Της Κατερίνας Σφυράκη,
Έχουν, λοιπόν, περάσει τρεις περίπου εβδομάδες. Τρεις περίπου εβδομάδες μετά τις καταστροφικές πλημμύρες κατά μήκος όλου του θεσσαλικού κάμπου, τρεις εβδομάδες μετά την υπερχείλιση του Πηνειού ποταμού, τρεις εβδομάδες μετά το ρήμαγμα των χωριών του Πηλίου, τρεις εβδομάδες μετά την αφανισμένη Καρδίτσα, τον πλημμυρισμένο Βόλο, τα βουλιαγμένα Τρίκαλα, την πνιγμένη Λάρισα. Τρεις εβδομάδες μετά τον θάνατο χιλιάδων ζώων και δεκάδων ανθρώπων, καταλήγουμε σε ό,τι καταλήξαμε και κατά την καταστροφή από τις πυρκαγιές στον Έβρο: έχουμε μόνο ο ένας τον άλλο, η μία την άλλη.
Αδιαμφισβήτητα και γνωρίζοντας όλο το βάρος που φέρει μια τέτοια ρήση, αντιλαμβάνομαι ότι τελικά ένας κατά συρροή δολοφόνος έχει τη δύναμη και το σχέδιο να δολοφονήσει δεκάδες, ίσως ακόμη κι εκατοντάδες άτομα, αλλά, εν τέλει, ο κρατικός μηχανισμός –ακριβέστερα, η ανυπαρξία αυτού– έχει τη δύναμη να δολοφονήσει τους πάντες, ακόμη και μόνο από τη θέση του ηθικού αυτουργού. Σταδιακά και βασανιστικά παρατηρούμε –τις περισσότερες φορές βουβοί, σιωπηλοί– το πώς η χώρα στην οποία γεννηθήκαμε, ανατραφήκαμε, ζούμε, σταματά να ζει κι απλώς αργοπεθαίνει. Πότε πότε καίγεται, άλλοτε πνίγεται και καμία φορά γκρεμίζεται. Μα κάθε φορά, ο άνθρωπος «βιάζει» τη φύση όσο βιάζει και τον ίδιο τον άνθρωπο. Κι όλο επανέρχεται στον νου μου η φράση του Λουντέμη από το βιβλίο του με τίτλο Οι κερασιές θ’ ανθίσουν και φέτος: «Μου ‘ρχεται να μπήξω ένα “κατηγορώ” και δεν ξέρω τι να κατηγορήσω; Το χρήμα που αγοράζει ή τη ζωή που αγοράζεται;», φράση που εκφράζει απόλυτα την κατάσταση της χώρας, τη θυσία τόσων ζωών στον βωμό του χρήματος και, ταυτόχρονα, σκέφτομαι τον τίτλο του βιβλίου. Ποια κερασιά, ποιο δέντρο γενικότερα θα φυτρώσει άραγε φέτος μετά από μια τέτοια καταστροφή;
Συνέρχεται, άραγε, ένας τόπος μετά από τόσες υλικές, οικονομικές, φυσικές και κυρίως, ψυχικές καταστροφές; Κι αν ναι, πώς; Δεν πρόκειται για επίθεση σε συγκεκριμένα πολιτικά κόμματα, σε συγκεκριμένα άτομα, αλλά στο σύνολο της νοοτροπίας των προσώπων που κυβερνούν. Σε μια χώρα που σφαζόμαστε μεταξύ μας, που όσοι/ες φεύγουν δεν γυρνούν να κοιτάξουν πίσω, σε μια χώρα που προσευχόμαστε σε θαύματα για να βρέξει και να σταματήσουμε να καιγόμαστε, σε θαύματα για να σταματήσει να βρέχει για να μην πνιγούμε, σε μια χώρα που αν δεν πνιγούμε απ’ τη βροχή μπορεί να πνιγούμε επειδή μας πέταξαν από το πλοίο, ρωτώ λοιπόν, σε μια τέτοια χώρα, πώς, άραγε, συνερχόμαστε;
Και πράγματι, τέτοιες μέρες κατά τη διάρκεια των οποίων Δήμαρχοι, Περιφερειάρχες και Πρωθυπουργοί παραληρούν μπροστά στους τηλεοπτικούς φακούς, εκφράζοντας τα παράπονά τους για έργα που οι ίδιοι δεν έκαναν και για χρηματοδοτήσεις που οι ίδιοι καταχράστηκαν, δείχνοντας υποτιθέμενη κατανόηση σε ανθρώπους που είδαν κόπους μιας ολόκληρης ζωής να καταστρέφονται μπροστά στα μάτια τους, την ώρα που προσπαθούσαν να γλιτώσουν τις οικογένειές τους, κατανοούμε περισσότερο από ποτέ ότι μόνο η αλληλοβοήθεια θα μας σώσει.
Πέρα από το τεράστιο φιλανθρωπικό έργο ατόμων που συσπειρώνονται σε εθελοντικές ομάδες και συγκεντρώνουν φαγητό και νερό για όσους/ες το έχουν ανάγκη με την ύψιστη βοήθεια των κοινωνικών κουζινών ανά περιοχή και της κουζίνας «Ο Άλλος Άνθρωπος», άτομα που συλλέγουν ρούχα για όσους/ες δεν πρόλαβαν να περισώσουν ούτε αυτά, παιχνίδια, είδη υγιεινής και άλλα αντικείμενα πρώτης ανάγκης, επιχειρηματιών που όχι απλά διατηρούν τις τιμές των προϊόντων τους όπως ήταν αντί να υποκύψουν στην αισχροκέρδεια, αλλά κατεβάζουν το κόστος, εθελοντών/τριών που καθαρίζουν αφιλοκερδώς σπίτια και ρεματιές, είναι συνάμα τόσο σημαντική ακόμη και η ψυχική βοήθεια που παρέχουμε ο ένας/η μία στον άλλο/η. Κι αν ένα πράγμα έχει σημασία να κρατάμε, είναι ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε τους ανθρώπους μας, αλλά να τους ψάχνουμε, να βεβαιωνόμαστε ότι είναι καλά, να τους καθησυχάζουμε, όχι επειδή πιστεύουμε πως δεν θα συμβεί τίποτα τραγικό, όχι επειδή τυχαίνει από θαύμα να ζούμε, όχι επειδή δεν διαπιστώνουμε ότι σήμερα είναι δίπλα μας οι καταστροφές που χθες ήταν μακριά μας, όχι επειδή μπορεί να είμαστε ακόμη τυχεροί, αλλά επειδή έχουμε μονάχα ο ένας τον άλλον.
Αυτό που θα μας κρατήσει ζωντανούς –αν επιβιώσουμε από τις φυσικές καταστροφές– είναι η αλληλοβοήθεια. Ας μην αφήνουμε μόνους τους ανθρώπους μας ακόμη κι αν η φυσική μας παρουσία είναι μακριά, γιατί ο πανικός και η τρέλα είναι σίγουρα πιο κοντά απ’ όσο νομίζουμε. Κι όσο έξω μπουμπουνίζει κι ο αέρας λυσσομανά, έχουμε μόνο ο ένας τον άλλο, η μία την άλλη.
