Της Χρυσάνθης Θανάση,
2004: Τσετσένοι αντάρτες κατέλαβαν ένα σχολείο στο Beslan της Ρωσίας. Οι αντάρτες εισέβαλαν στο σχολείο στις 9:30 π.μ., αμέσως μετά τη λήξη της τελετής για τον εορτασμό της νέας σχολικής χρονιάς. Αρχικά, κράτησαν περισσότερους από 1.000 ομήρους, αν και κάποιοι αφέθηκαν ελεύθεροι, αργότερα, εκείνη την ημέρα. Οι όμηροι συνωστίστηκαν στο γυμναστήριο του σχολείου, όπου περικυκλώθηκαν από νάρκες και βόμβες για να τους εμποδίσουν να διαφύγουν. Οι αντάρτες τοποθέτησαν παιδιά κατά μήκος των παραθύρων του δωματίου, για να αποθαρρύνουν τις ρωσικές αρχές να εισβάλουν στο κτίριο και πυροβόλησαν τυχαία τα όπλα τους για να εκφοβίσουν τους ομήρους. Οι θερμοκρασίες ανέβηκαν γρήγορα στο υπερπλήρες γυμναστήριο, αναγκάζοντας τους ομήρους να γδυθούν σχεδόν τελείως για να παραμείνουν ψύχραιμοι. Οι απαγωγείς αρνήθηκαν να επιτρέψουν φαγητό ή ποτό στο σχολείο. Μερικοί όμηροι αναγκάστηκαν να πιούν τα ούρα τους για να μην αφυδατωθούν στο υπερθερμαμένο κτίριο.
Τελικά, το πρωί της 3ης Σεπτεμβρίου, οι αντάρτες επέτρεψαν σε Ρώσους εργάτες έκτακτης ανάγκης να εισέλθουν για να ανασύρουν τα πτώματα εκείνων που είχαν σκοτωθεί στην αρχική τους επίθεση στο σχολείο. Αμέσως μετά, δύο βόμβες στο γυμναστήριο πυροδοτήθηκαν κατά λάθος, η μία από τις οποίες προκάλεσε την κατάρρευση της οροφής του γυμναστηρίου. Στο χάος που ακολούθησε, ορισμένοι όμηροι διέφυγαν. Όταν οι αντάρτες άρχισαν να πυροβολούν παιδιά, οι ρωσικές ειδικές δυνάμεις εισέβαλαν στο σχολείο. Κατά τη διάρκεια των επόμενων ωρών, τα ρωσικά στρατεύματα ασφάλισαν το κτίριο, σκοτώνοντας όλους εκτός από έναν από τους 32 επιτιθέμενους. Οι διασώστες βρήκαν εκατοντάδες πτώματα στα συντρίμμια του καμένου πρώην σχολικού γυμναστηρίου. Περισσότεροι από 700 άλλοι τραυματίστηκαν. Οι Τσετσένοι αυτονομιστές ζήτησαν την ελευθερία τους από τη Ρωσία αμέσως μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, το 1991, και στράφηκαν όλο και περισσότερο σε τρομοκρατικές τακτικές για να προωθήσουν τον σκοπό τους.
Η Τσετσενία είναι σημαντική για τη ρωσική οικονομία, λόγω αρκετών αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου που διασχίζουν το έδαφος της Τσετσενίας. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 200.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη συνεχιζόμενη σύγκρουση Τσετσενίας-Ρωσίας. Ο Shamil Basayev, μαχητικός ισλαμιστής και ηγέτης του τσετσενικού αυτονομιστικού κινήματος, ανέλαβε την ευθύνη για την πολιορκία του σχολείου στο Beslan. Η ίδια ομάδα ανέλαβε, επίσης, την ευθύνη για τις βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας σε δύο ρωσικά επιβατικά αεροσκάφη που συνετρίβησαν στις 24 Αυγούστου 2004. Το 2006, ο Nurpashi Kulayev, ο μόνος γνωστός επιζών όμηρος, καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη. Την ίδια χρονιά, ο Basayev πέθανε σε μια έκρηξη, η αιτία της οποίας παραμένει ασαφής.
Στον απόηχο αυτών των επιθέσεων, ο Πούτιν εισήγαγε νέα και σαρωτικά αντιτρομοκρατικά μέτρα. Πρότεινε, επίσης, οι περιφερειακοί κυβερνήτες —όπως αυτοί στη Βόρεια Οσετία και την Τσετσενία— να μην εκλέγονται πλέον λαϊκά, αλλά να διορίζονται από τον Πρόεδρο, υπό την επιφύλαξη της έγκρισης από τα περιφερειακά νομοθετικά σώματα, τα οποία ο Πρόεδρος θα είχε την εξουσία να διαλύσει, εάν απέρριπταν τις υποψηφιότητές του στις δύο περιπτώσεις. Η νομοθεσία, η οποία εγκρίθηκε από τη συντριπτική πλειοψηφία και στα δύο σώματα του εθνικού νομοθετικού σώματος, επανέφερε τη Ρωσία στο ενιαίο σύστημα διακυβέρνησης που υπήρχε πριν από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, το 1991.
Τέλος, τον Απρίλιο του 2017, το δικαστήριο έκρινε ότι οι ρωσικές αρχές είχαν αποτύχει σε πολλά επίπεδα πριν και κατά τη διάρκεια της πολιορκίας και επιδίκασε στα θύματα $ 3,1 εκατ. ως αποζημίωση. Η απόφαση διαπίστωσε ότι οι αξιωματούχοι είχαν αγνοήσει συγκεκριμένες πληροφορίες που έδειχναν ότι επίκειται επίθεση στο σχολείο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Belsan School Attack, britannica.com, διαθέσιμο εδώ
- Russian School siege ends in bloodbath, history.com, διαθέσιμο εδώ
