Της Αλεξάνδρας Μαρκεζίνη,
Για κάποιους αποτελεί ένα μικρό διάλειμμα από τις σπουδές, ενώ για άλλους ένα βήμα προς το μεγάλο όνειρο της ζωής στο εξωτερικό. Δεν υπάρχει σωστή απάντηση στο ερώτημα «Τι είναι το Erasmus». Κι αυτό διότι, για κάθε συμμετέχοντα η εμπειρία ήταν μοναδική, ξεχωριστή και ανεπανάληπτη.
Το πρόγραμμα Erasmus είναι πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δημιουργήθηκε το 1987 στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής συνεργασίας και κινητικότητας. Το Erasmus Plus είναι, κατά κάποιο τρόπο, η συνέχεια αυτού του προγράμματος που συνδυάζει όλες τις τρέχουσες δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό. Το όνομα του προγράμματος προέρχεται από τον Ολλανδό φιλόσοφο Έρασμο, ο οποίος έζησε και εργάστηκε σε πολλά μέρη της Ευρώπης για να διευρύνει τις γνώσεις του και να αποκτήσει νέες εμπειρίες.
Ανάλογα με τη σύμβαση των πανεπιστημίων μπορεί να διαρκεί είτε 6 είτε 12 μήνες και να αφορά τόσο προπτυχιακές όσο και μεταπτυχιακές σπουδές, ακόμα και πρακτική. Επιπλέον, υπάρχουν και προγράμματα μικρότερης διάρκειας από 3 εβδομάδες μέχρι 3 μήνες χωρίς τη διαμεσολάβηση πανεπιστημίων.
Έχοντας συμμετάσχει σε ένα τέτοιο πρόγραμμα ανταλλαγής, θα έλεγα πως το Erasmus αποτελεί ένα παράθυρο με θέα τον πραγματικό κόσμο σε πλανητικό επίπεδο. Καθώς ζεις επαναπαυόμενος ότι γνωρίζεις τον κόσμο μέσα από εμπειρίες τρίτων, ατελείωτο σκρολάρισμα, ταινίες και τραγούδια, συνειδητοποιείς ότι η Γαλλία δεν είναι μόνο ο πύργος του Άιφελ ή ότι η Γερμανία δεν είναι μόνο μπύρα και το τείχος του Βερολίνου. Για την ακρίβεια, καταλύεται η έννοια των χωρών ως αυστηρά γεωγραφικά οριοθετημένων εκτάσεων και λαμβάνουν αυθαίρετες διαστάσεις. Γίνεσαι πολίτης του κόσμου όπου έρχεσαι αντιμέτωπος με απλές καθημερινές καταστάσεις, όπως τα ψώνια στο σούπερ-μάρκετ έως και πιο σύνθετες, όπως το υγειονομικό σύστημα και η γραφειοκρατία σε μία άλλη χώρα, με διαφορετικές συνήθειες και διαφορετική γλώσσα. Έτσι, μαθαίνεις τον κόσμο σε κάθε του έκφανση βιωματικά.
Το Erasmus δεν είναι μόνο ένα εκτεταμένο ταξίδι για σπουδές, αλλά και ένα ταξίδι προσωπικής εξερεύνησης του ίδιου σου του εαυτού. Βγαίνοντας έξω από τη ζώνη ασφαλείας σου, δέχεσαι πρωτόγνωρα ερεθίσματα και μπαίνεις σε μια διαδικασία αυτοπαρατήρησης και αυτοβελτίωσης. Από την αποδοχή της διαφορετικότητας έως τη διαχείριση των οικονομικών, το μόνο σίγουρο είναι ότι με την επιστροφή σου στην πατρίδα δεν θα είσαι ο ίδιος άνθρωπος.
Δεδομένου ότι η παραμονή στη χώρα υποδοχής διαρκεί για σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, μαθαίνεις την αξία της κάθε στιγμής. Μαθαίνεις ή τουλάχιστον προσπαθείς να μάθεις την αξία του να ζεις το τώρα, γιατί όλα σύντομα θα τελειώσουν.
Το πιο σημαντικό είναι ότι εξασκείς την κοινωνικότητά σου. Ερχόμενος σε καθημερινή επαφή τόσο με τους ντόπιους όσο και με άλλους εισερχόμενους φοιτητές διευρύνεις σε τέτοιο βαθμό τη σφαίρα επικοινωνίας σου, που καταλήγεις να έχεις φίλους σε κάθε γωνιά της Γης. Μπορεί να θεωρηθεί υπερβολικό ή ακόμα και αφελές, αλλά πράγματι χτίζεις φιλίες ακόμα και σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα, ακόμα και με ανθρώπους που δεν μοιράζεσαι την ίδια γλώσσα. Κι αυτό, διότι οι άνθρωποι σε τέτοιες περιπτώσεις τείνουν να βασίζονται ο ένας στον άλλον και να ενώνουν τις δυνάμεις τους για να αντιμετωπίσουν μαζί τις αντιξοότητες, αλλά και τις όμορφες και ξέγνοιαστες στιγμές. Μάλιστα, αυτά που σας ενώνουν είναι πολλά περισσότερα από αυτά που σας χωρίζουν. Μοιράζεστε την αγάπη για τα ταξίδια, έχετε διάθεση να ανακαλύψετε τον κόσμο, έχετε θάρρος και τόλμη, αλλά και μοιράζεστε το συναίσθημα της λύπης όταν σκέφτεστε τους αγαπημένους σας πίσω στο σπίτι, τον φόβο προς το άγνωστο, αλλά και τη γλυκιά πικρία, όταν το ταξίδι αυτό τελειώνει.
Καλό είναι να είσαι κατάλληλα προετοιμασμένος για αυτό το ταξίδι ζωής. Η γλώσσα παίζει σημαντικό ρόλο και θα ήταν προτιμότερο, εκτός των αγγλικών, να έχεις έστω μία βασική ιδέα της γλώσσας της χώρας υποδοχής σε περίπτωση που δεν είναι αγγλόφωνη. Επιπλέον, η οικονομική υποστήριξη που παρέχεται τις περισσότερες φορές δεν ανταποκρίνεται στο υψηλό κόστος ζωής του εξωτερικού. Για τον λόγο αυτό καλό είναι να έχεις προνοήσει και να έχεις συγκεντρώσει ένα ποσό. Ένα άλλο πρόβλημα είναι η διαμονή. Μερικές φορές το πανεπιστήμιο υποδοχής εξασφαλίζει δωμάτια στις εστίες για τους φοιτητές με ή χωρίς πληρωμή. Άλλες φορές οι φοιτητές επιλέγουν ιδιωτικές εστίες ή ακόμη και τη συγκατοίκηση σε διαμερίσματα, κάτι το οποίο στην Ελλάδα είναι αρκετά σπάνιο έως και περίεργο.
Όπως και να έχει πρόκειται για μία μοναδική ευκαιρία που κάθε φοιτητής καλό είναι να εκμεταλλευτεί στο έπακρο, καθώς αυτά που θα αποκομίσει θα του είναι εφόδιο για μία ζωή. Αν τολμούσα να δώσω έναν ορισμό, θα έλεγα ότι το Erasmus αποτελεί ένα συνονθύλευμα εικόνων, ήχων, γέλιων, δακρύων, που για να συνειδητοποιήσεις πρέπει να το έχεις βιώσει, πρέπει να το έχεις νιώσει. Τι είναι, λοιπόν, το Erasmus; Ένα συναίσθημα προς την προσωπική ολοκλήρωση.
