Του Χαράλαμπου Βελλιανίτη,
Οι Αυτοδιοικητικές Εκλογές πλησιάζουν και όλοι οι υποψήφιοι έχουν παρουσιάσει και επίσημα τους συνδυασμούς τους, περιμένοντας πλέον την ενίσχυση των εκλογέων με την ψήφο τους. Σε αυτές τις εκλογές, οι πολίτες δεν θα είναι εύκολο να ψηφίσουν με αντικειμενική κρίση επί του έργου εκείνων, που διεκδικούν άλλη μια θητεία σε θέσεις ευθύνης.
Ο λόγος, σαφώς, γίνεται σε σχέση με τη «μεταπολιτική» κουλτούρα, προερχόμενη εκ των δυτικών, που έχει επηρεάσει και το προεκλογικό κλίμα στις Αυτοδιοικητικές. Για να διευκρινίσουμε, με τον ελληνικό όρο «Μεταπολιτική» δηλώνονται δύο μεταφρασμένοι αγγλικοί όροι, τελείως διαφορετικοί μεταξύ τους: “meta-politics” και “post-politics”, όπως διακρίνει ο Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνικής και Πολιτικής Φιλοσοφίας και Φιλοσοφίας του Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Κρήτης και Επιστημονικός Διευθυντής του ΕΝΑ, Νίκος Ερηνάκης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση επιφορτίζουμε την ελληνική μετάφραση με τη σημασία του “post-politics”, δηλαδή μιας κατάστασης/εποχής, στην οποία έχει εισέλθει η Πολιτική, κατά την οποία η ίδια δεν επικοινωνείται ή εμπλουτίζεται με πληθώρα νέων τεχνολογικών μέσων, οδηγώντας σε ριζική μεταβολή της διεξαγωγής της.
Πράγματι, ανοίγοντας το Facebook κανείς ή όποιο άλλο διαδικτυακό μέσο δικτύωσης, θα δεχτεί καταιγισμό διαφημίσεων υποψηφίων Δημάρχων, ανάλογα με την περιοχή όπου διαμένει. Τα νέα μέσα αυτά της Πολιτικής επιτρέπουν στον εκλογέα να έλθει σε επαφή με όλους τους συνδυασμούς και τα προγράμματα που προωθούν. Βέβαια, δεν έχουν όλοι οι Υποψήφιοι τη δυνατότητα να ανεβάσουν διαφημιστικά σποτάκια στο Instagram, μιας και κοστίζουν, αλλά όλοι μπορούν να παρουσιάζουν τις θέσεις τους με την ανάρτηση ενός pdf σε μια ομαδική του Δήμου.
Από την πολιτική σκοπιά, η επίδραση των νέων μέσων στον προεκλογικό αγώνα οδηγεί ακριβώς στο περιεχόμενο του όρου “post-politics”: τη μείωση της ουσιώδους πολιτικής. Δεν προβάλλονται από τους μεγάλους Υποψηφίους τόσο οι πολιτικές τους ατζέντες, μιας και εν μέρει υλοποιήσιμες, ενδέχεται να έχουν και αρνητικό αντίκτυπο. Βέβαια, αυτό δίνει ένα «όπλο» στα χέρια των καινούριων.
Ενδεικτικά, στον Δήμο Αθηναίων προσάπτονται κατηγορίες, όσον αφορά την παρελθούσα θητεία, για έργα που εξυπηρετούν τις ιδιωτικές τουριστικές επενδύσεις, αντί εκείνων που θα ελαχιστοποιούν τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και αλλαγής, η κατασκευή των οποίων καταναλώνει κονδύλια από προγράμματα, όπως το πρόγραμμα «Ανάπλαση», το ΕΣΠΑ ή δημοτικών εσόδων, το 64,5% των οποίων σαφώς προέρχονται από τα τέλη. Ακόμα, υπάρχουν κατηγορίες για διαρκείς αναμορφώσεις του δημοτικού προϋπολογισμού. Στη συμπρωτεύουσα, επίσης, τα έργα ανάπλασης είναι αυξημένα, λ.χ. η ανάπλαση της πλατείας Αριστοτέλους με το 44% των εξασφαλισμένων πιστώσεων να προορίζεται για εκείνα.
Ο «Προεδρισμός» γνωρίζει έξαρση, εξαιτίας του νέου δρόμου που παίρνει η Πολιτική. Οι υποψήφιοι Δημοτικοί Σύμβουλοι δεν προβάλλουν τους εαυτούς τους, αλλά επικεντρώνονται στο να ενισχύσουν το πρόσωπο του «Προέδρου», του υποψήφιου δηλαδή Δημάρχου, με το να προβάλλουν θετικά έργα που άρχισε ή προσωπικές εμπειρίες. Με τη συμπεριφορά αυτή, τα κακώς κείμενα μιας πολιτικής με επικοινωνιακούς χειρισμούς κρύβονται. Μπορεί να φαίνεται, όπως και στην περίπτωση των Εθνικών Εκλογών, ότι οι Υποψήφιοι αποκτούν μεγαλύτερη διαφάνεια, ακόμα και στον χώρο της προσωπικής τους ζωής ή πως έρχονται σε άμεση επικοινωνία με τους εκλογείς, όμως, στην πραγματικότητα όλα γίνονται για το «θεαθήναι».
Μπορεί κανείς εύκολα να το αντιληφθεί, ψάχνοντας στο διαδίκτυο το έργο της «ανάπλασης» της Πανεπιστημίου στην Αθήνα και τον Μεγάλο Περίπατο, που προηγήθηκε αυτής. Ο εκ νέου υποψήφιος Δήμαρχος, Κώστας Μπακογιάννης, έχει σχολιάσει μόνο την πρώτη, η οποία μάλιστα είναι ακόμα ατελής, αν και παρουσιάζει σημεία αποτυχίας, όπως ορισμένα πλατάνια που έχουν υποστεί μεταφυτευτικό σοκ και έχουν ξεραθεί, χωρίς να απαντάει στα σχόλια των πολιτών για το προηγηθέν κοστοβόρο έργο. Η επαναλειτουργία του θεάτρου Λυκαβηττού, αντίθετα, υπήρξε εκτενώς προβαλλόμενο έργο τόσο από σποτάκια στα media του κυρίου Μπακογιάννη, όσο και μέσα από τα δρώμενα που θα φιλοξενήσει. Ωστόσο, σε κανένα βιντεάκι δεν γίνονται εμφανή τα ιδεολογικά κίνητρα πίσω από τα έργα αυτά. Στην εν λόγω περίπτωση, δεν αναφέρεται η νεοφιλελεύθερη λογική που σκοπό έχει την προώθηση των επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα, γραμμή που ακολουθεί και η Κυβέρνηση.
Πάντως, κοιτάζοντας στον χώρο της Αριστεράς και ιδίως στις υποψηφιότητες λαϊκού-κομμουνιστικού χαρακτήρα, τα ιδεολογικά κίνητρα είναι ξεκάθαρα και αναδεικνύονται με κάθε ευκαιρία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τι είναι τελικά η “μεταπολιτική”;, news247.gr, διαθέσιμο εδώ
- Δήμος Θεσσαλονίκης: 50 εκατ. ευρώ για έργα σε όλες τις γειτονιές, ertnews.gr, διαθέσιμο εδώ
- Προϋπολογισμός Δήμου Αθηναίων για το 2023: Ανάπτυξη για λίγους σε μια πόλη που κρύβεται από τις ανάγκες της, cityofathens.gr, διαθέσιμο εδώ
- Πάτρα: Αυτά τα έργα θα εκτελέσει ο Δήμος το 2023 – Αξιοποίηση διαφόρων κονδυλίων, skaipatras.gr, διαθέσιμο εδώ