Του Ευθύμη Κόντου,
Ήταν Πέμπτη 29 Ιουνίου 2023, όταν ο πρώην Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, ανακοίνωνε στο πλαίσιο έκτακτης δήλωσης στο Ζάππειο πως δεν θα είναι υποψήφιος στην εκλογή της νέας ηγεσίας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Λίγη ώρα αργότερα, μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης του εκτελεστικού γραφείου του κόμματος, ο ίδιος έκανε λόγο για ανάγκη ανεύρεσης ενός «νέου ΣΥ.ΡΙΖ.Α.», ο οποίος θα είναι ικανός να ανταπεξέλθει καλύτερα στις προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί. Κάπως έτσι, ο Αλέξης Τσίπρας τερμάτισε ένα «ταξίδι» 15 ετών στην Προεδρία του κόμματος. Καθήκοντα προσωρινού Προέδρου, ωσότου να πραγματοποιηθούν εσωκομματικές εκλογές για την ανάδειξη της Προεδρίας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, ανέλαβε ο Σωκράτης Φάμελλος. Οι εκλογές αυτές έχουν προγραμματιστεί για τις 10 Σεπτεμβρίου.
Πέρα, όμως, από το ουσιαστικό ζήτημα της επόμενης ηγεσίας της παράταξης, υπάρχει ακόμα ένα, ίσως και σημαντικότερο, που ταλανίζει την Κουμουνδούρου. Αυτό αφορά στη διάβρωση της πολιτικής φυσιογνωμίας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Η πολιτική ταυτότητα τού κόμματος υπήρξε «θολή» κατά τη διάρκεια της τελευταίας τετραετίας. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που καταλογίζουν την ήττα της παράταξης στις φετινές εκλογές, στην ασαφή τοποθέτησή της στο πολιτικό τόξο. Αυτό προφανώς δεν είναι κάτι το οποίο αγνοούν οι Βουλευτές του κόμματος. Ο Νίκος Παππάς, για παράδειγμα, σε δηλώσεις του είχε σταθεί στο γεγονός πως από την εκλογική δύναμη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. έλειψαν φέτος οι λεγόμενοι «κεντρώοι» και «κεντροαριστεροί». Ο ίδιος, μάλιστα, χαρακτήρισε «τεράστιο λάθος» μια ενδεχόμενη επιστροφή στη ριζοσπαστική Αριστερά. Από την άλλη πλευρά, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος φάνηκε να προτιμά την εκ νέου υιοθέτηση μιας αριστερής ταυτότητας, διατηρώντας, ωστόσο, φιλική στάση και προς ένα κοινό πιο φιλελεύθερο.
Υπό αυτές τις συνθήκες, τα μέλη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. καλούνται να λάβουν μέρος στην εκλογική διαδικασία της ανάδειξης του/της Προέδρου της παράταξης. Υποψηφιότητες μέχρι στιγμής έχουν υποβάλει: ο Νίκος Παππάς, η Έφη Αχτσιόγλου, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Στέφανος Τζουμάκας και ο Στέφανος Κασσελάκης.
Μία από τις πιο αναμενόμενες υποψηφιότητες ήταν αυτή του Νίκου Παππά. Ο ίδιος διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο παρελθόν, στην προσπάθεια ανάδειξης τού ΣΥ.ΡΙΖ.Α. σε Κυβέρνηση. Μεταξύ του 2015 και του 2019, διετέλεσε Υπουργός Επικρατείας και, εν συνεχεία, Υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης. Φαίνεται να υποστηρίζει το «άνοιγμα» του κόμματος προς τη μεσαία τάξη, μια διαδικασία που ξεκίνησε ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. το 2019. Πρότεινε, μάλιστα, να δοθεί η δυνατότητα ψήφου στις εσωκομματικές εκλογές σε φίλους του κόμματος και όχι μόνο σε εγγεγραμμένα μέλη, όπως προβλέπεται. Η διεύρυνση της εκλογικής βάσεως, αν μη τι άλλο, υποδηλώνει την προσπάθεια προσέλκυσης ψηφοφόρων, οι οποίοι ανήκουν και στον κεντρικό χώρο του πολιτικού τόξου. Ο Ν. Παππάς έχει εισηγηθεί, επίσης, στη γραμματέα του κόμματος, Ράνια Σβίγκου, την πραγματοποίηση τηλεοπτικής συνάντησης/συζήτησης, μεταξύ των υποψηφίων Προέδρων του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Με την ενέργεια αυτή, όπως ο ίδιος υποστήριξε, ο κάθε υποψήφιος θα έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει τις θέσεις του και, ταυτόχρονα, η επερχόμενη εκλογική διαδικασία θα λάβει περισσότερη δημοσιότητα.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, και η υποψηφιότητα της Έφης Αχτσιόγλου. Η πρώην Υπουργός Εργασίας (2016-2019) θεωρείται από πολλούς το φαβορί για την Προεδρία του κόμματος. Όπως και ο Νίκος Παππάς, έτσι και η ίδια, κάνει λόγο για ανάγκη προσέλκυσης νέων ψηφοφόρων, με παράλληλη, όμως, τήρηση των δομών και των κανόνων που διέπουν το κόμμα. Έχει, εξάλλου, αποφύγει να χρησιμοποιήσει όρους, όπως «Αριστερά» ή «Κεντροαριστερά», θεωρώντας τις «ρευστές» έννοιες. Γι’ αυτό και στόχος της είναι, όπως η ίδια έχει δηλώσει, να εκφράσει όλους τους πολίτες, από τη ριζοσπαστική Αριστερά, μέχρι και το προοδευτικό Κέντρο. Η Ε. Αχτσιόγλου εμφανίζεται θετική τόσο μπροστά στο ενδεχόμενο ενός debate, όσο και στη δυνατότητα ψήφου στις εσωκομματικές εκλογές των πολιτών που δεν αποτελούν μέλη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
Ένα από τα ιστορικά στελέχη του κόμματος, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, έθεσε και αυτός, με τη σειρά του, την υποψηφιότητά του. Ο πρώην Υπουργός Οικονομικών (2015-2019) φαίνεται να έχει ως προτεραιότητα την υιοθέτηση μιας σαφούς και ξεκάθαρης αριστερής ταυτότητας για το κόμμα, με ταυτόχρονη προσέλκυση ενός ευρέος φάσματος (προοδευτικών) ψηφοφόρων, δίχως, όμως, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. να παρεκκλίνει από την πορεία του, στον βωμό της απόκτησης μεγάλου εκλογικού σώματος. Όσον αφορά τη διεξαγωγή του πιθανού debate, δεν τον βρίσκει σύμφωνο, μιας και, όπως έχει δηλώσει, κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει μεταξύ πολιτικών αντιπάλων και όχι στελεχών του ίδιου κόμματος. Αυτό που αντιπρότεινε είναι μια συζήτηση, η οποία θα ευνοήσει τον εις βάθος διάλογο, ώστε ο κάθε υποψήφιος για την Προεδρία να αναλύσει τις θέσεις του. Αναφορικά με τη συμμετοχή φίλων του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., που δεν αποτελούν εγγεγραμμένα μέλη του, στις εσωκομματικές εκλογές, ο Ε. Τσακαλώτος, δήλωσε πως το ορθό θα ήταν να γίνουν εκλογές υπό τις ίδιες συνθήκες με εκείνες που ανέδειξαν τον Αλέξη Τσίπρα σε Πρόεδρο του κόμματος.
Άλλος ένας συμμετέχων στις εκλογές του Σεπτεμβρίου θα είναι ο Στέφανος Τζουμάκας. Αποτελεί ιδρυτικό μέλος του ΠΑ.ΣΟ.Κ., που πραγματοποίησε θητείες στα Υπουργεία Μεταφορών και Επικοινωνιών, Παιδείας, Εργασίας, Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Αγροτικής Πολιτικής. Είναι μέλος του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. από το 2019. Ο ίδιος θεωρεί πως ήρθε η ώρα της ιδεολογικής και πολιτικής, όπως αναφέρει, ανασύνταξης της παράταξης. Στη διαδικασία επαναπροσδιορισμού της φυσιογνωμίας του κόμματος, υποστηρίζει πως πρέπει να έχουν «φωνή» όλοι οι φίλοι του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και όχι μόνον τα εγγεγραμμένα μέλη. Ταυτόχρονα, πιστεύει πως μια τηλεοπτική συζήτηση μεταξύ των υποψηφίων θα βοηθήσει τους υποστηρικτές του κόμματος να καταλάβουν τι πρεσβεύει ο κάθε ένας από τους πέντε.
Και ενώ όλα έδειχναν πως οι υποψηφιότητες για τη θέση του Προέδρου στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. είχαν θεωρητικά «κλειδώσει», μια νέα παρουσία ήρθε για να ταράξει τις υπάρχουσες ισορροπίες. Ο λόγος για τον Στέφανο Κασσελάκη, έναν άνθρωπο που δεν προέρχεται από τους κομματικούς μηχανισμούς του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Δίχως να έχει προλάβει να παρουσιάσει πλήρως τις θέσεις του εφ’ όλης της ύλης, κατέστησε σαφές πως θέλει μια Αριστερά σύγχρονη. Ο ίδιος παρουσιάζεται να έχει κοινό εντός και εκτός της εκλογικής βάσης του κόμματος. Προφανώς, λοιπόν, φαίνεται πως «θα βλέπει με καλό μάτι» το ενδεχόμενο της συμμετοχής πολιτών μη εγγεγραμμένων στο κόμμα στις επερχόμενες εσωκομματικές εκλογές. Την ίδια ώρα, το ενδεχόμενο του debate μοιάζει να αποτελεί το ιδανικό σενάριο για τον ίδιο, καθώς κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα του δοθεί η δυνατότητα να παρουσιαστεί σε ευρύ κοινό και να μιλήσει για τις θέσεις του.
Όλες οι παραπάνω υποψηφιότητες αναμένεται να «κλειδώσουν» στις 2 Σεπτεμβρίου, οπότε και θα λάβει χώρα το Διαρκές Συνέδριο του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – Προοδευτική Συμμαχία. Η αλήθεια είναι πως η πληθώρα των υποψηφίων Προέδρων δεν αποτελεί και το καλύτερο σημάδι για το κόμμα και τη συνοχή του. Η πραγματοποίηση ενός debate, καθώς και η συμμετοχή των μη εγγεγραμμένων μελών στην εσωκομματική διαδικασία παραμένουν δύο μεγάλα ερωτηματικά, τα οποία, όμως, μπορούν να κρίνουν λίγο ή πολύ το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας της 10ης Σεπτεμβρίου. Πριν 16 μήνες, περίπου 150.000 άνθρωποι είχαν ψηφίσει τον Αλέξη Τσίπρα για εκπρόσωπό τους στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Φέτος, ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι δεν περιμένουν ο αριθμός των ψηφοφόρων να ξεπερνά τις 50.000. Μένει να φανεί…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «ΣΥΡΙΖΑ: Κομβικό ζήτημα η ταυτότητα», kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- «ΣΥΡΙΖΑ: Ντιμπέιτ υποψηφίων προέδρων στις 7 Σεπτέμβρη προτείνει ο Ν. Παππάς», kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Ποιοι είναι υποψήφιοι για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ: Τα προφίλ και οι θέσεις τους», reader.gr, διαθέσιμο εδώ
- «ΣΥΡΙΖΑ: Ανοιχτό να ψηφίσουν και μη μέλη – Παραμένουν οι εκκρεμότητες για τις αυτοδιοικητικές», cnn.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Ευκλείδης Τσακαλώτος: Τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν αν κανείς έχει πρόγραμμα και σχέδιο», protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Στέφανος Τζουμάκας: Υποψήφιος για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ», kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Στ. Κασσελάκης: Οι θέσεις του για ανασυγκρότηση – Υπέρ της άμεσης δημοκρατίας στον ΣΥΡΙΖΑ», documentonews.gr, διαθέσιμο εδώ