Της Σπυριδούλας Βλάχα,
Συχνά, εκφράζεται η άποψη πως οι νέοι δεν θέλουν να δουλέψουν. Μάλιστα, η φράση αυτή ακούγεται πολύ πιο συχνά τις περιόδους της άνοιξης και του καλοκαιριού, όταν ξεκινάει η τουριστική σεζόν. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, σημειώνεται μια δυσκολία των εργοδοτών, και ιδιαιτέρως εκείνων που περιμένουν οι επιχειρήσεις τους να δουλέψουν την τουριστική περίοδο, να βρουν εργαζομένους. Ωστόσο, είναι αλήθεια πως οι νέοι δεν θέλουν να δουλέψουν ή μήπως δεν επιθυμούν να δουλέψουν κάτω από τις υπάρχουσες συνθήκες εργασίας;
Ο τομέας στον οποίο παρατηρείται η μεγαλύτερη απώλεια εργαζομένων είναι εκείνος ο οποίος εμπεριέχει τη σωματική κόπωση, δηλαδή επαγγέλματα όπως του σερβιτόρου, του ξενοδοχειακού υπαλλήλου ή του εργάτη. Βέβαια, παρά τις δηλώσεις των εργοδοτών ότι προσφέρουν έναν καλό μισθό και εξασφαλίζουν βασικές ανάγκες όπως η διαμονή και η διατροφή, η αλήθεια είναι πως στις περισσότερες περιπτώσεις, οι εργαζόμενοι δουλεύουν περισσότερες από οχτώ ώρες, συχνά χωρίς ρεπό και ανασφάλιστοι. Άλλωστε, όλοι θυμόμαστε τις αποκαλύψεις της περσινής χρονιάς από νέα άτομα που εργάζονταν σε τουριστικές επιχειρήσεις, αναφορικά με τις άθλιες συνθήκες διαμονής που παρέχονταν από τους εργοδότες τους για τους μήνες εργασίας.
Επιπλέον, η αντίσταση των νέων να εργαστούν κάτω από απαράδεκτες συνθήκες εργασίας δεν παρατηρείται μόνο στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, την περίοδο της πανδημίας στις Η.Π.Α. παρουσιάστηκε το φαινόμενο της Μεγάλης Παραίτησης. Δηλαδή, της τάσης των εργαζομένων διαφόρων ηλικιών να παραιτούνται από την εργασία τους λόγων κακών συνθηκών εργασίας, όπως η ψυχολογική εξουθένωση, οι χαμηλές απολαβές και το αρνητικό περιβάλλον εργασίας. Και αυτό, διότι η πανδημία έφερε για ακόμα μία φορά στο προσκήνιο τις κοινωνικές ανισότητες, με τα άτομα της μεσαίας και κατώτερης τάξης να είναι αναγκασμένοι να εργάζονται σε συνθήκες εγκλεισμού και ανασφάλειας.
Έτσι, σιγά σιγά άρχισε να αναπτύσσεται το antiwork κίνημα. Το συγκεκριμένο κίνημα δεν τάσσεται κατά της εργασίας, αλλά συγκεκριμένα κατά της εργασίας κάτω από απαράδεκτες συνθήκες. Ειδικότερα, τα άτομα αρνούνται να εργαστούν σε θέσεις με χαμηλούς μισθούς, κακοποιητικές συμπεριφορές, καταπάτηση των εργασιακών δικαιωμάτων και εκμετάλλευση. Η αντίστοιχη πραγματικότητα στη χώρα μας μπορεί να αποδοθεί από τις 60.000 θέσεις εργασίας σε ξενοδοχεία που δεν καλύφθηκαν την καλοκαιρινή περίοδο του 2022, ενώ φέτος εκτιμάται ότι περίπου οι ακάλυπτες θέσεις εργασίας στην εστίαση και τον τουρισμό ανήλθαν στις 75.000.
Συνεπώς, κατανοούμε πως στο μεγαλύτερο ποσοστό δεν είναι η απροθυμία των νέων να εργαστούν. Πρόκειται για την απροθυμία τους να εργαστούν κάτω από άθλιες, τοξικές συνθήκες οι οποίες καταπατούν τα εργασιακά τους δικαιώματα και δεν τους επιτρέπουν την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Και αυτό είναι απόλυτα λογικό, καθώς ένας ενήλικας δεν μπορεί να είναι μόνο εργαζόμενος. Εκτός από αυτό, έχει και άλλους ρόλους όπως του γονέα, του παιδιού, του φίλου, του σπουδαστή και ενός ατόμου με ενδιαφέροντα.
Είναι απόλυτα παράλογο να απαιτούμε από κάποιον να ανέχεται όλη η ζωή του να είναι η δουλειά του, η οποία μάλιστα δεν του παρέχει υγιείς συνθήκες εργασίας. Ίσως η άρνηση των νέων να επιτρέψουν να συμβεί κάτι τέτοιο και το antiwork κίνημα, αποτελούν την προσπάθεια τους για τη διεκδίκηση μιας περισσότερο υγιούς ζωής και μιας φιλικής προς τον εργαζόμενο εργασίας. Με άλλα λόγια, για την διεκδίκηση ενός καλύτερου μέλλοντος και φυσικά δεν μπορούμε να τους κατηγορήσουμε για αυτό!
