Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
Αντίσταση και Εμφύλιος πόλεμος δύο ιστορικές περίοδοι του περασμένου αιώνα, όχι και τόσο μακρινές, που συγκλόνισαν τους ανθρώπους της εποχής αυτής, αλλά και γενικότερα τη χώρα. Με το πέρασμα των χρόνων έχουν χυθεί αρκετοί τόνοι μελανιού από διάφορους τομείς, όπως εφημερίδες, ιστορικοί τόμοι αλλά και λογοτεχνικά έργα. Ειδικά όταν η Λογοτεχνία συναντά την Ιστορία, το αποτέλεσμα γίνεται ακόμα πιο ελκυστικό, φέρνοντας σε επαφή όλο και περισσότερο κόσμο με τα όσα θλιβερά γεγονότα έλαβαν χώρα.
Το ιδιαίτερο αυτό πάντρεμα μπορεί να το συναντήσει κανείς μέσα από το καινούριο βιβλίο του Μάκη Καραγιάννη Η σκόνη του κόσμου όταν γκρεμίζεται που κυκλοφόρησε φέτος τον Απρίλιο από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο και αποτελεί το τελευταίο μέρος μιας τριλογίας του συγγραφέα, η οποία συμπληρώνεται με Το όνειρο του Οδυσσέα (2011) και την Πόλη χωρίς Θεούς (2016). Τα τρία αυτά βιβλία καλύπτουν έναν ευρύ χρονικό κύκλο από τον Εμφύλιο και τη Μεταπολίτευση μέχρι και την Ελλάδα της κρίσης.
Η συγγραφική δραστηριότητα του Μάκη Καραγιάννη, παρά τις σπουδές του στα μαθηματικά, περιλαμβάνει, εκτός από μυθιστορήματα, διηγήματα και δοκίμια, ενώ συνεργάζεται με εφημερίδες και περιοδικά όπου δημοσιεύονται οι κριτικές του. Επίσης, ήταν συνεκδότης του περιοδικού Παρέμβαση, στο οποίο, μάλιστα, είχε ενεργό συμμετοχή στη διεύθυνσή του μεταξύ 1988-1993.
«Στους γονείς μου που σαν ξόρκι μου έδωσαν τις πρώτες λέξεις της ιστορίας». Με αυτήν την αφιέρωση ξεκινά το βιβλίο του ο συγγραφέας, υποδηλώνοντας εμμέσως πως η «μαγιά» για τη δημιουργία του προήλθε από αφηγήσεις και ιστορίες που άκουγε για την τραγική περίοδο του Εμφυλίου. Στο επίκεντρο, λοιπόν, του μυθιστορήματος βρίσκεται μια ομάδα αριστερών ανταρτών που κινούνται στα βουνά της Δυτικής Μακεδονίας. Βασικός σκοπός τους, τουλάχιστον στην αρχή, ήταν να μεταβαίνουν από περιοχή σε περιοχή ώστε να απασχολούν και να αποπροσανατολίζουν τους «αντιπάλους» τους, προκαλώντας τους φθορές και σύγχυση, ενώ, παράλληλα, θα συνέλεγαν και πληροφορίες τις οποίες έπρεπε να μεταφέρουν στην κεντρική διοίκηση.
Επικεφαλής της ομάδας ήταν ο καπετάνιος Μάρκος Ζάβαλης, ένας άνθρωπος ταγμένος και παθιασμένος με τις ιδέες του. Από την άλλη, οι αντάρτες και οι αντάρτισσες της ομάδας περιγράφονται με όλα τους τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά και τις αδυναμίες τους, κουράζονται, διψούν, αγκομαχούν από την ταλαιπωρία και τον πόνο, τις κακουχίες που περνούν κλπ, προσφέροντας στο έργο την απαραίτητη ρεαλιστικότητα. Παράλληλα με όλα αυτά, ξεδιπλώνονται και τα τραγικά γεγονότα του Εμφυλίου, αφού ο συγγραφέας δημιουργεί μέσα από το μυθιστόρημα σκηνές μάχης ανάμεσα στις δύο πλευρές. Στο τέλος, όμως, ποιοι θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν από αυτές τις συνθήκες, ώστε να επιβιώσουν και να μεταφέρουν τις εμπειρίες τους και στις επόμενες γενιές;
Επιπλέον, αξίζει να αναφέρουμε πως ο τρόπος της αφήγησης και οι περιγραφές του Καραγιάννη για τα τοπία και τις περιοχές όπου περνάει η ομάδα είναι ξεχωριστός και γλαφυρός, δίνοντας στον αναγνώστη τη δυνατότητα να τα πλάσει με τον νου του. Μέσα, λοιπόν, από τις σελίδες του βιβλίου αυτού, ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με τις φρικτές καταστάσεις που βίωσαν οι άνθρωποι από τον Εμφύλιο, καθιστώντας το έναν φορέα αντιπολεμικών μηνυμάτων. Τέλος, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν αυτό κι άλλα βιβλία των εκδόσεων και σε ψηφιακή μορφή.
