Του Παναγιώτη Μωυσόγλου,
Περισσότερες από δύο εβδομάδες έχουν περάσει από τις αιματηρές συμπλοκές στο νότιο Τελ Αβίβ, την πρωτεύουσα του Ισραήλ. Η αστυνομία προσπάθησε να ελέγξει τη διαδήλωση πολιτών από την Ερυθραία, μπροστά από την πρεσβεία της χώρας τους. Η κατάσταση, ωστόσο, βγήκε εκτός ελέγχου, με τους δρόμους της πρωτεύουσας να θυμίζουν εμπόλεμη ζώνη.
Ας θέσουμε, όμως, την αυλαία με την παρουσίαση της γενικής εικόνας. Στο Ισραήλ διαμένουν περίπου 18.000 πολιτικοί πρόσφυγες από την Ερυθραία, με το μεγαλύτερο ποσοστό από αυτούς να είναι στη χώρα πριν από το 2012. Οι άνθρωποι αυτοί, με πάρα πολλούς κινδύνους, κατάφεραν να φύγουν από μία από τις χειρότερες Δικτατορίες του κόσμου. Στην προσπάθειά τους να αποφύγουν την αιώνια στρατιωτική θητεία και τις καταπατήσεις των δικαιωμάτων τους, κατέφυγαν σε χώρες της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής, όπως το Ισραήλ. Ωστόσο, ελάχιστοι από αυτούς ζουν στη χώρα «νόμιμα», έχοντας άσυλο.
Η Κυβέρνηση της Ερυθραίας, από της αρχές του Σεπτέμβρη, έχει οργανώσει πλήθος εκδηλώσεων σε χώρες της Δύσης και στο Ισραήλ, λόγω της 30ης επετείου της ανεξαρτησίας της. Συγκεκριμένα, στο Τελ Αβίβ, Ερυθραίοι πρόσφυγες παρακάλεσαν την αστυνομία να σταματήσει τις εκδηλώσεις αυτές, καθώς προέρχονται από ένα δικτατορικό καθεστώς και τους υποστηρικτές του. Ωστόσο, η αστυνομία και η Κυβέρνηση του Ισραήλ δεν τις ακύρωσε, προετοιμάστηκε, παρόλα αυτά, για αναταραχές.
Έτσι, το Σάββατο στις 2 Σεπτεμβρίου Ερυθραίοι άρχισαν τη διαδήλωσή τους απέναντι από την Πρεσβεία, στην οποία παρευρέθηκαν και Ερυθραίοι μετανάστες, υποστηρικτές της Κυβέρνησης. Αυτοί είναι οι λεγόμενοι “Hadelippi”, ομάδες που τοποθετήθηκαν εκεί από την Κυβέρνηση της Ερυθραίας για να την υποστηρίζουν. Με τη σειρά της, η αστυνομία ανακοίνωσε ότι η διαδήλωση θεωρείται παράνομη και οι πρόσφυγες θα έπρεπε να απομακρυνθούν από την περιοχή. Οι Ερυθραίοι αγνόησαν τις εντολές της αστυνομίας και συνέχισαν τη διαδήλωσή τους, πράγμα το οποίο κλιμάκωσε την κατάσταση και οδήγησε τις αστυνομικές μονάδες να χάσουν τον έλεγχο της κατάστασης. Η διαδήλωση δεν άργησε να πάρει μια πιο βίαια τροπή, με τους πρόσφυγες να επιτίθονται εναντίον των αστυνομικών με πέτρες και ξύλα, αλλά και να βανδαλίζουν τα γύρω μαγαζιά. Η κατάσταση άρχισε να μοιάζει με εμπόλεμη ζώνη, όταν οι αστυνομικές μονάδες άνοιξαν πυρ για να «ξεμπλεχτούν» από τους διαδηλωτές και να σωθούν οι ίδιοι, όπως ισχυρίστηκαν μετά το τέλος της συμπλοκής.
Όταν η διαδήλωση τελείωσε, η κατάσταση ήταν τραγική. Πραγματοποιήθηκαν 10 συλλήψεις και 114 άτομα χρειάστηκε να νοσηλευτούν, μερικοί εκ των οποίων με τραύματα από σφαίρες. Από τη μεριά της αστυνομίας, 30 αστυνομικοί τραυματίστηκαν, ενώ άνοιξε αστυνομική έρευνα για να εξακριβωθεί αν η χρήση όπλων ήταν αναγκαία. Το Ισραήλ είναι μια από τις χώρες που αναταράχθηκαν από τέτοια γεγονότα. Μέσα στον Αύγουστο, στη Στοκχόλμη της Σουηδίας και στο Μπέργκεν της Νορβηγίας πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις από Ερυθραίους, που δεν υποστηρίζουν το καθεστώς το οποίο επικρατεί στη χώρα τους.
Η αναταραχή αυτή έρχεται κατά τη διάρκεια μιας ιδιαίτερης εποχής για το Ισραήλ, καθώς η Κυβέρνηση προσπαθεί να περάσει μία αμφιλεγόμενη μεταρρύθμιση, που έχει σκοπό να αλλάξει το δικαστικό σύστημα. Αν και η κατάσταση εξελίσσεται συνεχώς, αυτές τις μέρες η εικόνα είναι η εξής: Ο Πρωθυπουργός, Benjamin Netanyahu, και το κόμμα του θέλουν να μειώσουν την ισχύ του Ανώτατου Δικαστηρίου και την επιρροή του πάνω σε αποφάσεις της Κυβέρνησης και του Κοινοβουλίου. Οι ίδιοι θεωρούν την τωρινή κατάσταση «παρανοϊκή», ενώ, αντίθετα, ένα μεγάλο μέρος του Ισραηλινού πληθυσμού, η αντιπολίτευση, ακόμα και ο στρατός παρουσιάζουν τις κινήσεις της Κυβέρνησης ως αντισυνταγματικές και κατά της Δημοκρατίας.
Επομένως, τα γεγονότα του Σαββάτου έδωσαν «χώρο» και αφορμή στον Πρωθυπουργό να αναφέρει ότι οι πρόσφυγες είναι πρόβλημα της ανεξέλικτης ισχύος των δικαστηρίων και εξαιτίας τους είναι στη χώρα. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι σχεδόν όλοι οι πρόσφυγες, είτε υπέρ είτε κατά της Κυβέρνησης της Ερυθραίας, δεν έχουν άσυλο, έτσι η ισραηλινή Κυβέρνηση δεν τους θεωρεί «νόμιμους» και έφτασε στο σημείο να απειλήσει με απέλαση 1.000 από αυτούς. Η απόφαση αυτή, ωστόσο, ανακλήθηκε από τον Πρωθυπουργό μετά από αντίδραση του Ο.Η.Ε., καθώς σε μήνυμα προς την Κυβέρνηση ξεκαθάρισε ότι μια τέτοια πράξη είναι αντίθετη του διεθνούς δικαίου.
Βέβαια, ο Netanyahu, σε μια προσπάθεια να ελέγξει τους πρόσφυγες, δημιούργησε μια επιτροπή από διάφορα Υπουργεία για να βρει μια λύση στο πρόβλημα της χώρα. Η επιτροπή εξασφάλισε $ 8 εκατ. και συνέταξε μια γενική ατζέντα για τη χρήση τους. Συγκεκριμένα, το ποσό αυτό θα χρησιμοποιηθεί από την περιοχή του Τελ Αβίβ, που έγιναν οι καταστροφές, ενώ μέρος των χρημάτων αναμένεται να δοθεί σε πρόσφυγες και μετανάστες, ως χρηματική βοήθεια, με σκοπό την απομάκρυνσή τους από τη χώρα. Ταυτόχρονα, αποφασίστηκε να κλείσουν οι εκκλησίες των Ερυθραίων για το σαββατοκύριακο (9/9 και 10/9), προβάλλοντας ως αίτιο την ασφάλεια των πολιτών.
Η τοποθέτηση της Κυβέρνησης της Ερυθραίας πάνω στο γεγονός είναι ότι το Ισραήλ όπως και άλλες χώρες του εξωτερικού, «δαιμονοποιούν» τους πολίτες της και τους παρουσιάζουν σαν την πηγή και την αιτία προβλημάτων. Έφτασε, ακόμα, στο σημείο να κατηγορήσει την υπηρεσία πληροφοριών του Ισραήλ για εσκεμμένη δημιουργία αναταραχών ανάμεσα στους πρόσφυγες.
Τελικά, μπορεί οι διαδηλώσεις του Σαββάτου να αφορούσαν τα δρώμενα μιας άλλης χώρας, αλλά αυτό δεν σταμάτησε την Κυβέρνηση του Ισραήλ από το να τη χρησιμοποιήσει για δικό της όφελος. Το προσφυγικό θέμα στη χωρά του «Άστρου του Δαβίδ», δυστυχώς, αναμένεται να φέρει κι άλλες αναταράξεις και διαταραχές. Με ανυπομονησία παρακολουθούμε τα γεγονότα που εξελίσσονται σε αυτήν τη χώρα της Ανατολικής Μεσογείου.
Τέλος, το γεγονός παρουσιάζει, για ακόμα μια φόρα, το διεθνές στοιχείο της σημερινής εποχής. Πλέον, είναι πολύ πιθανό, ειδικά λόγω του προσφυγικού, διαταραχές να δημιουργηθούν σε περιοχές που δεν έχουν οικονομική ή στρατηγική σχέση με τη χώρα, η οποία είναι η ξεκάθαρη αιτία των αναταράξεων, ειδικά μετά την αύξηση των δικτατοριών και των αυταρχικών καθεστώτων, ιδίως στην Αφρική.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Why were Eritrean factions fighting on the streets of Israel’s Tel Aviv?, Aljazeera, διαθέσιμο εδώ
- Netanyahu orders plan to remove African migrants after Eritrean groups clash in Israel, PBS, διαθέσιμο εδώ
- Israel: Netanyahu wants immediate deportation of Eritreans after Tel Aviv violence, BBC, διαθέσιμο εδώ
- More than 100 injured in violent disturbances in Tel Aviv involving Eritrean nationals, CNN, διαθέσιμο εδώ
- Eritrean asylum seekers and police injured in clashes in Israel, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Eritrea accuses Mossad of stirring up Tel Aviv mob violence between expat groups, The Times of Israel, διαθέσιμο εδώ
- After riot, police said to order closure of Tel Aviv Eritrean churches over weekend, The Times of Israel, διαθέσιμο εδώ
- Cabinet allocates NIS 20 million to encourage migrants to leave country, Τhe Τimes of Ιsrael, διαθέσιμο εδώ
