Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Σύμφωνα με το δημοσιογραφικό κλισέ, η ανάδειξη του Στέφανου Κασσελάκη στην ηγεσία του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. έχει σημάνει «συναγερμό» στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. Το μόνο βέβαιο είναι ότι το τελευταίο πρέπει να αναλύσει σε βάθος το φαινόμενο που ενέσκηψε στην πολιτική ζωή του τόπου μας και να αναθεωρήσει τη μέχρι τώρα στρατηγική του, αναφορικά με την προσπάθεια αντικατάστασης του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στον ρόλο της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Διότι είναι φανερό πως ήταν λανθασμένη, κάτι το οποίο πιστοποιεί και η ουσιαστική μετάθεση του στόχου της κατάληψης της δεύτερης θέσης για τις επόμενες Εθνικές Εκλογές κι όχι για τις προσεχείς Ευρωεκλογές του Ιουνίου του 2024. Κι αν συνεχιστεί η λανθασμένη αυτή στρατηγική, μπορεί να καταστεί μοιραία
Στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. επικράτησε η άποψη ότι ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. θα πέσει σαν «ώριμο φρούτο» από τη θέση του ενός εκ των δύο βασικών πόλων του δικομματισμού. Η αδυναμία του Αλέξη Τσίπρα να αποτελέσει ουσιαστική απειλή για την κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν πασιφανής κι επιβεβαιώθηκε με τις δύο διαδοχικές συντριπτικές ήττες του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου. Ήττες που οδήγησαν τον πρώην Πρωθυπουργό στην παραίτηση από την ηγεσία του κόμματος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης…
Οι υποψήφιοι διάδοχοί του, πριν την εμφάνιση Κασσελάκη, δεν προκαλούσαν ανησυχία στο επιτελείο Ανδρουλάκη. Η Έφη Αχτσιόγλου, το αδιαφιλονίκητο φαβορί της αναμέτρησης τότε, αν και μ’ ένα κάπως πιο «φρέσκο» προφίλ, σε σχέση με τους ανθυποψηφίους της, δεν φαινόταν να μπορεί να κάνει τη διαφορά. Ο Νίκος Παππάς, ήταν ο αμετάκλητα καταδικασμένος από το Ειδικό Δικαστήριο, Υπουργός. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Υπουργός Οικονομικών του τρίτου και χειροτέρου όλων των μνημονίων. Ο Στέφανος Τζουμάκας μια γραφική περίπτωση γενίτσαρου. Το αποτέλεσμα είχε περίπου κλειδώσει, με την Έφη Αχτσιόγλου να περιμένει την τυπική της εκλογή στο ύπατο κομματικό αξίωμα. Όλοι όμως λίγο-πολύ αντιλαμβάνονταν ότι η φθορά που θα αντιμετώπιζε άμεσα θα ήταν μεγάλη: Είχε μπροστά της τις Αυτοδιοικητικές Εκλογές όπου η διπλή συντριπτική ήττα θεωρείτο βέβαια. Ακολουθούσε η δοκιμασία των Ευρωεκλογών, όπου και πάλι το πιθανότερο σενάριο ήταν μια βαριά ήττα για τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
Αυτές, όμως, είναι μόνο κάποιες από τις παραμέτρους του αγώνα για την κυριαρχία στον χώρο της Αντιπολίτευσης. Σε αυτές έμεινες, όπως φαίνεται ο Ανδρουλάκης, θεωρώντας ότι η αντικατάσταση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. από το ΠΑ.ΣΟ.Κ., στον ρόλο του δεύτερου μεγάλου πόλου του σημερινού πολιτικού συστήματος θα ερχόταν νομοτελειακά. Ότι αρκούσε ο ίδιος να επιτύχει ένα διψήφιο ποσοστό στις Εθνικές Εκλογές και να οχυρωθεί σε αυτό. Να ισχυροποιήσει τη θέση του εντός των τειχών, με τον απόλυτο έλεγχο του κόμματός του και την απουσία εντάσεων και να πολιτευθεί όσο το δυνατόν περισσότερο βάσει της «πεπατημένης», χωρίς να αναλαμβάνει μεγάλα ρίσκα. Έτσι, λοιπόν, ένα απολύτως «ανδρουλακικό» κόμμα, με μια εικόνα νηνεμίας στο εσωτερικό του και ακολουθώντας τη μέχρι σήμερα αντιπολιτευτική τακτική του, θα υποδεχόταν μοιραία τους δυσαρεστημένους πρώην ψηφοφόρους του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Ειδικότερα δε, αυτούς οι οποίοι κατά το παρελθόν βρίσκονταν στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. και είχαν αλλάξει στρατόπεδο, κυρίως, για τον Αλέξη Τσίπρα. Με τον τελευταίο, πολλάκις ηττημένο κι εκτός ηγεσίας, οι λεγόμενοι «πασοκογενείς» ψηφοφόροι θα έβρισκαν ελκυστικότερη προοπτική τον επαναπατρισμό τους παρά τη συνέχιση της παραμονής τους σ’ ένα κόμμα που έχει αναδειχθεί στον καλύτερο «πελάτη» της Ν.Δ. Θα ασφυκτιούσαν υπό μία αριστερίστικη ηγεσία, η οποία αντιτασσόταν διαχρονικά στη διεύρυνση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και στη μετατόπισή του προς την Κεντροαριστερά.
Η συνέχιση της πολιτικής της αναβλητικότητας σε ό,τι είχε να κάνει με τη συγκρότηση ισχυρών αυτοδιοικητικών ψηφοδελτίων, εκ μέρους του ΠΑ.ΣΟ.Κ., εντασσόταν σε αυτήν τη λογική: Μέχρι τις αρχές του θέρους οι επιτελείς της Χαριλάου Τρικούπη απέφευγαν να καταπιαστούν με τα αυτοδιοικητικά, προκειμένου να αποφύγουν εντάσεις με στελέχη που είχαν ήδη αποφασίσει να πολιτευτούν με ψηφοδέλτια της Ν.Δ. και του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., έχοντας στόχο το «ισχυρό διψήφιο ποσοστό», στις βουλευτικές κάλπες. Μετά τις Εθνικές Εκλογές και το 11,8% η απραξία συνεχίστηκε στην Αυτοδιοίκηση με ορίζοντα τις Ευρωεκλογές του 2024. Έτσι, φτάσαμε, σε πολλές περιπτώσεις, το κόμμα να ανακοινώνει υποψηφίους Περιφερειάρχες σε ορισμένες περιοχές, κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή και να συγκροτεί ψηφοδέλτια πολύ χαμηλότερης δυναμικής από αυτήν που θα μπορούσαν να απολαμβάνουν. Έτσι, καταγράφηκε για πρώτη φορά η άρνηση ηγεσίας του ΠΑ.ΣΟ.Κ. να δώσει χρίσμα για τον Δήμο της Θεσσαλονίκης (κάτι το οποίο δεν είχε συμβεί ούτε στις εποχές που το κόμμα βρισκόταν στο 5%).
Η τακτική του «κατευνασμού» κορυφώθηκε με την ουσιαστική επιβράβευση των στελεχών που κατέρχονται στις Δημοτικές και Περιφερειακές εκλογές με αντίπαλα ψηφοδέλτια: Η ΕΔΕΚΑΠ (το παλιό «Πειθαρχικό»), που στελεχώνεται από ανθρώπους της πλήρους εμπιστοσύνης του Προέδρου, ανακοίνωσε ότι ουδείς εξ’ αυτών θα διαγραφεί. Προκειμένου οι απαρτίζοντες την ηγετική ομάδα του ΠΑ.ΣΟ.Κ. να κάμψουν τις σφοδρές αντιδράσεις περιφερειακών και κεντρικών στελεχών του κόμματος, κατέφευγαν στη γνωστή τακτική της μετάθεσης των άβολων συζητήσεων στο μέλλον και προέτασσαν τη μεγάλη εικόνα: Ο απώτερος στόχος των Ευρωεκλογών απαιτεί νερό στο κρασί για να βγει το ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεύτερο κόμμα, υποστήριζαν πάνω-κάτω. Οι χαμηλές πτήσεις (βάσει προσδοκιών και πραγματικών δυνατοτήτων) που αναμένεται να καταγραφούν στην Αυτοδιοίκηση θα γίνονταν ανεκτές, συγκρινόμενες με αυτές του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., οι οποίες αναμένονται τραγικές. Όπως στις Εθνικές Εκλογές το 11,8% παρουσιάστηκε σαν μεγάλη νίκη λόγω της κατάρρευσης του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., καίτοι απέχει από το να χαρακτηριστεί αντικειμενικά «ισχυρό διψήφιο ποσοστό», όπως ήταν ο στόχος που ο ίδιος ο Ανδρουλάκης είχε θέσει.
Ουδείς, όμως, μπορεί να προβλέψει το πολιτικό μέλλον στη βάση νομοτελειακών λογικών. Μαζί με τα γνωστά δεδομένα, τα ευκόλως κι ευλόγως προβλεπόμενα γεγονότα, απαιτείται κι ο συνυπολογισμός των κρυφών παραμέτρων και των απρόβλεπτων εξελίξεων. Κυρίως, όμως, είναι λάθος η απουσία μελέτης του παρελθόντος: Η ιστορία της αναμέτρησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2023. Η πορεία του Τσίπρα έχει δείξει ότι είναι αδίστακτος κι απρόβλεπτος παίκτης. Η χώρα μας είναι πεδίο συγκρούσεως διαφόρων μεγάλων συμφερόντων.
Η ανάδειξη Κασσελάκη στην ηγεσία του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., έδειξε ότι ισχυρά συμφέροντα (εντός κι εκτός Ελλάδος) δεν θεωρούν τον Τσίπρα καμμένο «χαρτί». Αντιθέτως, φαίνεται ότι ποντάρουν πολλά σ’ αυτόν. Ο Κασσελάκης είναι άνθρωπος των συμφερόντων αυτών που κέρδισε, χάρη στον μηχανισμό που διατηρεί εντός του κόμματός του ο Τσίπρας. Ο τελευταίος είναι αυτός που εξακολουθεί να κινεί τα νήματα πίσω από τον διάδοχό του και να συνδιαλέγεται με ισχυρούς παράγοντες, θεσμικούς κι εξωθεσμικούς, οι οποίοι είναι διατεθειμένοι να τον στηρίξουν, προκειμένου να ολοκληρώσει αυτό που δεν πρόλαβε: Τη μετεξέλιξη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. σ’ ένα –θεωρητικά– Κεντροαριστερό κόμμα που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους στην Ελλάδα, συμπράττοντας με τη Ν.Δ. σε βασικά ζητήματα και εξασφαλίζοντας στους εντολοδόχους του ότι η όποια κυβερνητική αλλαγή δεν θα αλλάξει τις –ευνοϊκές γι’ αυτούς– αποφάσεις.
Ο Τσίπρας, ως Πρωθυπουργός, εφάρμοσε το χειρότερο μνημόνιο, ξεπούλησε τη Μακεδονία, όπως του ζητήθηκε από το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε., υποθήκευσε τη δημόσια περιουσία για 99 χρόνια και έδωσε τα «κόκκινα δάνεια» στα funds. Κι όλα αυτά χωρίς ουσιαστικά να ανοίξει μύτη. Έχει αποδείξει ότι «κάνει τη δουλειά» κι αυτή την ικανότητά του «πουλάει» και σήμερα. Έρχονται ελληνοτουρκικά, Κυπριακό και διάφορες άλλες υποθέσεις που ο νέος ΣΥ.ΡΙΖ.Α. θα συμπράξει με τη Ν.Δ., εφόσον η τελευταία κινηθεί βάσει έξωθεν εντολών και φυσικά θα συνεχίζει να εφαρμόζει, εφόσον βρεθεί στην Κυβέρνηση.
Το ότι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και ο Ανδρουλάκης δεν θεωρούνται ταυτισμένοι με τα μεγάλα συμφέροντα εμπεριέχει βεβαίως και μια δικαίωση ηθικής διαστάσεως. Πλην όμως, γίνεται αντιληπτό με πόσο ισχυρούς αντιπάλους έχει να παλέψει το Κίνημα, προκειμένου να επιστρέψει σε ρόλο πρωταγωνιστή. Ο μόνος τρόπος να το κάνει είναι επενδύσει στην απευθείας επαφή με την κοινωνία, προκειμένου να ξεπεραστούν εμπόδια, όπως ο επικοινωνιακός αποκλεισμός που βιώνει. Αυτό γίνεται μέσω της καθημερινής επαφής, των ανοιχτών εκδηλώσεων, της «ανακατάληψης» μαζικών χώρων, της Αυτοδιοίκησης, του συνδικαλισμού, της αξιοποίησης των δυνατοτήτων του διαδικτύου. Εν ολίγοις, αν δεν αναδιοργανωθεί τάχιστα το ΠΑ.ΣΟ.Κ., θα βρεθεί προ πολύ δυσάρεστων καταστάσεων…
