Της Κατερίνας Σφυράκη,
Η πόλη είναι αναμφίβολα ένας ζωντανός οργανισμός· το αποτέλεσμα της προσπάθειας συμπερίληψης ανθρώπων από διαφορετικό κοινωνικό, πολιτιστικό, οικονομικό και πολιτισμικό υπόβαθρο. Η πολλαπλότητα των ρόλων, των χώρων και των θεσμών μιας πόλης μπορούν να αντικατοπτριστούν σφαιρικά στα διάφορα Μουσεία της πόλης που συναντά κανείς/καμία σε πόλεις τόσο της ελληνικής επικράτειας όσο και στην ευρωπαϊκή αλλά και διεθνή σκηνή.
Σίγουρα ως μαθητές/τριες θυμόμαστε όλοι/ες ότι η επίσκεψη σε ένα μουσείο ήταν μια τελείως αντιφατική εμπειρία. Από τη μία, μια μικρή μερίδα μαθητών/τριών που ενδιαφερόταν όντως για την ξενάγηση και την περιήγηση μεταξύ των πολιτιστικών εκθεμάτων και από την άλλη η πλειοψηφία αντιμετώπιζε την εκπαιδευτική αυτή ευκαιρία καθαρά και μόνο ως μια αφορμή για απουσία από τον σχολικό χώρο· μια ανάσα ξεγνοιασιάς από το μάθημα μα ταυτόχρονα μια ανιαρή εμπειρία χωρίς κάποιο ουσιαστικό αντίκρισμα. Ωστόσο, μια επίσκεψη σε ένα Μουσείο της πόλης είναι πράγματι μια τελείως διαφορετική εμπειρία για τους/τις μαθητές/τριες, καθώς πρόκειται για μια ρεαλιστική απεικόνιση των διαφόρων πτυχών της ζωής σε μια πόλη.
Ο θεσμός των μουσείων εν γένει, αλλά των Μουσείων της πόλης ειδικότερα, αποτελεί μια προσπάθεια διατήρησης της αστικής κληρονομιάς, έναν τρόπο προώθησης της λεγόμενης «αστικής γνώσης». Στην Ελλάδα υπάρχουν διάφορα Μουσεία πόλης μεταξύ των οποίων αυτά στην Αθήνα, τον Βόλο, την Καρδίτσα και την Κατερίνη. Εντός των μουσείων αυτών φιλοξενούνται τόσο οι μόνιμες όσο και διάφορες περιοδικές συλλογές και εκθέσεις. Αρχειακό υλικό, εκθέσεις φωτογραφίας, αναγνωστήρια, πωλητήριο, αντικείμενα από την καθημερινή ζωή, χώροι εκπαιδευτικών δράσεων και αναστοχασμού είναι ορισμένα μόνο από όλα όσα συναντά κανείς/καμία σε έναν τέτοιο χώρο.
Μια περιήγηση σε ένα Μουσείο της πόλης δεν ανταμείβει μόνο μεγάλους/ες αλλά και μικρούς/ες επισκέπτες/τριες, καθώς η ζεστασιά σε συνδυασμό με τη σύγχρονη και μοντέρνα αισθητική που αποπνέουν αυτοί οι χώροι δημιουργούν το ιδανικό συναίσθημα περιήγησης και φιλοξενίας ενός/μίας επισκέπτη/τριας. Συμβάλλουν σημαντικά στην πολιτιστική κληρονομιά ενός τόπου καθώς παρέχουν πληροφορίες, εικόνες και ιστορίες από την πρότερη, αλλά και σύγχρονη ζωή σε έναν τόπο. Φέρουν ταυτόχρονα διαπολιτισμικό χαρακτήρα καθώς προβάλλουν σε μεγάλο βαθμό τις εμπορικές, οικονομικές και πολιτιστικές ανταλλαγές που διεκπεραιώνονται μεταξύ μιας πόλης με άλλους τόπους από την ίδια ή άλλες, γειτονικές ή μακρινότερες χώρες και ηπείρους.
Σε κάθε περίπτωση, τα Μουσεία της πόλης μπορούν επίσης να αποτελέσουν την αφορμή για γόνιμο διάλογο αλλά και τους χώρους για να φιλοξενηθούν πολιτιστικές εκδηλώσεις, συνεχίζοντας και προωθώντας έτσι τον πολιτιστικό τους ρόλο. Με τον τρόπο αυτό δεν θα λειτουργούν απλά ως τρόπος παρατήρησης, αλλά ουσιαστικής δράσης, αναδιαμόρφωσης και συνεχούς βελτίωσης των πολιτιστικών, ιστορικών και κοινωνικών συνθηκών σε μια πόλη συνεργασίας με άλλους πολιτιστικούς φορείς και συλλόγους, δίνοντας έτσι το προβάδισμα σε μια πόλη όχι μόνο από πολιτιστικής πλευράς, αλλά και καθαρά από ανθρωπιστικής.
Διότι, το Μουσείο της πόλης δεν είναι απλά χώρος, αλλά ένα συνονθύλευμα αναμνήσεων, εικόνων και εμπειριών που συναλλάσσονται και συνομιλούν δημιουργώντας διακλαδώσεις μεταξύ των πολιτισμών, γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Το παράδειγμα του Μουσείου της Πόλης του Βόλου, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
