Της Μαρίας Αλευρομαγείρου,
1829: Καταλήγουν σε συμφωνία ειρήνης η Οθωμανική και η Ρωσική Αυτοκρατορία, βάζοντας ένα τέλος στον ρωσοτουρκικό πόλεμο που ξέσπασε τον Απρίλιο του 1828. Βαθύτερη αιτία του ήταν η εμπλοκή της Ρωσίας στην Ελληνική Επανάσταση και, ειδικότερα, η συμμετοχή της στη Ναυμαχία του Ναβαρίνου (1827).
Έτσι, ύστερα από απόφαση του Σουλτάνου Μαχμούτ Β´, αναστέλλεται η σύμβαση του Akkerman (1826), που είχε υπογράφει ανάμεσα στις δύο αυτοκρατορίες, κατά την οποία επιτρεπόταν η διέλευση των ρωσικών πλοίων από τα Δαρδανέλια, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του εμπορίου της.
Ωστόσο, τα πράγματα δεν πήραν την τροπή που περίμενε ο Σουλτάνος, με τον πόλεμο να φαίνεται να είναι υπέρ του Τσάρου Νικολάου Α´, που ανέλαβε προσωπικά τη γενική εποπτεία των δυνάμεών του. Ο ρωσικός στρατός, που υπολογίζεται περίπου στους 100.000 άντρες, δεν άργησε να προελάσει και να φτάσει σε τρεις σημαντικές ακροπόλεις των Οθωμανών στις παραδουνάβιες περιοχές. Ο πόλεμος, όμως, επεκτάθηκε και ανατολικότερα στα εδάφη του Καυκάσου, διευρύνοντας το πεδίο δράσης.
Ο χειμώνας βρήκε τις ρωσικές δυνάμεις να αντιμετωπίζουν αρκετές δυσκολίες, κρατώντας στάσιμη την πορεία του πολέμου, δίχως να σημειώνεται κάποια σημαντική εξέλιξη, ευνοώντας τους Οθωμανούς στρατιώτες που ήταν υπό τις διαταγές του Αγά Χουσεΐν Πασά. Παρ’ όλα αυτά, η κατάσταση αυτή δεν ήταν ικανή να αλλάξει την τροπή που είχαν πάρει τα πράγματα, με την ήττα των Οθωμανών να είναι προδιαγεγραμμένη.
Ύστερα, λοιπόν, από τις συνεχείς νίκες των ρωσικών δυνάμεων και της εισχώρησής τους στο οθωμανικό έδαφος, ο Σουλτάνος αποφάσισε να ακολουθήσει τον δρόμο της ειρήνης για να σώσει ό,τι μπορούσε. Άρχισαν με αυτόν τον τρόπο οι διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό μιας συνθήκης ειρήνης, που υπογράφηκε, σαν σήμερα, 194 χρόνια πριν και έμεινε γνωστή ως Συνθήκη της Αδριανούπολης, μιας και υπογράφηκε εκεί από τους Alexey Fyodorovich Orlov, από την πλευρά της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, και Abdülkadir Bey, από τους Οθωμανούς.
Όπως είναι φυσικό, οι όροι της συνθήκης ευνοούσαν μετά βεβαιότητας τους Ρώσους, αφού ήταν και οι νικητές του πολέμου. Μεταξύ άλλων, προβλεπόταν η ελεύθερη πρόσβαση όλων των εμπορικών της πλοίων στην περιοχή των Δαρδανελίων, επαναφέροντας όσα είχαν συμφωνηθεί στη σύμβαση του Akkerman (συμβάλλοντας στην περεταίρω ανάπτυξή της), ενώ, παράλληλα, αποκτούσε ελευθερία κινήσεων στον Δούναβη και σε σημαντικά φρούρια της ευρύτερης περιοχής.
Επιπλέον, μέσω αυτής, παρεχόταν η αυτονομία στη Σερβία, που είχε υποσχεθεί εδώ και καιρό η Υψηλή Πύλη, καθώς, επίσης, δεσμεύτηκε να δώσει και την πολυπόθητη αυτονομία στην Ελλάδα. Ένας ακόμα θετικός όρος ήταν η κατάληψη των περιοχών της Μολδαβίας και της Βλαχίας έως ότου η Οθωμανική Αυτοκρατορία καταθέσει την προβλεπόμενη αποζημίωση, ενώ έλαβε και εδάφη γύρω από τον Καύκασο.
Έτσι, ολοκληρώθηκε ένας επιζήμιος πόλεμος για τους Οθωμανούς και ένας επωφελέστατος για τους Ρώσους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Treaty of Edirne, britannica.com, διαθέσιμο εδώ
- THE TREATY OF ADRIANOPLE WAS SIGNED 190 YEARS AGO, prlib.ru, διαθέσιμο εδώ
