Της Μαρίας Μπότη,
Νιώθετε ανασφάλεια όταν δεν έχετε κοντά το κινητό σας ή φοβάστε ότι θα σας συμβεί κάτι και δεν θα έχετε άμεση πρόσβαση σε αυτό; Πιστεύετε ότι χάνετε την επαφή με τον κόσμο, όταν δεν έχετε ανοίξει το κινητό σας για αρκετή ώρα; Πανικοβάλλεστε σε περίπτωση που το ξεχάσετε σπίτι; Στις μέρες μας, που το κινητό έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας και στους περισσότερους είναι «προέκταση» του χεριού, είναι πολύ δύσκολο να το αποχωριστούμε – έστω και για λίγο – καθώς αναδύονται συναισθήματα άγχους και ανασφάλειας.
Η κατάσταση αυτή έχει δημιουργήσει ένα νέο είδος φοβίας, με τον όρο Nomophobia (No Mobile Phone Phobia) και αναφέρεται στην ανασφάλεια που νιώθουμε όταν δεν έχουμε το κινητό μαζί μας ή δυσκολευόμαστε να το χρησιμοποιήσουμε τη δεδομένη χρονική στιγμή. Τα συμπτώματα που εμφανίζουν τα άτομα που πάσχουν από Nomophobia είναι άγχος, αναστάτωση, σύγχυση, αποπροσανατολισμός, αλλαγές στην αναπνοή και ταχυκαρδία.
Σύμφωνα με την κλινική ψυχολόγο Blair Steel, κάποιοι άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στο να εμφανίσουν Nomophobia. Παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες να εμφανίσει κάποιος αυτή τη φοβία είναι προϋπάρχον άγχος, χαμηλή αυτοπεποίθηση, δυσκολία στη διαχείριση συναισθημάτων, ανασφαλείς σχέσεις και απουσία προσωπικών σχέσεων. Έρευνες έχουν δείξει πως οι έφηβοι είναι εκείνοι που επηρεάζονται συχνότερα, χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει πως δεν πλήττει άτομα όλων των ηλικιών.
Αυτός ο φόβος πηγάζει όχι μόνο από άγχος μήπως χρειαστεί να καλέσουμε κάποιον για κάτι έκτακτο, αλλά και από τη συνήθειά μας να είμαστε διαρκώς συνδεδεμένοι με τα smartphones και να ανατρέχουμε στις εφαρμογές τους για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες μας ή να μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε καθημερινά προβλήματα. Όμως, πού σταματάει η λειτουργικότητα και πού ξεκινάει η υπερβολική χρήση του κινητού; Πότε είμαστε συγκρατημένοι και πότε ξεφεύγουμε από την «υγιή» συμπεριφορά;
Δυστυχώς, τα όρια είναι δυσδιάκριτα εάν αναλογιστεί κανείς τη συχνότητα χρήσης των ηλεκτρονικών συσκευών μας, πολλώ δε μάλλον των κινητών. Μάλιστα, η nomophobia φαίνεται πως συνδέεται άμεσα με το σύνδρομο FOMO (Fear Of Missing Out), δηλαδή τον φόβο μήπως χάσουμε κάτι σημαντικό όσο είμαστε «αποσυνδεδεμένοι» από το κινητό. Φυσικά, η υπερβολική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχει εντείνει την ανάγκη να έχουμε διαρκώς το κινητό μαζί μας (Nomophobia), προκειμένου να βλέπουμε όσα γίνονται και να μην μένουμε «εκτός» (FOMO).
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η νέα φοβία δεν είναι παρά ένα μικρό μέρος ενός συνολικού μεγαλύτερου προβλήματος, το οποίο αφορά τον εθισμό στον χρήσιμο, αλλά, ταυτόχρονα, και επικίνδυνο κόσμο του διαδικτύου. Παράλληλα, η Nomophobia μπορεί να βλάψει την ικανότητα εστίασης και να αποσπάσει την προσοχή μας. Αυτό έχει ως επακόλουθο να μην μπορούμε να ολοκληρώσουμε τις υποχρεώσεις μας, αλλά και να μην επικοινωνούμε ουσιαστικά σε προσωπικό επίπεδο, καθώς ακόμα και σε σημαντικές στιγμές ή σοβαρές συζητήσεις με τους γύρω μας, η οθόνη του κινητού μπορεί να μας «αποπροσανατολίσει» και να μας «αναγκάσει» να το χρησιμοποιήσουμε διακόπτοντας ό,τι κάνουμε.
Συνεπώς, είναι ένα είδος εθισμού που χρήζει βελτίωσης. Σίγουρα, σε έναν κόσμο που βασίζεται στην τεχνολογία, δεν είναι εύκολο να αφήσουμε εντελώς το κινητό μας, αλλά μπορούμε – και πρέπει – να ελαττώσουμε τον χρόνο που αφιερώνουμε. Στόχος δεν είναι η μηδαμινή χρήση του, αλλά η ανάπτυξη ενός υγιούς δεσμού, θέτοντας όρια, προκειμένου να αποφευχθούν συναισθήματα άγχους και ανασφάλειας που πηγάζουν από τη Nomophobia. Ας αφήσουμε το κινητό και ας απολαύσουμε τη βόλτα, τη φύση, τις συζητήσεις με φίλους, μια ταινία, ένα βιβλίο, τον χρόνο με τον εαυτό μας. Τότε θα καταλάβουμε ότι είναι όλα πιο παραγωγικά, πιο όμορφα, πιο ουσιαστικά, πιο αληθινά!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Nomophobia: The anxiety you feel without your cell phone has a name, cnbc.com, Διαθέσιμο εδώ
