Tης Ανθής Ντόλα,
Είναι γνωστό, πως η Ουγγαρία και η Τουρκία έχουν πολύ καλές σχέσεις. Δεν είναι λίγες οι φορές κατά τις οποίες ο Viktor Orban και ο Recep Tayyip Erdogan αλληλοστηρίζονται σε διασκέψεις στο ΝΑΤΟ, ενώ σχεδόν πάντοτε κρατούν μία κοινή γραμμή απέναντι σε διεθνή πολιτικά ζητήματα. Οι ηγέτες των δύο χωρών πραγματοποιούν συχνά συναντήσεις, ενώ έχουν συχνή επικοινωνία.
Στις 20 Αυγούστου, ανήμερα της εθνικής επετείου του Αγίου Στεφάνου στην Ουγγαρία, ο Τούρκος Πρόεδρος επισκέφτηκε τη χώρα κατόπιν πρόσκλησης που είχε λάβει από τον Ούγγρο Πρωθυπουργό, V. Orban. Η επίσκεψη αυτή είναι η πρώτη που πραγματοποιεί ο Recep Tayyip Erdogan μετά την επανεκλογή του το Μάϊο του 2023.
Η Ουγγαρία έχει δηλώσει, πως θα ακολουθήσει τη Τουρκία όσον αφορά την έγκριση της υποψηφιότητας του σκανδιναβικού κράτους με την ουγγρική Βουλή να προτίθεται να εγκρίνει το πρωτόκολλο ένταξης πριν την Άγκυρα. Ο Τούρκος Πρόεδρος, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ φάνηκε πρόθυμος να εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας αφήνοντας σε εκκρεμότητα την αποδοχή του πρωτοκόλλου εισδοχής από την Εθνοσυνέλευση μετά τη λήξη των θερινών διακοπών, την 1η Οκτωβρίου. Επιπλέον, οι δύο ηγέτες συζήτησαν το ζήτημα του πολέμου στην Ουκρανία, τη συμφωνία για τα σιτηρά, τις εμπορικές τους σχέσεις και άλλα οικονομικά και πολιτικά ζητήματα.
Η μέρα αυτή είναι ιδιαίτερα ξεχωριστή για την Ουγγαρία, καθώς είναι αφιερωμένη στη μνήμη του πρώτου χριστιανού βασιλιά της χώρας, Στεφάνου. Η στέψη του το 1001 σηματοδότησε την είσοδο της χώρας στους κόλπους του ευρωπαϊκού χριστιανικού έθνους. Κάθε χρόνο πραγματοποιούνται φεστιβάλ δρόμου και πολιτιστικές εκδηλώσεις ενώ η ημέρα αυτή σηματοδοτεί το τέλος της εορταστικής περιόδου, καθώς οι Ούγγροι εργαζόμενοι, συμπεριλαμβανόμενοι και οι πολιτικοί της χώρας, επιστρέφουν στις δουλειές τους και στην καθημερινότητά τους. Αυτό καθιστά σπάνια την επίσκεψη ξένων πολίτικών αρχηγών στη χώρα καθώς αποτελεί την τελευταία μέρα διακοπών πριν την επιστροφή στην εργασία. Με βάση τα παραπάνω, η επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου προκαλεί εντύπωση στους πολιτικούς αναλυτές και προκαλεί αρκετά ερωτήματα.
Ένα ακόμα παράδοξο που προκαλεί εντύπωση είναι το γεγονός, πως ο Τύπος και των δυο κρατών ενημερώθηκε αργά και οι πληροφορίες ήταν ελάχιστες. Από την πλευρά της Ουγγαρία, οι κινήσεις πρόδιδαν μία ανεξήγητή μυστικότητα καθώς η ενημέρωση για αυτή την επίσκεψη έγινε μέσω ενός e-mail που έστειλε ο γραμματέας Τύπου του Πρωθυπουργού Orban, στο BIRN (Balkan Investigative Reporting Network). Στο e-mail έγραφε πως «δεν έχουν προγραμματιστεί εκδηλώσεις Τύπου» και πως τα θέματα της ημερήσιας διάταξης θα περιλαμβάνουν «ασφάλεια, αμυντική βιομηχανία και οικονομικά ζητήματα». Ακόμα και ο τουρκικός φιλοκυβερνητικός Τύπος έκανε μονάχα μία απλή αναφορά στη επίσκεψη του Erdogan στην Ουγγαρία. Η εφημερίδα Τurkiye, για παράδειγμα, έγραψε πως η επίσκεψη είναι μια χειρονομία υποστήριξης προς τον Orban. Αυτή η μυστικότητα προκαλεί υποψίες για διάφορες σκοτεινές επιχειρηματικές δραστηριότητες που μπορεί να πραγματοποιούνται, ενώ υπάρχουν εικασίες, πως θα υπάρξει εντατικοποίηση της συνεργασίας στο στρατιωτικό-βιομηχανικό τομέα, ο οποίος είναι ένας από τους πιο αδιαφανής και όπου υπάρχει υψηλός κίνδυνος διαφθοράς.
Παράλληλα, τη χώρα επισκέφτηκε και ο Σέρβος Πρόεδρος, Alexander Vucic. Ο Vucic ανακοίνωσε πως κατά την επίσκεψή του στη Βουδαπέστη θα βρεθεί με τον Erdogan και θα συζητήσουν ζητήματα που περιλαμβάνουν το Κοσσυφοπέδιο. Υπενθυμίζεται, πως τον Ιούνιο η Τουρκία, μετά από αίτημα του ΝΑΤΟ, έστειλε στρατεύματα για να βοηθήσει στην καταστολή βίαιων συγκρούσεων με Σέρβους που είχαν τραυματίσει 30 διεθνείς στρατιώτες – 11 Ιταλούς και 19 Ούγγρους. Ο Vucic έχει δηλώσει πως η χώρα του επιθυμεί να διατηρεί καλές σχέσεις με τη Τουρκία. Ανέφερε μάλιστα: «Είναι σημαντικό για εμάς να διατηρήσουμε, όχι μόνο επαφή, αλλά να προσπαθήσουμε να έχουμε τις καλύτερες δυνατές σχέσεις με τη Τουρκία», ενώ πρόσθεσε πως «Η Τουρκία είναι μια περιφερειακή υπερδύναμη και πιστεύω ότι οι συνομιλίες στη Βουδαπέστη – και μια ξεχωριστή συνάντηση έχει επιβεβαιωθεί, επομένως μια διμερής συνάντηση με τον Recep Tayyip Erdogan – θα είναι ένα βήμα για τη βελτίωση των σχέσεών μας».
Ο Erdogan φαίνεται ακριβοθώρητος στην Ουγγαρία και όχι μόνο, ενώ παράλληλα έχει αποκτήσει έναν σύμμαχο που τον ακολουθεί πιστά χωρίς ιδιαίτερες αντιρρήσεις. Η φιλία των δύο χωρών αλλά και των δύο ηγετών θα επισφραγιστεί τον προσεχή Δεκέμβριο καθώς εκείνο το μήνα προγραμματίζονται εορταστικές εκδηλώσεις για την εκατοστή επέτειο από την εγκαθίδρυση διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Επιπλέον, το 2024 ανακηρύχθηκε αμοιβαίο έτος πολιτισμού μεταξύ Ουγγαρίας και Τουρκίας, επισφραγίζοντας με αυτό τον τρόπο τις άριστες διμερείς σχέσεις των δύο κρατών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τουρκία: Στην ατζέντα του Υπουργικού τη Δευτέρα οι εξελίξεις στην Κύπρο – Στη Βουδαπέστη ο Ερντογάν, ErtNews.gr, διαθέσιμο εδώ
- Την επίσκεψη του στην Ουγγαρία σχολίασε ο Ερντογάν, Trt.net.tr/greek, διαθέσιμο εδώ
- ORBAN TO HOST TURKISH AND SERBIAN PRESIDENTS ON HUNGARY’S NATIONAL DAY, Balkan Insight, διαθέσιμο εδώ