανιχνευτών του, πως το γαλλικό πυροβολικό ήταν τοποθετημένο σε μεγάλη απόσταση, αποφασίζει να εφαρμόσει ένα στρατηγικό τέχνασμα. Το σχέδιό του προέβλεπε να αποκόψει του Γάλλους πεζικάριους από το ιππικό, παρασύροντας το δεύτερο κάτω από τα πυρά των ίδιων τους των κανονιών.
Έτσι, οι Άγγλοι ξεκινούν μια παραπλανητική επίθεση εναντίον του ιππικού των Γάλλων, υποχωρώντας μετά από λίγο. Ο François de Neufville πέφτοντας στην παγίδα, αποσύρει τον κύριο όγκο των στρατευμάτων του από το κέντρο, ώστε να ενισχύσει την προέλαση του γαλλικού ιππικού, που ακολουθούσε τους υποχωρούντες Άγγλους. Τότε, ο Δούκας του Μάρλμπορο διέταξε τα τάγματα που σχημάτιζαν το κέντρο των αγγλο-ολλανδικών θέσεων να εφορμήσουν. Η σύρραξη η οποία ακολούθησε ήταν ιδιαίτερα αιματηρή, ενώ η επίθεση των Συμμαχικών δυνάμεων έγινε με τέτοια ταχύτητα, που ο επικεφαλής τους αδυνατούσε να συντονίσει τις επόμενες κινήσεις τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, κατά τη διάρκεια της μάχης ο John Churchill να βρεθεί περικυκλωμένος από το γαλλικό πεζικό, απειλούμενος με αιχμαλωσία. Υπό τον παραπάνω κίνδυνο, σε μια πράξη αυτοθυσίας, ένας από τους υπασπιστές του, του παραχώρησε το άλογό του, ώστε να διαφύγει επιτυχώς πίσω από τις αγγλικές γραμμές άμυνας, ενώ ο ίδιος έπεφτε βαριά τραυματισμένος στα χέρια των Γάλλων.
Παρόλα αυτά, όταν το γαλλικό πεζικό επέστεφε στις αρχικές του θέσεις εξόρμησης βρέθηκε αντιμέτωπο με το ίδιο του το πυροβολικό. Καθώς η έπεφτε η νύχτα οι Γάλλοι πυροβολητές ήταν αδύνατον να διακρίνουν σε ποια παράταξη ανήκαν οι επιστρέψαντες στρατιώτες, οπότε άρχισαν να ρίχνουν εναντίον των συμπολεμιστών τους. Ο John Churchill αντιλαμβανόμενος τη σύγχυση που επικρατούσε στο γαλλικό στρατόπεδο, διέταξε γενική έφοδο. Ο Δούκας του Βιλλερουά στην προσπάθειά του να ανασυντάξει τα στρατεύματα του, έδωσε εντολή υποχώρησης σε νέα γραμμή. Ωστόσο, αυτή δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, καθώς το γαλλικό πυροβολικό ήταν δύσκολο να μετακινηθεί εξαιτίας του μεγάλου όγκου του, αλλά και του βαλτώδους εδάφους της περιοχής, με αποτέλεσμα να πέσει στα χέρια των Άγγλων.
Από εκείνο το σημείο και έπειτα η ήττα των Γάλλων ήταν πλέον βέβαιη. Η υποχώρησή τους έγινε υπό δραματικές συνθήκες, αφού υπό το πανδαιμόνιο των αγγλικών πυρών βυθίζονταν στα βαλτόνερα του ποταμού Λίτλ Γκήτ. Χαρακτηριστική εικόνα της τραγικής κατάστασης των Γάλλων, αλλά συνάμα και ηρωικής συμπεριφοράς τους, ήταν τραυματίες να συνεχίζουν να μάχονται με εφ’ όπλου λόγχη και ξίφος στα έλη εναντίον των Άγγλων, ώστε να δώσουν χρόνο στους συμπατριώτες τους να υποχωρήσουν.
Ο απολογισμός των απωλειών των Γάλλων ήταν βαρύς, καθώς είχαν 13.000-17.000 νεκρούς τραυματίες και αιχμαλώτους, οι οποίοι εκτέλεσαν το καθήκον τους προς το γαλλικό Στέμμα, με το σύνολο του πυροβολικού τους να καταλήγει λάφυρο των Άγγλων. Στον αντίποδα, οι συμμαχικές δυνάμεις Άγγλων και Ολλανδών είχαν μόλις 3.500-5.000 νεκρούς και τραυματίες. Ως αποτέλεσμα της αποφασιστικής νίκης στη μάχη της Ραμιλίας, αρκετές πόλεις που βρίσκονταν υπό γαλλική κατοχή, έπεσαν στα χέρια των Συμμάχων, ωστόσο η προέλασή τους ανακόπηκε όταν βρέθηκαν αντιμέτωποι με ισχυρότερες γαλλικές οχυρώσεις. Το τέλος του Πολέμου της Ισπανικής Διαδοχής θα αργήσει να έρθει, αλλά αυτό θα σημάνει την έναρξη της αγγλικής κατάκτησης των ισπανικών αποικιών στον Νέο Κόσμο, και την ανάδειξη της Αγγλίας σε θαλασσοκράτειρας δύναμης στη θέση της Ισπανίας, που απολάμβανε τη στήριξη των Γάλλων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Battle of Ramillies, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
- Battle of Ramillies, The Duke of Marlborough’s second victory in the field over the French army of Louis XIV: probably as great a success as Blenheim, britishbattles.com, Διαθέσιμο εδώ
- Workman, Bernard & Major-General Surtees (1967), Ιστορικές Σελίδες, Μεγάλες Μάχες, Σ. Μαραντού (μτφ.), Αθήνα: Ι. Σιδέρης.
