Της Ευθυμίας Γκαμπέση,
«Επώδυνο να αδειάζεις αποσκευές νεκρών ταξιδιών.
Είναι που δεν πρόλαβες να ντύσεις το κορμί
Με εκείνα τα ακριβά όνειρα που είχες πάρει
Ένα νούμερο μεγαλύτερα για να φοράς
Και να νιώθεις άνετα.
Κι ήταν όλα πολύχρωμα.
Είναι που δε δοκίμασες ούτε εκείνους
Τους φθηνούς φόβους που είχες πάρει
Ένα νούμερο μικρότερους για να σε στενεύουν
Και να τους πετάς με ανακούφιση.
Και ήταν όλοι κάτασπροι.
Είναι που αναγκάζεσαι αυτά τα λιγοστά υπάρχοντα
Να τα τακτοποιήσεις ξανά- διπλωμένα και τακτικά-
Σε τεράστιες εντοιχισμένες ντουλάπες.
Ξέρεις από πριν πως εκεί μέσα πια δεν χωράνε»
Η Μαρία Κανδύλη, η συγγραφέας του βιβλίου Eκκωφαντικές Aνάσες, στο οποίο μπορεί να βρει κανείς και το παραπάνω ποίημα, γεννήθηκε στη Γερμανία και μέχρι τα εφηβικά της χρόνια ζούσε στη μικρή και γραφική πόλη της Καστοριάς. Σπούδασε λογιστική, ενώ σήμερα εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας. Το 2017 κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο με τίτλο Πλυμένα λάβαρα από τις Εκδόσεις Τύρφη. Ακόμα, το 2018 συμμετείχε στο συλλογικό βιβλίο Εκ του μη όντος, επίσης από τις Εκδόσεις Τύρφη. Κείμενά της έχουν δημοσιευθεί στον ηλεκτρονικό τύπο και παράλληλα συνεργάστηκε με τους Arpeggios Music Productions, οι οποίοι μελοποίησαν και έδωσαν μία εικόνα στα ποιήματά της. Παράλληλα με τη συγγραφή ασχολείται και με το διαδικτυακό ραδιόφωνο, ως ραδιοφωνική παραγωγός.
Αρχικά, άξιος αναφοράς είναι ο τίτλος του ποιήματος, ο οποίος χαρακτηρίζεται και ως αινιγματικός. Άραγε τί εννοεί η κυρία Κανδύλη όταν λέει ότι τα όνειρα που κάνουμε αμέριμνοι είναι πολύ μεγάλα για εμάς; Μεγάλα για τη ζωή μας; Για τον χρόνο που μας απομένει; Αν και αυτό ακούγεται λίγο μακάβριο. Αναφέρεται στα ηλικιακά όρια; Ή είναι κάτι πολύ πιο απλό και ρεαλιστικό όπως είναι η οικονομική δυνατότητα; Ενδεχομένως να αναφέρεται σε όλα τα παραπάνω αλλά σε διαφορετικές και άνισες «ποσότητες» για τον καθένα. Επίσης, είναι πιθανό με τη χρήση του επιθέτου «ακριβά» να υποδηλώνει ότι πρόκειται για απρόσιτα όνειρα ή όνειρα που θα μας στοιχήσουν εάν πάρουμε τελικά το ρίσκο. Θα μπορούσε να πει, κανείς, ότι αποτελεί ένα λάθος να έχουμε ακριβά όνειρα, διότι η μη πραγματοποίησή τους θα επέφερε και εξίσου μεγάλη απογοήτευση, ανάλογη του ενθουσιασμού που έφερε η δημιουργία τους. Μπορεί, ακόμα, να έχουμε υποσυνείδητα την πεποίθηση ότι δεν τα αξίζουμε, ότι τα μεγάλα και «ακριβά» όνειρα –όπως τα αποκαλεί η συγγραφέας– δεν συμβαίνουν σε εμάς, ή ότι αποτελούν απλώς… όνειρα.
Αναφορικά με τον πρώτο στίχο, οι αποσκευές σε αυτήν την περίπτωση συμβολίζουν τις αναμνήσεις, τα φανταστικά σενάρια, τα ιδανικά σκηνικά και «νοσταλγικά» συναισθήματα για κάτι που δεν έζησες ποτέ στην πραγματικότητα αλλά το ένιωσες σαν να ήταν αληθινό. Μάλιστα, πολλές φορές κάνουμε μεγάλα όνειρα, ίσως από υπερβολική αισιοδοξία και ενθουσιασμό για το μέλλον. Και αυτός ο ενθουσιασμός πολλές φορές γίνεται πιο έντονος από ένα σημάδι που ερμηνεύσαμε ως καλό οιωνό για να ανοίξουμε τα πανιά και να σαλπάρουμε. Βέβαια, δεν είναι σίγουρο ότι αυτά τα όνειρα θα τα υλοποιήσουμε ποτέ, γι’ αυτό τα παίρνουμε «ένα νούμερο μεγαλύτερα», γιατί πάντα υπάρχει χώρος για βελτίωση και για περισσότερα όνειρα. Και αν τα υλοποιούσαμε όλα, μετά τι θα ονειρευόμασταν; Μάλλον μας αρέσει απλώς να ονειρευόμαστε, μπορεί να μην έχουμε καν φιλοδοξίες να τα πετύχουμε όλα, τουλάχιστον όχι σε αυτήν την ζωή.
Στον αντίποδα των ακριβών ονείρων είναι οι φθηνοί φόβοι, τα φθηνά άγχη, οι φθηνές αναστολές, ίσα-ίσα για να κάνουμε το όνειρο πιο ρεαλιστικό και να το πιστέψουμε, γιατί όσο πιο εξιδανικευμένο, τόσο πιο άπιαστο και μακρινό. Έτσι, γίνονται πολύτιμα «αντικείμενα» κειμήλια σχεδόν που τα αποθηκεύεις, τα κρατάς, τα τακτοποιείς, δεν τα πετάς. Τα φυλάς για εκείνη τη μέρα που θα έρθει η στιγμή να τα βγάλεις και να τα καθαρίσεις από τη ναφθαλίνη. Είναι η μέρα που θα νιώσεις πιο οικεία με τον φόβο, γιατί πραγματικά έτοιμος μπορεί να μην νιώσεις ποτέ. Αν πετάξεις όμως τα όνειρά σου, μετά σε τί θα έχεις να ελπίζεις, τί θα περιμένεις, και κυρίως, για τί θα αγωνίζεσαι; Καλό είναι λοιπόν να ονειρεύεται κανείς, κι ας καταλήξει σε «εφιάλτη».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Κανδύλη Μαρία, readers.gr, διαθέσιμο εδώ
