Tου Ελευθέριου Χονδρού,
Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται εν μέσω μιας στρατηγικής αναμόρφωσης, επαναξιολογώντας προσεκτικά τη δυναμική του ενεργειακού εφοδιασμού της. Έχοντας προηγουμένως λάβει ουσιαστικά μέτρα για τη μείωση της εξάρτησής της από το ρωσικό φυσικό αέριο, η E.E. αντιμετωπίζει τώρα μια αυξανόμενη εξάρτηση από τις κινεζικές μπαταρίες λιθίου και κυψελών καυσίμου, μια κατάσταση που έχει προκαλέσει κυματισμούς ανησυχίας σε όλα τα κράτη-μέλη της.
Μια προσεχής σύνοδος κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών που έχει προγραμματιστεί για την Ισπανία τον επόμενο μήνα πρόκειται να αντιμετωπίσει το πιεστικό ζήτημα της οικονομικής ασφάλειας. Ένα έγγραφο της ημερήσιας διάταξης αποκαλύπτει μια αυστηρή προειδοποίηση: εάν η Ένωση δεν λάβει ουσιαστικά μέτρα για να μετριάσει την εξάρτησή της από τις κινεζικές μπαταρίες λιθίου και κυψελών καυσίμου, κινδυνεύει να επαναλάβει τα λάθη που έκανε κατά τη σταδιακή κατάργηση του ρωσικού φυσικού αερίου. Οι συνέπειες μιας τέτοιας αδράνειας θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν μια ανανεωμένη ενεργειακή κρίση, εκρήξεις του πληθωρισμού και τη δυσάρεστη ανάγκη των κεντρικών τραπεζών να αυξήσουν τα επιτόκια, τα οποία θα μπορούσαν να εμποδίσουν σημαντικά την οικονομική ανάπτυξη.
Η E.E. αντιμετωπίζει επί του παρόντος μια σειρά από προκλήσεις, καθώς οδεύει τη μετάβασή της προς ένα πιο βιώσιμο ενεργειακό τοπίο. Το κυριότερο μεταξύ αυτών είναι η σκοτεινή πραγματικότητα της περιορισμένης αυτάρκειάς του στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Αρχικά αισιόδοξη για τη μετάβασή της στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μετά τη διακοπή των δεσμών της με το ρωσικό αέριο, η E.E. αντιμετωπίζει τώρα τη συνειδητοποίηση ότι βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε εξωτερικές πηγές για την ηλιακή και αιολική της υποδομή. Οι προηγούμενες προσπάθειες της E.E. να αντιμετωπίσει την κυριαρχία της Κίνας στον τομέα της ηλιακής ενέργειας, όπως οι προσπάθειές της το 2013 να επιβάλει εμπορικούς φραγμούς κατά της απόρριψης κινεζικών μονάδων ηλιακής ενέργειας, αποδείχθηκαν μάταιες. Μέχρι το 2018, αυτά τα μέτρα είχαν καταστεί αναποτελεσματικά, οδηγώντας σε διακοπές στην αλυσίδα εφοδιασμού ηλιακής ενέργειας της Ευρώπης. Τα τελευταία χρόνια, η επιτακτική ανάγκη επίτευξης μηδενικών εκπομπών άνθρακα έχει τροφοδοτήσει την αναζωπύρωση των προσπαθειών των ευρωπαϊκών εταιρειών ηλιακής ενέργειας να ανακτήσουν μερίδιο αγοράς. Ωστόσο, συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν τρομερό ανταγωνισμό από τους Κινέζους ομολόγους τους.
Για την αποτελεσματική αξιοποίηση της αιολικής και ηλιακής ενέργειας, τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας είναι απαραίτητα για τη βελτιστοποίηση της κατανομής ισχύος εντός του δικτύου. Αυτά τα συστήματα βασίζονται κυρίως σε μπαταρίες λιθίου, ένα εξάρτημα που η E.E. προμηθεύεται επί του παρόντος κυρίως από την Κίνα. Ενώ η E.E. εργάζεται επιμελώς για να ενισχύσει τις εγχώριες δυνατότητες παραγωγής μπαταριών λιθίου, οι συνέπειες της μείωσης της εξάρτησης από το ρωσικό αέριο έχουν αυξήσει το κόστος παραγωγής. Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες προσφέρουν πιο ελκυστικά κίνητρα για την παραγωγή μπαταριών, χάρη σε πρωτοβουλίες, όπως ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA). Αυτό οδήγησε πολλά έργα να αναβληθούν ή να μεταφερθούν στις αμερικανικές ακτές. Αξιοσημείωτες περιπτώσεις περιλαμβάνουν τη μείωση των επενδύσεων της Volkswagen για εσωτερική παραγωγή μπαταριών στην Ευρώπη και την αναστολή των σχεδίων της Tesla για την κατασκευή μπαταριών λιθίου στη Γερμανία
Εν κατακλείδι, η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε μια κομβική καμπή στην προσπάθειά της για ενεργειακή ασφάλεια και βιωσιμότητα. Τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τις προσπάθειές της να μειώσει την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο ρίχνουν τώρα φως στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει για τον περιορισμό της εξάρτησης από τις κινεζικές μπαταρίες λιθίου και κυψελών καυσίμου. Η επικείμενη Σύνοδος Κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών θα παίξει κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση της στρατηγικής της Ένωσης, όπου οι συνέπειες της αδράνειας είναι μεγάλες – ανανεωμένες ενεργειακές κρίσεις, πληθωριστικές πιέσεις και ανάγκη για αυξήσεις επιτοκίων – όλα αυτά θα μπορούσαν να εμποδίσουν την οικονομική ανάπτυξη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- EU’s energy transition will be a bumpy road, Digitimes, διαθέσιμο εδώ
- EU slashed imports of Russian energy in second quarter of 2023 – Eurostat, Euronews, διαθέσιμο εδώ
