Της Κατερίνας Ζευγίτη,
«Οι άνθρωποι είτε σε εμπνέουν, είτε σε εξαντλούν – κάνε προσεκτική επιλογή».
Hans F. Hansen
Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, σε μια εποχή που η εκρηκτική εξέλιξη της τεχνολογίας των τηλεπικοινωνιών και των μεταφορών «γεφυρώνει» το χάσμα μεταξύ λαών και των πολιτιστικών τους αγαθών, δεν μας δίνεται η επιλογή να μείνουμε κλεισμένοι στον γυάλινο πύργο μας, «αποκομμένοι» από τον κόσμο που μας περιβάλλει. Και σίγουρα, όλοι έχουμε ανάγκη από μια καλή παρέα φίλων, συγγενών και συντρόφου, ώστε να νιώθουμε ευτυχισμένοι κι εξασφαλισμένοι στον «στίβο» της ζωής. Ποιος, όμως, μας έχει πείσει ότι η απόλυτη ευτυχία «στηρίζεται» στην ύπαρξη των ανθρώπων που συναναστρεφόμαστε κι ότι αν φύγουν, θα έρθει η συντέλεια του κόσμου;
Κανείς δεν υποστηρίζει ότι δεν μας εμπνέουν τα δικά μας άτομα, ότι δεν θα πρέπει να τα εμπιστευόμαστε κι ότι με το να μην δεχόμαστε ένα χάδι στοργής γινόμαστε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Αλλά δεν θα πρέπει να γινόμαστε «φερέφωνα» των δικών τους αντιλήψεων από τη στιγμή που δε συγκλίνουν οι απόψεις μας. Σε αυτό, λοιπόν, το σημείο μπορούμε να δώσουμε μία απάντηση στο παραπάνω ερώτημα. Είναι αλήθεια ότι πολλές φορές, δυστυχώς, η έλλειψη αυταγάπης και αυτοσεβασμού μεταμορφώνονται σε δεσμά που μας πνίγουν, σε μια δίνη που μας «ρουφά». Δεν το καταλαβαίνουμε αμέσως, όμως με το πέρασμα του χρόνου αισθανόμαστε εξαντλημένοι και χάνουμε το ενδιαφέρον μας για ό,τι αγαπάμε. Άρα, κάποιος μας χειραγωγεί. Και έχει όνομα! Είναι ο τοξικός άνθρωπος! Ένας άνθρωπος που θα μπορούσαμε να τον παρομοιάσουμε με μια σοκολάτα, η οποία μας αφήνει μια πικρή γεύση μέσα στην ημέρα.
Στο συγκεκριμένο άρθρο θα παρουσιάσουμε τα χαρακτηριστικά του τοξικού ανθρώπου καθώς και τον τρόπο με τον οποίο βρίσκει τη δύναμη να μας ασκεί επιρροή. Καταρχάς, θα πρέπει να τονιστεί ότι ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά που τον διακατέχουν είναι η έλλειψη αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης. Με άλλα λόγια, ο τοξικός άνθρωπος δεν έχει αποδεχθεί τον εαυτό του, δεν έχει συμφιλιωθεί με την εξωτερική του εμφάνιση και έτσι προσπαθεί να πείσει τον άλλο να αλλάξει, για παράδειγμα, το ενδυματολογικό του στυλ του για να είναι αποδεκτός από τον κοινωνικό του περίγυρο, για να αρέσει, επειδή βιώνει ζήλεια. Επομένως, υποτιμά τον συνάνθρωπό του για να έχει τον έλεγχο και για να διατηρήσει ο ίδιος αλώβητη την εικόνα του εαυτού του.
Εκτός από αυτό, θα πρέπει να μας ανησυχεί το γεγονός ότι δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες του και ότι προσπαθεί να «ρίξει το βάρος» σε κάποιον που θεωρεί θύμα του. Πιο συγκεκριμένα, ένα τοξικό άτομο αποποιείται των ευθυνών του και η μόνη απάντηση που δίνει σε κάθε πρόβλημα είναι το «δεν με νοιάζει». Σε μια φιλική του σχέση μπορεί να δημιουργήσει την αίσθηση στον άλλο ότι είναι ο μόνος που φταίει σε κάθε διαμάχη και, παράλληλα, προσπαθεί να του δημιουργήσει ενοχές, να τον βάλει στην ψυχοφθόρα διαδικασία να σκεφτεί αν έκανε κάποιο λάθος χωρίς να έχει κάνει. Επομένως, γίνεται αντιληπτό ότι ο κατηγορούμενος είναι πιθανό να μην έκανε τίποτα λάθος, αλλά ο καλός του φίλος θα θέλει πάντα να τον τυραννά.
Επιπλέον, θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο εξωτερικό ο τοξικός άνθρωπος ονομάζεται «βαμπίρ» της θετικής ενέργειας, διότι «μπλοκάρει» με μεγάλη ευχαρίστηση οτιδήποτε θετικό ή καλό βιώνει από ένα πρόσωπο, το οποίο τον εκτιμά και προτιμά να μοιράζεται μαζί του χαρούμενες στιγμές. Αναλυτικότερα, ένα τοξικό άτομο χρησιμοποιεί μη τοξικές λέξεις σε τοξικό τόνο και έχει τη δύναμη να προσβάλλει. Κι όταν του υπενθυμίζουν ότι το ύφος του είναι επικριτικό, δίνει την εξής απάντηση: «Εγώ δεν είπα κάτι. Εσύ παρεξηγήθηκες». Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα του πανεπιστημίου Friedrich Schiller στη Γερμανία, δείχνει πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα. Ανακάλυψαν, μάλιστα, ότι η έκθεση σε ερεθίσματα που προκαλούν αρνητικά συναισθήματα – η ίδια έκθεση που έχεις όταν αντιμετωπίζεις τοξικούς ανθρώπους – είχε σαν αποτέλεσμα ο εγκέφαλος των υποκειμένων να υφίσταται τρομερό άγχος.
Σε τελευταία ανάλυση, φαίνεται ότι «παγιδεύει» το θήραμά του με το να του υπενθυμίζει τις φορές που του έχει σταθεί σε δύσκολες ή εύκολες καταστάσεις. Για την ακρίβεια, ο τοξικός άνθρωπος μεγαλοποιεί τα όσα έχει κάνει ή νομίζει ότι έχει κάνει για να δημιουργήσει τύψεις και ενοχές, ώστε το θύμα να ζητήσει συγγνώμη, μια λέξη που εκείνος δε χρησιμοποιεί ποτέ. Κι αυτό είναι ένα γεγονός το οποίο συχνά παρατηρούμε ότι διαδραματίζεται στο οικογενειακό μας περιβάλλον.
Συμπερασματικά, γίνεται αντιληπτό ότι εμείς επιτρέπουμε στα τοξικά άτομα να μας χειραγωγούν. Κι αυτό συμβαίνει και θα εξακολουθήσει να συμβαίνει, αν δεν εμπιστευτούμε τον εαυτό μας, αν δεν τους βγάλουμε από την καθημερινότητά μας! Είναι στο χέρι μας!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τοξικοί άνθρωποι: 10 σημάδια για να τους αναγνωρίσετε. Neakriti.gr. Διαθέσιμο εδώ
- 10 κατηγορίες τοξικών ανθρώπων που πρέπει να αποφεύγεις με κάθε τρόπο. Huffingtonpost.gr. Διαθέσιμο εδώ
