Του Γρηγόρη Χατζή,
1520: Θεωρείται ο σημαντικότερος Σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του εκείνη υπήρξε μεγαλύτερη γεωγραφικά, αλλά και δυνατότερη από ποτέ. Σαν σήμερα, ο Σουλεϊμάν Α’ ο Μεγαλοπρεπής αναγορεύεται Σουλτάνος των Οθωμανών και παραμένει σε αυτή τη θέση ως το τέλος της ζωής του, το 1566, με τα επιτεύγματά του σε όλους τους τομείς να είναι αξιοζήλευτα.
Ο Σουλεϊμάν Α’ ο Μεγαλοπρεπής γεννήθηκε στο Βιλαέτι της Τραπεζούντας το 1494 και ήταν δισέγγονος του Μωάμεθ Β’ του Πορθητή που με τις διεκδικήσεις του, ουσιαστικά έκανε τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία να καταρρεύσει. Ο Σουλεϊμάν, απέκτησε σπουδαία παιδεία ήδη από μικρή ηλικία, όταν μόλις στα 7 του χρόνια εστάλη στην Κωνσταντινούπολη, για να σπουδάσει ιστορία, λογοτεχνία και θεολογία. Εκεί, γνώρισε τον Πάργαλη Ιμπραήμ, ένα σκλάβο, που τελικά έγινε από τους πιο στενούς του φίλους και από τους βασικότερους ακολούθους του στις εκστρατείες του.
Με το θάνατο του πατέρα του Σελίμ Α’, το 1520, ο Σουλεϊμάν πήρε τη θέση του και έγινε ο δέκατος Οθωμανός Σουλτάνος, σε ηλικία 26 ετών. Σύμφωνα με αρκετούς ιστορικούς θαύμαζε τον Μέγα Αλέξανδρο για τις κατακτήσεις του και επιδίωξε να τον μιμηθεί κατά τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις.
Ως προς αυτές πέτυχε σπουδαία επιτεύγματα. Το 1521 κατέλαβε το Βελιγράδι που αποτελούσε ουγγρικό φρούριο. Το 1522, ακολούθησε η άλωση της Ρόδου. Φτάνοντας αισίως στο 1526, ο Σουλεϊμάν μαζί με το στρατό του, νίκησε τον ουγγρικό στρατό -που ήταν υπερδύναμη της εποχής- στη μάχη του Μόχατς και έτσι εισέβαλε στη Βούδα. Στη συνέχεια, σε δύο εκστρατείες, το 1541 και το 1543, κατέκτησε πολλές περιοχές που μέχρι τότε ήλεγχαν οι Αψβούργοι, υποχρεώνοντάς τους σε υπογραφή ταπεινωτικών γι’ αυτούς συμφωνιών.
Ο στρατός του Σουλεϊμάν, πέτυχε νίκες και εκτός Ευρώπης. Συγκεκριμένα, το 1538, οι Οθωμανοί κατέλαβαν το Άντεν της Υεμένης. Σπουδαία κατάκτηση ήταν και αυτή του Άτσεχ (σημερινή Ινδονησία) το 1564. Στην Αφρική, οι Οθωμανοί προσάρτησαν το Μαρόκο αλλά και τη Τυνησία και την Αλγερία.
Το προσωνύμιο «Μεγαλοπρεπής», σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, αποδόθηκε στον Σουλεϊμάν Α΄, επειδή τέτοια ήταν και η υποδοχή που εκείνος συχνά επιφύλασσε στους ξένους Πρέσβεις. Σε προσωπικό επίπεδο, απέκτησε 14 παιδιά, με 4 διαφορετικές γυναίκες.
Πέρα από δεινός κατακτητής, όμως, είχε επιτυχίες και σε άλλους τομείς. Ο Σουλεϊμάν Α’, ήταν επίσης, σπουδαίος νομοθέτης. Συγκεκριμένα, εξέδωσε για πρώτη φορά στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, ένα ενιαίο νομικό κώδικά που έλυνε θέματα γαιοκτησίας και φορολογίας, ενώ πρόσεξε αυτός να μην παραβαίνει και τη Σαρία, τον ανώτατο νόμο του Ισλάμ. Επίσης, έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στη μέχρι τότε δεινή θέση των Ραγιάδων, των Χριστιανών υπηκόων που καλλιεργούσαν τη γη Οθωμανών δηλαδή, τους οποίους αναβάθμισε από τη θέση της δουλοπαροικίας. Τέλος, εξαιρετικά σημαντικό, ήταν πως μερίμνησε και μείωσε σημαντικά το πλήθος των αδικημάτων που τιμωρούνταν με θάνατο ως τότε.
Ο Σουλεϊμάν Α’ ευνόησε σημαντικά και την ανάπτυξη της εκπαίδευσης και του πολιτισμού, μέσω των μεταρρυθμίσεών του. Πιο αναλυτικά, αύξησε σημαντικά των αριθμό των μεκτεμπ σε όλη την αυτοκρατορία, των πρωτοβάθμιων σχολείων δηλαδή, τα οποία σε γενικές γραμμές ήταν και ελεύθερης πρόσβασης. Ακόμα, η αυτοκρατορία, αναπτύχθηκε πολιτιστικά με τη δημιουργία Έλ-ι-χιρέφ, καλλιτεχνικών σχολών δηλαδή. Ο Σουλτάνος, ήταν και ο ίδιος ποιητής, γράφοντας έργα στα Τούρκικα και τα Περσικά, με το ψευδώνυμο Μουχιμπί (εραστής). Επίσης, χάριν στον Σουλεϊμάν ανεγέρθηκε πλήθος τζαμιών και μνημείων σε όλη την αυτοκρατορία, ενώ αποκαταστάθηκε και το τείχος της Ιερουσαλήμ.
Αδιαμφισβήτητα, η κληρονομιά του Σουλεϊμάν Α’ του Μεγαλοπρεπούς ήταν τεράστια για την Οθωμανική Αυτοκρατορία αφού στα χρόνια που ήταν Σουλτάνος εκείνη έφτασε στο απόγειο της σε όλους τους τομείς. Πέθανε το 1566 από αποπληξία. Διάδοχός του, ήταν ο ένας εκ των γιων του, Σελίμ Β’. Αυτός όμως, δε μπόρεσε να συνεχίσει τη σπουδαία πορεία που είχε χαράξει για την Οθωμανική Αυτοκρατορία ο πατέρας του, αφού πολλοί ιστορικοί συνδέουν τα χρόνια που εκείνος ήταν Σουλτάνος με την απαρχή της παρακμής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Dan Snow, Σαν σήμερα στην παγκόσμια ιστορία, Εκδόσεις Μεταίχμιο
