Της Χρυσούλας Θεοδώρου,
Η Ελλάδα, ένα έθνος με πλούσια εκλογική ιστορία και περιφερειακή ποικιλομορφία, είναι έτοιμη για σημαντικές αλλαγές στο τοπικό εκλογικό της σύστημα. Ο νέος εκλογικός νόμος για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, που θα τεθεί σε ισχύ τον Οκτώβριο του 2023, υπόσχεται να αναμορφώσει τον τρόπο εκλογής των περιφερειακών αρχών και τη δομή διακυβέρνησης που χρησιμοποιούν. Σε αυτό το άρθρο, θα εμβαθύνουμε στις βασικές αλλαγές που επιφέρει αυτή η νομοθεσία, συζητώντας τις επιπτώσεις τους και τον πιθανό αντίκτυπο στην περιφερειακή πολιτική της Ελλάδας.
Μία από τις πιο αξιοσημείωτες αλλαγές που εισάγει ο νέος εκλογικός νόμος είναι η αλλαγή του εκλογικού συστήματος για την εκλογή των περιφερειακών αρχών στην Ελλάδα. Η Ελλάδα χρησιμοποιούσε παραδοσιακά ένα σύστημα για τις περιφερειακές εκλογές της. Ωστόσο, ο νέος νόμος πρόκειται να εισαγάγει μια διαφορετική προσέγγιση, μεταβάλλοντας ενδεχομένως σημαντικά το πολιτικό τοπίο.
Η στροφή προς ένα νέο εκλογικό σύστημα εγείρει ερωτήματα σχετικά με το πώς θα επηρεάσει την κατανομή της εξουσίας στις περιφερειακές κυβερνήσεις. Θα ευνοήσει τα μεγαλύτερα κόμματα ή θα ενθαρρύνει τη δημιουργία συνασπισμών; Μόνο ο χρόνος θα το δείξει, αλλά η αλλαγή αυτή σηματοδοτεί αναμφίβολα μια σημαντική απόκλιση από το status quo.
Στην ψηφιακή εποχή, η Ελλάδα συμβαδίζει με την εποχή δημιουργώντας μια ηλεκτρονική εφαρμογή γνωστή ως «Ηλεκτρονική Πύλη για την υποβολή υποψηφιοτήτων». Αυτό το τεχνολογικό άλμα έχει σχεδιαστεί για να απλοποιήσει την εγγραφή των πολιτικών συνδυασμών και των υποψηφίων για τις περιφερειακές εκλογές. Με τη διευκόλυνση της διαδικασίας, η καινοτομία αυτή στοχεύει να καταστήσει τη συμμετοχή στην τοπική πολιτική πιο προσιτή σε ένα ευρύτερο φάσμα ατόμων και κομμάτων.
Η εισαγωγή αυτής της δυνατότητας μιας προοδευτικής προσέγγισης στην εκλογική διαχείριση, αυξάνει δυνητικά τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα στη διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητά της θα εξαρτηθεί από το πόσο καλά θα εφαρμοστεί και θα αγκαλιαστεί από την πολιτική κοινότητα στην πράξη.
Μία από τις πιο αμφιλεγόμενες πτυχές του νέου εκλογικού νόμου στην Ελλάδα είναι η μείωση του αριθμού των εδρών στα περιφερειακά και δημοτικά συμβούλια. Αν και ο νόμος δεν διευκρινίζει την ακριβή μείωση, αποτελεί σημαντική απόκλιση από το προηγούμενο πλαίσιο. Η μείωση αυτή εγείρει ερωτήματα σχετικά με την εκπροσώπηση και την πιθανή συγκέντρωση εξουσίας στα χέρια λίγων. Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η μείωση του αριθμού των εδρών μπορεί να οδηγήσει σε λιγότερο ποικιλόμορφα περιφερειακά και δημοτικά συμβούλια και ενδεχομένως να υπονομεύσει την αρχή της αναλογικής εκπροσώπησης. Οι υποστηρικτές, από την άλλη πλευρά, υποστηρίζουν ότι αυτό θα καταστήσει τις περιφερειακές κυβερνήσεις πιο αποτελεσματικές και αποδοτικές από πλευράς κόστους.
Οι επερχόμενες περιφερειακές εκλογές στην Ελλάδα έχουν προγραμματιστεί για την Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2023, με επαναληπτικό γύρο, εάν χρειαστεί, την Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023. Οι υποψήφιοι και τα κόμματα θα πρέπει να προσαρμοστούν στο τροποποιημένο εκλογικό σύστημα, αξιοποιώντας την ηλεκτρονική πύλη για την υποβολή υποψηφιοτήτων, ενώ θα πρέπει να πλοηγηθούν στις πιθανές προκλήσεις του μειωμένου αριθμού εδρών στα περιφερειακά συμβούλια. Η επαναφορά των 5ετών θητειών θα επηρεάσει επίσης τις πολιτικές στρατηγικές, καθώς θα πρέπει να σχεδιάσουν μια πιο μακροπρόθεσμη διακυβέρνηση.
Συμπερασματικά, ο νέος εκλογικός νόμος της Ελλάδας για τις αυτοδιοικητικές εκλογές αντιπροσωπεύει μια σημαντική αλλαγή στην προσέγγιση της χώρας για την περιφερειακή διακυβέρνηση. Οι αλλαγές στο εκλογικό σύστημα, η εισαγωγή μιας ηλεκτρονικής πύλης υποβολής υποψηφιοτήτων και η επαναφορά των 5ετών θητειών σηματοδοτούν μια κίνηση προς τον εκσυγχρονισμό και τη μεγαλύτερη συνοχή στην περιφερειακή πολιτική. Ωστόσο, η μείωση των εδρών των περιφερειακών συμβουλίων παραμένει σημείο διαφωνίας, με επιπτώσεις στην εκπροσώπηση και την αποτελεσματικότητα της διακυβέρνησης. Καθώς η Ελλάδα προετοιμάζεται για τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές τον Οκτώβριο του 2023, το πολιτικό τοπίο είναι έτοιμο για μετασχηματισμό. Οι αλλαγές αυτές έχουν τη δυνατότητα να διαμορφώσουν το μέλλον της περιφερειακής πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ελλάδα και μόνο ο χρόνος θα αποκαλύψει τον πλήρη αντίκτυπό τους στις ποικίλες περιφερειακές ταυτότητες της χώρας και στο ευρύτερο πολιτικό της τοπίο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Ν. 4804/2021, kodiko.gr, διαθέσιμο εδώ
