Του Κώστα Πασχάλη,
Ένα θέμα που απασχολεί τη διεθνή κοινότητα είναι το κατά πόσο αξιόπιστος είναι ο Ουκρανικός στρατός. Αρχικά, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Volodymyr Zelenskyy, απέλυσε όλους τους περιφερειακούς αρχηγούς στρατολόγησης, λόγω καταγγελιών για εκτεταμένη δωροδοκία. Πριν από αυτή τη δραστική κίνηση, όλα τα γραφεία πρόσληψης στην Ουκρανία είχαν ελεγχθεί. Σύμφωνα με το Κρατικό Γραφείο Ερευνών, σχηματίστηκαν συνολικά 112 ποινικές υποθέσεις κατά εκπροσώπων γραφείων πρόσληψης (33 ύποπτων παραπτωμάτων) και 15 μηνύσεις.
Πιο αναλυτικά, ο πρώην Στρατιωτικός Επίτροπος της Οδησσού, Yevhen Borisov, κατηγορείται ότι δέχτηκε δωροδοκίες και έτσι συγκέντρωσε ποσό πολλών εκατομμυρίων ευρώ από την αρχή του πολέμου κατά της Ρωσίας. Σύμφωνα με δημοσιεύματα μέσων ενημέρωσης, ο Borisov φέρεται, επίσης, να αγόρασε πολυτελή ακίνητα στην Ισπανία και ακριβά αυτοκίνητα για συγγενείς. Απολύθηκε από τη θέση του και συνελήφθη με την εμφάνιση των ανωτέρω ισχυρισμών.
Ο έλεγχος στα στρατολογικά γραφεία της Ουκρανίας αποκάλυψε, επίσης, ότι, μεταξύ άλλων, ο αρχηγός στρατολόγησης της περιφέρειας Zakarpattia, στη δυτική Ουκρανία, είχε χρησιμοποιήσει στρατιώτες για την κατασκευή ιδιωτικής περιουσίας. Στην πόλη Rivne, ο επικεφαλής ενός γραφείου στρατολόγησης κατηγορείται για κακομεταχείριση των υφισταμένων του. Συνελήφθη, επίσης, ο Επικεφαλής γραφείου στρατολόγησης του Donetsk, στην ανατολική Ουκρανία. Φέρεται να έστειλε υφισταμένους, με τους οποίους συνεργαζόταν, για να ενταχθούν σε μια μάχιμη ταξιαρχία στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, οι οποίοι όμως δε συμμετείχαν ποτέ σε αποστολές μάχης, αλλά πληρώνονταν πλήρως. Πολυάριθμες έρευνες σε γραφεία στρατολόγησης στο Κίεβο και σε άλλες δέκα περιοχές αποκάλυψαν ότι είχαν πουληθεί πλαστά ιατρικά πιστοποιητικά, ώστε να επιτραπεί σε άτομα να αποφύγουν τη στρατιωτική θητεία.
Η Daria Kaleniuk, Ιδρυτής και Διευθύντρια του «Κέντρου Δράσης κατά της Διαφθοράς / Anti-Corruption Action Center», με έδρα το Κίεβο, έγραψε στους Financial Times: «Το Κρεμλίνο θεωρούσε εδώ και καιρό ότι οι υπηρεσίες καταπολέμησης της διαφθοράς της Ουκρανίας αποτελούν εμπόδιο για την ανάληψη της χώρας εκ των έσω – όπως αναμφισβήτητα έκανε η Ρωσία με τη Λευκορωσία, διεισδύοντας σε διεφθαρμένους και αυταρχικούς θεσμούς κρατικής ασφάλειας και άμυνας. Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ο Ρώσος Πρόεδρος Vladimir Putin αναφέρθηκε στους θεσμούς κατά της διαφθοράς, στην ομιλία του στις 21 Φεβρουαρίου πέρυσι, λίγο πριν την εισβολή. Αφού απέτυχε να αποκτήσει τον έλεγχο της χώρας από το εσωτερικό, ο Πούτιν αποφάσισε να την καταστρέψει με στρατιωτικά μέσα. Τα πρόσφατα σκάνδαλα διαφθοράς στην Ουκρανία πρέπει να θεωρηθούν ως σημάδι ότι οι εσωτερικοί έλεγχοι και ισορροπίες λειτουργούν καλά σε μια κοινωνία που αντιμετωπίζει υπαρξιακές προκλήσεις. Τέτοια επεισόδια δεν πρέπει να θεωρούνται ως λόγος για να σταματήσει η διεθνή κοινότητα να βοηθά την Ουκρανία να αντισταθεί στη ρωσική επιθετικότητα».
Ένα από τα ερωτήματα είναι εάν μπορούν αυτές οι απολύσεις να εξαλείψουν τη διαφθορά. Σε αυτό έρχεται να μας απαντήσει ο Hlib Kanievsky, από το κέντρο κατά της διαφθοράς “StateWatch”, λέγοντας: «Η αντικατάσταση όλων των παλαιών στελεχών με νέα φέρνει βραχυπρόθεσμα πλεονεκτήματα, επειδή ο Πρόεδρος αντιδρά στην επιθυμία για δικαιοσύνη. Δεν αρκεί απλώς να αντικαθίστανται οι άνθρωποι, διότι οι νέοι θα καταλήξουν στο ίδιο διεφθαρμένο περιβάλλον».
Παρόμοιας λογικής είναι και η Lyubov Halan, από το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «Αρχή / Princip». Υποστηρίζει ότι πρέπει να υπάρξει μεταρρύθμιση του συστήματος, διότι επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την αντίληψη της κοινωνίας για τη στρατολόγηση και τη διάθεση των ανθρώπων που ήδη πολεμούν. Προσθέτει λέγοντας ότι, ενώ κάποιοι εξαγοράζουν με λίγα χρήματα την έξοδό τους από τον στρατό, άλλοι βρίσκονται στα χαρακώματα: «Αυτό είναι εξωφρενικό, άδικο και υπονομεύει την εμπιστοσύνη στο κράτος». Ζητεί την αποτελεσματική ηλεκτρονική διαχείριση εγγράφων στο σύστημα στρατολόγησης, δηλαδή το μητρώο των στρατεύσιμων, το οποίο θα πρέπει να συνδεθεί με άλλα ηλεκτρονικά μητρώα, ως μια λύση για τον περιορισμό της διαφθοράς. Κλείνει λέγοντας «Εμείς, ως κοινωνία των πολιτών, θέλουμε συστημικές αλλαγές και αλλαγές στο προσωπικό. Μπορεί να έρθει καλό προσωπικό, αλλά μπορεί να έρθει και κακό προσωπικό. Και μερικές φορές, ακόμη και με καλούς ανθρώπους σε ορισμένες θέσεις, οι ηθικές αρχές τους μπορεί να αλλοιωθούν».
Ενώ κάποιοι άνθρωποι έχουν χάσει τις περιουσίες τους, τους φίλους τους, την οικογένειά τους κι έχουν γνωρίσει τόσο πόνο, συνεχίζουν να ελπίζουν ότι θα βρεθεί επιτέλους ένας δρόμος προς την ειρήνη. Αντιθέτως, κάποιοι άλλοι θέλουν να συνεχιστεί αυτός ο εφιάλτης για να βγάλουν κέρδος. Κάνεις αναρωτιέται, γιατί το χρήμα να είναι πάνω από όλα αυτά;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ukraine struggles to curb corruption in its military, DW, διαθέσιμο εδώ
-
Ukraine is not letting the war stop its anti-corruption efforts, Financial Times, διαθέσιμο εδώ
