Της Αναστασίας Μπουραντά,
Μετά την επέλαση του καιρικού φαινομένου “Daniel”, δεν άργησαν να παρουσιαστούν περιστατικά αισχροκέρδειας, με αφορμή τις αναμενόμενες ανατιμήσεις σε πολλά αγαθά του πρωτογενούς τομέα που παράγει η περιοχή της Θεσσαλίας, κυρίως τα οπωροκηπευτικά, ως απόρροιας των καταστροφών που προκάλεσαν οι πλημμύρες, εντείνοντας περαιτέρω την ακρίβεια.
Οι αυξήσεις ήταν ακραίες και αδικαιολόγητες, καθώς ήδη, μέσα σε μια εβδομάδα, οι τιμές έχουν κάνει «άλμα» έως και κατά 75%, χωρίς καν να έχει προλάβει να μετακυληστεί το κόστος σε μεγάλο βαθμό ακόμη. Σύμφωνα με πολλούς παραγωγούς, εμπόρους και μεταφορείς, οι αυξήσεις οφείλονται, κυρίως, σε αύξηση του κόστους μεταφοράς των προϊόντων, λόγω του πλημμυρισμένου για μέρες εθνικού οδικού δικτύου στην περιοχή της Θεσσαλίας, δημιουργώντας σύγχυση.
Επίσης, γίνεται λόγος για αισχροκέρδεια, διότι τα στοιχεία δείχνουν πως δεν υπάρχει πρόβλημα έλλειψης αποθεμάτων σε πολλά προϊόντα στην επικράτεια. Να τονιστεί πως ο θεσσαλικός κάμπος αποτελεί βασικό «παραγωγό» σε βαμβάκι, αραβόσιτο, καπνά, σιτηρά, μήλα και βιομηχανική τομάτα, πολύ λιγότερο σε οπωροκηπευτικά (7,5% περίπου της εθνικής παραγωγής) που σημειώνονται εξωφρενικές αυξήσεις. Παράλληλα, για κάποια προϊόντα, όπως η βιομηχανική τομάτα, η συγκομιδή έχει γίνει σε μεγάλο βαθμό.
Μέχρι και πριν τις πρόσφατες πλημμύρες που προκάλεσε η πρωτόγνωρη καταιγίδα “Daniel”, σε συνδυασμό με την απροετοίμαστη Τοπική Αυτοδιοίκηση και κεντρική Κυβέρνηση, η ακρίβεια αποτελούσε βασικό πρόβλημα για την ελληνική οικονομία. Προφανώς, αποτελεί ένα διεθνές φαινόμενο, αλλά, στην Ελλάδα, οι ανεπαρκείς ελεγκτικοί μηχανισμοί και η υποστελεχωμένη και υπολειτουργική Επιτροπή Ανταγωνισμού κλιμακώνουν το πρόβλημα, καθώς επιτρέπεται ακούσια στις επιχειρήσεις, ιδίως σε ολιγοπωλιακές αγορές, να εκμεταλλεύονται τη συγκυρία του υψηλού πληθωρισμού, επιβαρύνοντας περιττά τους καταναλωτές με την υπερβολική επέκταση του περιθωρίου κέρδους τους.
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι οι καταναλωτές να έχουν βγει στο «κυνήγι» των προσφορών και κουπονιών, με έρευνες να δείχνουν πως το 44% εξ αυτών να κάνουν έρευνα αγοράς σε παραπάνω από ένα super market, ώστε να μετριάσει όσο γίνεται το συνεχώς αυξανόμενο κόστος. Μάλιστα, οι πρόσφατες εξελίξεις, που έχουν «θολώσει» κι άλλο το τοπίο των ανατιμήσεων, μεταβάλλει ακόμα πιο έντονα την καταναλωτική συμπεριφορά και τις συνήθειες. Χαρακτηριστικά είναι τα αποτελέσματα έρευνας της Focus Bari, τα οποία έδειξαν πως το 47% των καταναλωτών προτιμά, πλέον, την ιδιωτική ετικέτα από τα rand, το 51% εστιάζει σε προσφορές «1+1 δώρo» και το 49% έχει περιορίσει τις περισσότερες αγορές του σε περιόδους εκπτώσεων και προσφορών. Επίσης, το 34% των καταναλωτών έχει αρχίσει να συγκρίνει όλο και πιο συχνά τις τιμές μεταξύ διαδικτυακών και φυσικών καταστημάτων, ενώ ένα αξιοσημείωτα ποσοστό (23%) έχει στραφεί σε κατώτερα υποκατάστατα.
Στο μέτωπο των καυσίμων, οι τιμές σε βενζίνη και ντίζελ διαγράφουν ανοδική πορεία και από όσο φαίνεται θα συνεχίσουν έτσι, βάσει των διεθνών εξελίξεων. Οι νέοι περιορισμοί της Ρωσίας στις εξαγωγές στα καύσιμα κίνησης, με στόχο της ρωσικής Κυβέρνησης την κάλυψη της εγχώριας ζήτησης, λίγο καιρό μετά την απόφαση της Ρωσίας και της Σαουδικής Αραβίας για παράταση της εθελούσιας περικοπής της παραγωγής μέχρι το τέλος του έτους, κατά 1 εκατ. βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, θα προκαλέσουν έντονες πιέσεις, με αναλυτές και επενδυτές να προειδοποιούν πως οι τιμές των πετρελαίων θα φτάσουν τα $ 100 το βαρέλι.
Οι εξελίξεις αυτές οξύνουν τις πιθανότητες για ένα εκ νέου πληθωριστικό ξέσπασμα σε Ελλάδα και, ευρύτερα, Γηραιά Ήπειρο, ενώ οι πιθανότητες για ύφεση γίνονται όλο και πιο έντονες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Είδος πολυτελείας τα οπωροκηπευτικά για τα ελληνικά νοικοκυριά – Αυξήσεις έως 150%, naftemporiki.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ερευνα: Κυνηγούν προσφορές οι καταναλωτές, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Βενζίνη: Γιατί δεν θα πέσουν οι τιμές κάτω από τα 2 ευρώ, naftemporiki.gr, διαθέσιμο εδώ
