Του Γιώργου Γιαννούλη,
Μετά από τις χρόνιες παθογένειες που ταλαιπωρούν την κοινωνία, κάτι φαίνεται να αλλάζει σε τοπικό επίπεδο Διοίκησης. Τουλάχιστον, αυτήν την εικόνα προβάλλει την τελευταία περίοδο το Υπουργείο Εσωτερικών. Έρχεται, λοιπόν, νέο Νομοσχέδιο, οι εμπνευστές και συντάκτες του οποίου υπόσχονται να αλλάξουν τα δεδομένα, εναρμονίζοντας το πολιτικό και νομικό πλαίσιο με το πάγιο αίτημα της κοινωνίας για αναδιάρθρωση, ανανέωση, βελτίωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και έλεγχο, όποτε είναι απαραίτητο, από την Κεντρική Διοίκηση.
Η Ελλάδα χρειάζεται σοβαρές, βαθιές μεταρρυθμίσεις και σε αυτόν τον τομέα. Διερωτόμαστε συνεχώς «πού είναι το κράτος», εννοώντας κατά κανόνα το κέντρο του. Ενδεχομένως να ξεχνάμε ότι υπάρχουν και ειδικότερες βαθμίδες διοίκησης, ακριβώς διότι το κράτος δεν μπορεί να είναι παντού. Αυτό δεν δικαιολογεί τα χρόνια προβλήματα που έχει η Κεντρική Διοίκηση, κυρίως ως προς τον συντονισμό, αλλά βάζει στο «κάδρο» και άλλους παράγοντες εξουσίας που θα πρέπει να κινούνται με υπευθυνότητα.
Έρχεται, λοιπόν, ένα Νομοσχέδιο, με σκοπό την αναμόρφωση του τοπίου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πιο συγκεκριμένα, διαβάζουμε ότι υπό την επίσημη μορφή του θα αγγίξει τέσσερις άξονες. Πρώτον, είναι επιτακτική ανάγκη για μια δομική αλλαγή ως προς την οργάνωση και τη λειτουργία των Δήμων. Πρόκειται να καταργηθούν τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και θα ενσωματωθούν στους Δήμους. Έπειτα, θα δούμε αλλαγές ως προς τη διαχείριση των σχολικών μονάδων από τους Δήμους. Κατά συνέπεια, θα γίνεται καλύτερη διαχείριση πόρων και προσωπικού.
Δεύτερον, πρόκειται να γίνεται συνεδρίαση ελέγχου των πεπραγμένων των Δήμων και των Περιφερειών. Είναι μια επιβεβλημένη καινοτομία για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, που μοιάζει με τον κοινοβουλευτικό έλεγχο. Χρειάζεται να προχωρήσουμε μπροστά, με έμφαση στη λογοδοσία και τον δημόσιο έλεγχο των αποφάσεων της Αυτοδιοίκησης.
Τρίτον, στο πλαίσιο του ελέγχου, καθορίζονται δείκτες ποιότητας και παρακολούθησης των επιδόσεων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.). Κάθε πολίτης θα έχει πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα, κάτι που ενισχύει τη δυνατότητα ενημέρωσης και διατύπωσης γνώμης για την κατάσταση του Δήμου και της Περιφέρειας που ανήκει. Λογικό είναι, επίσης, να επιβραβεύεται η αποδοτικότητα. Ο σκοπός του εν λόγω άξονα είναι η δημοσιοποίηση των δεδομένων των Δήμων και των Περιφερειών, σύμφωνα με το διεθνές περιβάλλον. Ενδεικτικά αναφέρονται μερικά από τα στοιχεία στα οποία θα έχει πρόσβαση κάθε πολίτης και τα οποία αφορούν άμεσα τη λειτουργία της Αυτοδιοίκησης. Για παράδειγμα, θα βλέπουμε την ποσότητα απορριμμάτων που θα πηγαίνουν στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ.Σ.Α.), τα απορρίμματα τα οποία ανακυκλώνονται, τις άδειες καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, τον αριθμό των παιδικών σταθμών που υπάρχουν. Μεγάλη σημασία θα έχει ακόμη, η πλήρης δημοσιοποίηση των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων για την εκτέλεση έργων.
Η Ελλάδα, ειδικά φέτος, γνώρισε μεγάλες καταστροφές από πυρκαγιές και πλημμύρες. Για να φύγει αυτό το θολό τοπίο γύρω από τη διαχείριση των πόρων και την υλοποίηση των απαραίτητων έργων, κρίνεται σκόπιμο να συνδέεται ο έλεγχος του Κράτους με τη διάθεση πόρων με βάση την αξιολόγηση και την επιτυχία κάθε Δημοτικής Αρχής. Πάνω από όλα, να μην κινδυνεύουν οι άνθρωποι, τα ζώα, να μην καταστρέφεται το φυσικό περιβάλλον. Ήταν, άλλωστε, δέσμευση του Πρωθυπουργού, πριν από κάποιο διάστημα στη Βουλή. Κύριο αίτημα της κοινωνίας είναι να μην μείνει στη θεωρία, μιας και τώρα έχει τη νομιμοποίηση για πράξεις ουσίας! Η πρόληψη είναι καίριο ζήτημα (και) για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αν οι Δήμοι εναρμονίζονται στις επιταγές της προστασίας του Περιβάλλοντος και των πολιτών, τότε ίσως να δούμε μια ουσιαστική αποτελεσματικότητα και στον τομέα της αντιμετώπισης.
Επιπλέον, ένας άλλος άξονας που θα υπάρχει σε αυτό το Νομοσχέδιο Μεταρρυθμίσεων είναι η συνένωση της οικονομικής επιτροπής και της επιτροπής ποιότητας ζωής των Δήμων. Ίσως, αυτό να βελτιώσει τη δυνατότητα εφαρμογής του δημοτικού έργου.
Κλείνοντας, η βάση του Νομοσχεδίου, όπως παρουσιάστηκε, φαίνεται ότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Το ίδιο το κείμενο πρέπει να περιέχει ουσιαστικές διατάξεις και να ψηφιστεί έπειτα από την απαραίτητη διαβούλευση. Έρχεται μια νέα εποχή με συνθήκες διαφάνειας και δημόσιας λογοδοσίας για τους Δήμους και τις Περιφέρειες της Ελλάδας. Μένει να αποδειχθεί αν οι μεταρρυθμίσεις θα λειτουργήσουν πραγματικά. Μετά τη ψήφιση του Νομοσχεδίου, προβλέπεται να εφαρμοσθεί από το νέο έτος, κατά το οποίο θα αναλάβουν εκείνοι και εκείνες που θα εκλεγούν τον Οκτώβριο, ώστε η Ελλάδα να προχωρήσει τολμηρά προς την πρόοδο, κάτι που έχει ανάγκη και στον τομέα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Νέα εποχή στην αυτοδιοίκηση με 4 τομές – Στόχος η διαφάνεια και η βελτίωση της λειτουργίας των δήμων και των περιφερειών, parapolitika.gr, διαθέσιμο εδώ
