Του Γρηγόρη Χατζή,
1971: Θεωρείται ένας από τους πιο εμβληματικούς Έλληνες ποιητές. Είναι μεταξύ των δύο μόλις Ελλήνων που τους έχει απονεμηθεί βραβείο Νόμπελ. Σαν σήμερα, πεθαίνει ο Γιώργος Σεφέρης, αφήνοντας κληρονομιά στη χώρα μας, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο την ποιητική του παραγωγή.
Ο Γιώργος Σεφέρης γεννήθηκε το 1900 στα Βουρλά, μία επαρχία της Σμύρνης στη Μικρά Ασία, και το πραγματικό του όνομα ήταν Γιώργος Σεφεριάδης. Ξεκίνησε να γράφει τους πρώτους του στίχους σε ηλικία μόλις 14 ετών. Το 1914, μετανάστευσε μαζί με την οικογένειά του στην Αθήνα και το 1917 αποφοίτησε από το Κλασικό Γυμνάσιο Αθηνών. Τότε, εισήχθη στη Νομική Σχολή Αθηνών και, παράλληλα, ασχολούταν με τη συγγραφή ποιημάτων. Το 1921 αποφοιτά από τη σχολή και το 1927 διορίζεται ως ακόλουθος πρεσβείας.
Τον Μάιο του 1931, εκδίδεται η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Στροφή. Εκεί, χρησιμοποιεί για πρώτη φορά το ψευδώνυμο Γ. Σεφέρης. Τον ίδιο χρόνο, διορίζεται διευθύνων του ελληνικού προξενείου του Λονδίνου και παραμένει εκεί μέχρι το 1934. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, εκδίδει σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων την ποιητική του συλλογή Στέρνα, η οποία λαμβάνει ανάμεικτες κριτικές.
Στις 10 Απριλίου 1941, ο Σεφέρης παντρεύεται την αγαπημένη του Μαρώ Ζάννου. Στη συνέχεια, ακολουθεί την Ελληνική Κυβέρνηση σε αποστολή της στην Αλεξάνδρεια, μαζί με τη γυναίκα του. Τον Ιούνιο του 1942, οδηγείται στο Κάιρο, όπου και ανακηρύσσεται και Γενικός Διευθυντής Τύπου Μέσης Ανατολής. Τον Μάρτιο του 1944 δημοσιεύει τις Δοκιμές.
Τα επόμενα χρόνια, ασκεί το επάγγελμά του σε διάφορες πόλεις του κόσμου. Το 1947 του απονέμεται το πρώτο του βραβείο, το «Βραβείο Παλαμά», για το ποιητικό του έργο. Το 1957 φτάνει και πάλι στο Λονδίνο, ως πρέσβης της Ελλάδας. Παράλληλα, τη δεκαετία του 1950 τα έργα του αρχίζουν να αποκτούν διεθνή απήχηση, αφού μεταφράζονται πλέον σε διάφορες ξένες γλώσσες. Το 1960, αναγορεύεται επίτιμος διδάκτορας της φιλολογίας του πανεπιστημίου του Cambridge.
To 1963, ο Σεφέρης γίνεται ο πρώτος Έλληνας που βραβεύεται με Νόμπελ Λογοτεχνίας για τη συνολική του προσφορά στην ποίηση. Μάλιστα, μόλις ένας ακόμα Έλληνας έχει τιμηθεί με το συγκεκριμένο βραβείο, ο Οδυσσέας Ελύτης. Στη συνέχεια, αναγορεύεται επίτιμος διδάκτορας από πληθώρα πανεπιστημίων, όπως αυτό της Οξφόρδης. Τα επόμενα χρόνια, επιβάλλεται στην Ελλάδα η Δικτατορία των Συνταγματαρχών. Ο Σεφέρης παίρνει δημόσια θέση εναντίον της το 1969, δηλώνοντας χαρακτηριστικά στο ραδιόφωνο του BBC: «Είναι μια κατάσταση υποχρεωτικής νάρκης, όπου όσες πνευματικές αξίες κατορθώσαμε να κρατήσουμε ζωντανές, με πόνους και με κόπους, πάνε κι αυτές να καταποντισθούν μέσα στα ελώδη στεκάμενα νερά». Μάλιστα, για τα λόγια του αυτά του αφαιρέθηκε ο τίτλος του πρέσβη επί τιμή, καθώς και το δικαίωμα χρήσης διπλωματικού διαβατηρίου.
Τον Αύγουστο του 1971 εισάγεται εσπευσμένα στο νοσοκομείου Ευαγγελισμός, λόγω έλκους που τον ταλαιπωρούσε επί 15 χρόνια. Τελικά, φεύγει από τη ζωή στις 20 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους. Η κηδεία του έγινε στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών παρουσία πλήθους κόσμου. Στις 23 Σεπτεμβρίου, η εφημερίδα Το Βήμα κυκλοφορεί το τελευταίο του ποίημα Επί Ασπαλάθων, που αποτελεί μία ακόμα καταγγελία κατά της Δικτατορίας.
Η ποίηση του Γιώργου Σεφέρη χαρακτηρίστηκε από τη λιτότητα των εκφραστικών της μέσων και τον ήρεμό της τόνο. Το –αρκετές φορές απαισιόδοξο– περιεχόμενο των έργων του ήταν μάλλον αποτέλεσμα των πολλών συνταρακτικών γεγονότων που έζησε, ταξιδεύοντας αλλά και ζώντας σε πληθώρα πόλεων ανά τον κόσμο. Τα αποφθέγματά του έμειναν στην ιστορία. Χαρακτηριστικό ήταν το εξής: «Σ’ αυτόν τον κόσμο που ολοένα στενεύει, ο καθένας μας χρειάζεται όλους τους άλλους. Πρέπει να αναζητήσουμε τον άνθρωπο όπου κι αν βρίσκεται», το οποίο ήταν μέρος του λόγου του κατά την απονομή του βραβείου Νόμπελ. Είναι δικαιωματικά εκ των σπουδαιότερων Ελλήνων ποιητών, αλλά και μεταξύ αυτών με τη μεγαλύτερη επιρροή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Γιώργος Σεφέρης, sansimera.gr, διαθέσιμο εδώ
