Του Κώστα Καρατζά,
Παρά την ηχηρή απουσία του Αμερικανού Προέδρου, Joe Biden, στη Σύνοδο των κρατών της νότιο-ανατολικής Ασίας, που πραγματοποιείται στη Τζακάρτα και η οποία έχει προκαλέσει αρνητικές εντυπώσεις σε διπλωματικούς κύκλους, η συμμετοχή του στη Σύνοδο των G20 και κυρίως η επικείμενη επίσκεψή του στο Βιετνάμ επιχειρούν να αναδείξουν τις Ηνωμένες Πολιτείες, ως καλύτερο εταίρο σε ζητήματα οικονομίας και ασφάλειας σε σχέση με την Κίνα. Αν και η σύνοδος των G20 θα απασχολήσει ιδιαίτερα τους αναλυτές, τα φώτα θα πέσουν στο Ανόι του Βιετνάμ, όπου ο Αμερικανός Πρόεδρος θα καταφτάσει στις 10 Σεπτεμβρίου. Απώτερος σκοπός του είναι, να κλείσει συμφωνίες που θα ενισχύουν την επιρροή των Η.Π.Α. στην ευρύτερη περιοχή του Ινδό-Ειρηνικού και θα φέρουν τις δύο χώρες πιο κοντά.
Ήδη από τις 28 Αυγούστου, είχε προαναγγελθεί από τον Λευκό Οίκο η συγκεκριμένη επίσκεψη και αμέσως επιβεβαιώθηκε από τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών του Βιετνάμ. Ο Πρόεδρος Biden αναμένεται να συναντηθεί με τον Γενικό Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος (CPV), Nguyen Phu Trong, προκειμένου να συζητήσουν τρόπους εξεύρεσης βαθύτερης και ουσιαστικότερης συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Η περιοδεία του Αμερικανού Προέδρου στο Βιετνάμ σχεδιάστηκε από το 2021, ωστόσο κατέστη εφικτή μετά την επιτυχημένη συνομιλία που είχαν τηλεφωνικά οι δύο πλευρές τον περασμένο Μάρτιο και ακολουθήθηκε από τις επισκέψεις των Υπουργών Εξωτερικών των δύο κρατών σε Ανόι και Ουάσιγκτον αντίστοιχα.
Αξίζει να σημειωθεί, πως ο Biden θα συναντηθεί επίσης με τον Πρόεδρο του Βιετνάμ, Vo Van, και τον Πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης, Vuong Dinh Hue, οι οποίοι είναι πιθανοί υποψήφιοι σε αντικατάσταση του νυν Γενικού Γραμματέα Trong. Αυτή η συνάντηση του Biden με τους δύο υποψηφίους πέρα από τη σημασία, που δείχνει να έχει για το Κομμουνιστικό Κόμμα του Βιετνάμ, θα μπορούσε να ωφελήσει στη διαμόρφωση μιας προσωπικής σχέσης μαζί τους για τα επόμενα πέντε χρόνια, σε περίπτωση που ο ίδιος κερδίσει τις Προεδρικές εκλογές το 2024. Η δεύτερη θητεία του Obama, άφησε αρκετά ορόσημα στην ανάπτυξη των σχέσεων Η.Π.Α. – Βιετνάμ, όπως η αναβάθμιση των διμερών δεσμών στο επίπεδο της εταιρικής σχέσης, η επίσκεψη του Trong στον Λευκό Οίκο, όπου εκεί ο Biden, ως Αντιπρόεδρος ανέπτυξε μια προσωπική σχέση μαζί του κατά τη διάρκεια του γεύματος, που του παρέθεσε.
Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να λησμονείται η πλήρης άρση της απαγόρευσης πώλησης όπλων στο Βιετνάμ, κάτι που ομαλοποίησε και αποκατέστησε πλήρως τις διπλωματικές σχέσεις των άλλοτε εχθρών. Γενικότερα, αποτελεί μια ευκαιρία για τα δύο κράτη να κοιτάξουν πίσω και να κάνουν έναν απολογισμό των τελευταίων δέκα χρόνων, από την αναβάθμιση των διμερών τους σχέσεων το 2013 και την ίδρυση εταιρικής σχέσης μεταξύ τους. Μεγάλο στοίχημα για τον Biden αποτελεί η υπογραφή μιας «συνολικής στρατηγικής εταιρικής σχέσης». Ουσιαστικά, πρόκειται για μια ευκαιρία του Αμερικανού Προέδρου να χαράξει το όνομα του στις Αμερικανό-Βιετναμέζικες σχέσεις.
Παράλληλα, είναι και ένα μήνυμα από τις Η.Π.Α. ότι παραμένουν δεσμευμένες να συνδέσουν τα συμφέροντά τους στην περιοχή, με έμφαση στο τμήμα της νοτιοανατολικής Ασίας. Με αφορμή τον εορτασμό των 10 χρόνων από την πρώτη αναβάθμιση των διμερών σχέσεων, θα ήταν λυπηρό αν χανόταν μία ευκαιρία για τα δύο κράτη να χάσουν την περαιτέρω στρατηγική αναβάθμιση των σχέσεων τους. Αυτό συμβαίνει, καθώς το 2024 από τη μια ο Biden θα είναι απασχολημένος στην προεκλογική του εκστρατεία, ενώ από την άλλη ο Trong θα προετοιμάζει το 14ο Εθνικό Συνέδριο του κόμματος, που θα προετοιμάσει και τη διαδοχή στην ηγεσία. Συνεπώς, δε θα ήταν εφικτή μία προσέγγιση των δύο κρατών σε ανώτατο επίπεδο μέχρι την ανάδειξη νέων ηγεσιών έως το 2025.
Όλες αυτές οι διπλωματικές κινήσεις της κυβέρνησης Biden, εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο επιβεβαίωσης της αμερικανικής επιρροής στην περιοχή, παρά το γεγονός ότι η Κίνα είναι η χώρα που αυξάνει διπλωματικά, οικονομικά και στρατιωτικά τη δύναμή της και προσπαθεί να το επιδεικνύει. Δεν πρέπει να θεωρείται καθόλου τυχαίο, το γεγονός ότι η Κίνα λίγο πριν την επίσημη επίσκεψη του Αμερικανού Προέδρου απέστειλε υψηλόβαθμο στέλεχος προκειμένου να ενισχυθεί η «πολιτική εμπιστοσύνη» μεταξύ των δύο χωρών. Η Κίνα με το Βιετνάμ αν και έχουν από καιρό στενούς δεσμούς, οι αντιθέσεις τους σχετικά με τις θαλάσσιες διεκδικήσεις στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας κάνουν το τοπίο ακόμα πιο θολό.
Εντούτοις κινεζικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν, ότι ο επικεφαλής του διεθνούς τμήματος του Κομουνιστικού Κόμματος Κίνας, Liu Jianchao, είχε επαφές με τον Trong, όσο και με τον ομόλογό του, ενώ συμμετείχε σε συζητήσεις που οργανώθηκαν από ομάδες προβληματισμού. Το μόνο που μπορεί να ειπωθεί είναι ότι τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο, καθώς ακόμη και μια υπογραφή συμφωνιών μεταξύ Η.Π.Α. – Βιετνάμ δε θα είναι απαραίτητα ένδειξη απομάκρυνσης του Βιετνάμ από την Κίνα, όσο κι αν επιδιώκει η αμερικανική εξωτερική πολιτική τον περιορισμό της κινεζικής επιρροή στην περιοχή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- China boosts ‘political trust’ with Vietnam ahead of Biden visit, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Why Biden’s Visit to Vietnam Is a Triumph for the US, The Diplomat, διαθέσιμο εδώ
- President Biden’s visit to create impetus for Vietnam-US ties: Ambassador, VietnamPlus, διαθέσιμο εδώ
- Biden to sign strategic partnership deal with Vietnam in latest bid to counter China in the region, Pοlitico, διαθέσιμο εδώ