Κου Κλουξ Κλαν: Η αναγέννηση (Β΄ Μέρος)

Της Χριστίνας Γουτσίκα,

Όπως είδαμε στο προηγούμενο άρθρο, στα τέλη του 19^ου αιώνα η Κου Κλουξ Κλαν βρισκόταν σε αταξία με πολλά εσωτερικά ρήγματα και δεχόταν συνεχείς πιέσεις από την κυβέρνηση. Βλέποντας να επικρατεί αυτό το κλίμα, ο ηγέτης της ΚΚΚ διέταξε την άμεση διάλυσή της. Με την αλλαγή του αιώνα οι Η.Π.Α. καλούνταν να αντιμετωπίσουν μια νέα μοναδική πραγματικότητα.

Οι κοινωνικοπολιτικές αλλαγές σε συνδυασμό με την ευκαιρία για να βγάλει λεφτά ήταν οι αιτίες που ενέπνευσαν τον William J. Simmons να αναγεννήσει την ΚΚΚ. Ο William J. Simmons ήταν βετεράνος του Αμερικανοϊσπανικού Πολέμου που χρίστηκε ο ίδιος ιερέας και προσλήφθηκε από την εκκλησία των Μεθοδιστών να κηρύττει ως πλανόδιος παπάς, αλλά απολύθηκε εξαιτίας ανικανότητας. Έπειτα, έγινε πωλητής ζαρτιέρων, μετά δάσκαλος και ύστερα οργανωτής αδελφοτήτων που εκείνη την περίοδο ήταν πολύ δημοφιλείς.

Ωστόσο, όνειρό του ήταν να ιδρύσει ο ίδιος τη δική του οργάνωση και μάλιστα να αναστήσει την ΚΚΚ. Αυτό το όνειρο προήλθε από την προπαγανδιστική ταινία του 1915 ‘’Birth of a Nation’’ που ήταν βασισμένη στο βιβλίο του 1905 του Thomas Dixon ‘’The Klansman’’. Η ταινία απεικόνιζε τον ρημαγμένο Νότο και τους λευκούς άνδρες και γυναίκες που ήταν βορά των απελευθερωμένων «κακών» μαύρων και των τυχοδιωκτών του Βορρά. Οι υπερασπιστές των αθώων λευκών ήταν η πρώτη ΚΚΚ, που υπερασπίστηκε τη γυναικεία και γενικότερα την λευκή υπόσταση. Ο Simmons αφού είδε την ταινία, αποφάσισε να αναζητήσει τα αντίγραφα της πρώτης ΚΚΚ και να τα μελετήσει και την παραμονή των Ευχαριστιών του 1915 μίσθωσε ένα λεωφορείο μαζί με άλλα 15 άτομα από την Ατλάντα στο βουνό Stone που αναγεννήθηκε η διαφορετική, η νέα ΚΚΚ.

Αν και η οργάνωση λεγόταν ΚΚΚ και είχε βασιστεί στην αυθεντική εντολή της ΚΚΚ του 1865, διέφερε σημαντικά. Αρχικά οι ιεροτελεστίες είχαν αλλάξει και είχαν αναμειχθεί με μασονικές τελετουργίες, των οποίων το αποτέλεσμα ήταν ένα νέο τελετουργικό. Επίσης, ο ίδιος προκειμένου να προσελκύσει νέα μέλη διαφήμιζε ότι αυτή η οργάνωση δεν είχε σχέση από αυτήν της περιόδου της Ανοικοδόμησης και ότι προοριζόταν για αληθινούς άνδρες. Τέλος, οι εχθροί της Κλαν δεν ήταν μόνο οι μαύροι, αλλά και οι Καθολικοί και οι Μεξικάνοι και κυρίως οι Εβραίοι.

Στα πρώτα πέντε χρόνια είχε λίγες χιλιάδες μέλη, που ήταν κυρίως ηλικιωμένοι οι οποίοι συμμετείχαν και στην πρώτη οργάνωση. Η κατάσταση, όμως, άλλαξε όταν γνώρισε το 1920 στην Ατλάντα δύο εκδότες, τον Edward Young Clarke και την Elizabeth Tyler που είχαν επιχείρηση εκεί. Λόγω της χαμηλής δημοτικότητας της ΚΚΚ, υπέγραψαν συμβόλαιο τον Ιούνιο του 1920 το οποίο υπαγόρευε πως θα τον βοηθήσουν με την προώθηση και εκείνοι ως αντάλλαγμα θα εισέπρατταν το 80% των κερδών από τις συνδρομές των μελών της οργάνωσης. Πράγματι, οι δύο εκδότες αποδείχθηκαν αρκετά αποτελεσματικοί, αφού μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα από τον Ιούνιο του 1920 μέχρι και τον Αύγουστο του 1921 η ΚΚΚ αριθμούσε πάνω από 100.000 χιλιάδες μέλη και η συνδρομή του καθενός ήταν στα 10$. Η ρητορική που χρησιμοποιούσαν οι Clarke και Tyler ήταν επιθετική και βίαιη, υμνούσε τον λευκό προτεσταντισμό των Η.Π.Α. και στρεφόταν ενάντια των μαύρων, των Εβραίων, των Καθολικών, των Μεξικάνων.

Ο Simmons ασπάστηκε γρήγορα αυτή τη ρητορική και τη χρησιμοποίησε και εμπράκτως στις ομιλίες του, όπως σε μια συνεδρίαση των Κλασμεν στην Τζόρτζια στην οποία έβγαλε ένα πιστόλι και μια ζώνη με φυσίγγια και απειλούσε ευθέως τους εχθρούς της οργάνωσης. Η λίστα των εχθρών μάλιστα μεγάλωνε και συμπεριλάμβανε εκτός των παραπάνω λαθρέμπορους, Ασιάτες, μετανάστες, ναρκομανείς, ιδιοκτήτες νυχτερινών κέντρων και οποιονδήποτε επιδείκνυε σκανδαλώδη συμπεριφορά. Σκοπός της οργάνωσης ήταν η κοινωνική επαγρύπνηση της χώρας. Οι Κλασμεν μετέφρασαν αυτά τα λόγια βίας σε αντίστοιχες πράξεις, όπως μαστιγώματα, επιθέσεις με πίσσα και πούπουλα και χρήση οξέος στα μέτωπα εβραίων που ήταν γραμμένα με τα αρχικά ΚΚΚ. Λίγοι συνελήφθησαν, ακόμη λιγότεροι καταδικάστηκαν και συνήθως οι αποτρόπαιες πράξεις γινόταν είτε με την ανοχή των αρχών είτε και με τη συνδρομή τους. Ο Simmons δεν μπορούσε να ελέγξει αυτή τη διευρυμένη στρατιά από Κλασμεν, οι οποίοι έγιναν το επίκεντρο δημοσιευμάτων.

Με πηγές από πρώην μέλη της ΚΚΚ, δημοσιεύτηκαν άρθρα της New York World τον Σεπτέμβριο του 1921, που αποκαλύπτουν εσωτερικές διαμάχες, καθώς και για οικονομικές απάτες μέσα στην οργάνωση. Μια άλλη εφημερίδα δημοσίευσε ένα άρθρο που αποκάλυπτε ότι ο Clarke και η Tyler συνελήφθησαν το 1919 σε μια επιδρομή της αστυνομίας ημίγυμνοι σ’ ένα «άσεμνο» σπίτι. Αυτές οι αποκαλύψεις αμαύρωσαν την εικόνα της «ηθικής» και «φιλανθρωπικής» οργάνωσης που οι ίδιοι προσπαθούσαν να προωθήσουν. Φυσικά, σ’ όλο αυτό τον ντόμινο αποκαλύψεων η κυβέρνηση δεν έμεινε αμέτοχη. Τον Οκτώβριο του 1921, το Κογκρέσο αποφάσισε ακροάσεις για τη φύση και τις δραστηριότητες της ΚΚΚ. Αν και οι ακροάσεις ήταν πιεστικές, δεν έβλαψαν τρομερά την εικόνα της ΚΚΚ. Από τον Οκτώβριο του 1921 και έπειτα, όλο και περισσότερα άρθρα δημοσιεύονταν σχετικά με την περίφημη Αόρατη Αυτοκρατορία, της οποίας η δημοτικότητά της είχε εκτοξευθεί.

Αν και η ΚΚΚ βρισκόταν στο ζενίθ της όσον αφορά στην απήχηση, εσωτερικά προέκυψε ένα ζήτημα ηγεσίας. Το φθινόπωρο του 1922, έξι συνωμότες με αρχηγό έναν Τεξανό οδοντίατρο ονόματι Hiram Wesley Evans αποφάσισαν να εκθρονίσουν τον Simmons. Ο Evans χρίστηκε Αυτοκρατορικός Μάγος και είχε πλέον στα χέρια του την περιουσία της Κλαν, που ανερχόταν σε εκατομμύρια, ως αποτέλεσμα της στρατηγικής του Clarke να αγοράζει ακίνητα και να δημιουργεί εταιρείες στο όνομα της Κλαν. Ο Evans αποφάσισε να σπάσει το συμβόλαιο με τους δύο εκδότες, καθώς ήταν επιζήμιο για την ΚΚΚ.

Η οργάνωση μέχρι και το 1925 μεσουρανούσε στις Η.Π.Α. Αριθμούσε γύρω στα 2 με 4 εκατομμύρια μέλη, ήταν το επίκεντρο του τύπου, είχε τεράστια οικονομική δύναμη, είχε εξολοθρεύσει με τις γνωστές αλλά και με καινούργιες μεθόδους -όπως ο φλεγόμενος σταυρός σήμα κατατεθέν- τους εχθρούς της που πλέον αποτελούσαν και οι λευκοί άνδρες και γυναίκες που ήταν προδότες της φυλής και του φύλου τους με τη συμπεριφορά τους και τέλος είχαν πολιτική δύναμη. Στις αρχές του 1920 είχαν εκλεγεί 12 υποψήφιοι κυβερνήτες με την συνδρομή των Κλασμεν. Ο Evans όμως αποφάσισε να επηρεάσει και τον προεδρικό θώκο. Μετέφερε τα κεντρικά από την Αλαμπάμα στην Ουάσιγκτον και το 1925 διοργάνωσε την περίφημη παρέλαση των Κλασμεν στην Ουάσιγκτον.

Ωστόσο, τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν κραυγαλέες αποκαλύψεις σχετικά με την οργάνωση όπως απαγωγή μικρών παιδιών, ξυλοδαρμός πρώην μελών και πλέον η πολιτική αρχή, ο κλήρος και ο τύπος ήταν αποφασισμένοι και ανελέητοι σχετικά με την ΚΚΚ. Με την Μεγάλη Ύφεση, η δύναμη της οργάνωσης συρρικνώθηκε ακόμη περισσότερο και στη δεκαετία του 1930 οποιοσδήποτε Κλασμαν προέβη σε πράξεις βίας, η απάντηση ήταν η σύλληψη. Επιπλέον, η γραφειοκρατία της χώρας αποφάσισε να επιτεθεί στην ΚΚΚ με έρευνες σχετικά με οικονομικές απάτες, συλλήψεις και φυλακίσεις των μελών της. Ήδη από την δεκαετία του 1940, με το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και μέχρι και τη λήξη του η ΚΚΚ είχε συρρικνωθεί στα νούμερα της αρχικής της μορφής, μια κατάσταση που διατηρήθηκε μέχρι και τη δεκαετία του 1950, όπου ήταν και η πιο γνωστή περίοδος δράσης της.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Συλλογικό (2011), The Ku Klux Klan: A History of Racism and Violence, 6^η έκδοση, The Southern Poverty Law Center, Διαθέσιμο εδώ
• Linda, Gordon (2017), The Second Coming of the KKK The Ku Klux Klan of the 1920s and the American Political Tradition, New York: Liveright Publishing Corporation.

• Thomas R. Pegram (2011), One Hundred Percent American The Rebirth and Decline of the Ku Klux Klan in the 1920s, Maryland: Ivan R. Dee Lanham.