Της Χριστίνας Μπουέτι,
Από τον 14ο αιώνα έως τα τέλη του 18ου αιώνα (1386-1797), τα Επτάνησα ήταν κτήσεις της Βενετικής Δημοκρατίας. Το νησί της Κέρκυρας εντάχθηκε στις κτήσεις της Βενετίας το 1386. Η εποχή της βενετικής κυριαρχίας στις ελληνικές περιοχές ονομάζεται στα ελληνικά ως «Βενετοκρατία» ή παλαιότερα «Ενετοκρατία».
Η Κέρκυρα έως και σήμερα διακρίνεται από μια έντονη βενετσιάνικη όψη, καθώς και από πολυάριθμες αγγλικές και γαλλικές επιρροές. Η πόλη της Κέρκυρας αποπνέει μια αριστοκρατικότητα και θυμίζει κοσμοπολίτικη πόλη του παρελθόντος με εξέχοντα αξιοθέατα όπως τη μεγάλη πλατεία Σπιανάδα, τη μεγαλύτερη πλατεία των Βαλκανίων, το Παλαιό και Νέο Φρούριο, το Δημαρχείο (θέατρο San Giacomo), το Κανόνι, το Μον Ρεπό και τα μουσεία Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Ιστορίας. Οι ξένοι την αποκαλούν Κέρκυρα (αγγλικά: Corfu), από το βυζαντινό της όνομα Κορυφώ, που προέκυψε από τις δύο κορυφές που βλέπει ο επισκέπτης καθώς πλησιάζει το νησί, οι οποίες αντιστοιχούν στα δύο φρούρια της πόλης, το παλαιό φρούριο (βυζαντινό) και το νέο φρούριο (βενετικό).
Επιδράσεις από τη Βενετία
Από αρχιτεκτονική άποψη, οι πόλεις και οι οικισμοί της Κέρκυρας διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό από αυτούς της υπόλοιπης Ελλάδας, καθώς είναι ορατή η έντονη επιρροή που έλαβε από τη Βενετία. Οι περισσότερες πόλεις του νησιού χτίστηκαν σύμφωνα με τα πρότυπα της Γαληνοτάτης Βενετικής Δημοκρατίας, με πολυώροφες κατασκευές με κεραμίδια σε μικρά σοκάκια. Η παλαιά πόλη της Κέρκυρας μοιάζει εκπληκτικά με τη Βενετία. Την περίοδο που κυβέρνησαν οι Βενετοί το νησί κτίστηκε η πρώτη όπερα στην Ελλάδα, αλλά καταστράφηκε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο από το γερμανικό πυροβολικό. Πολλές Βενετσιάνικες οικογένειες εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην Κέρκυρα μετά την κατάκτησή της, ενώ η ιταλική γλώσσα ήταν ευρύτατα διαδεδομένη σε ολόκληρο το νησί μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα. Την ίδια εποχή και ο ελληνικός πληθυσμός της Κέρκυρας χρησιμοποιούσε αρκετές βενετσιάνικες λέξεις στην κερκυραϊκή διάλεκτο, η οποία ομιλείτε έως και τις μέρες μας.
Η μεγάλη περίοδος της Βενετοκρατίας στην Κέρκυρα (1386-1797)
Με την σταδιακή παρακμή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, οι Κερκυραίοι στράφηκαν για προστασία προς στην θαλασσοκράτειρα Βενετία. Η παραθαλάσσια ιταλική μητρόπολη που θα αναδυόταν από το πουθενά για να γίνει θαλάσσιο βασίλειο εκτιμούσε τη στρατηγική θέση της Κέρκυρας, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο νησί. Η Γερουσία και το Μεγάλο Συμβούλιο της Βενετίας έβλεπαν την Κέρκυρα ως κρίσιμο στρατηγικό σημείο για τα θαλάσσια συμφέροντα της Δημοκρατίας του Αγίου Μάρκου, που επιθυμούσε να κυριαρχήσει στα περάσματα Βενετίας-Κωνσταντινούπολης.
Περίεργα περιστατικά συνέβησαν κατά την ταραγμένη εκείνη περίοδο, που δεν υπήρχε εθνικό συναίσθημα, που αν και οι Βενετοί κατέλαβαν το Παλαιό Φρούριο χωρίς αντίσταση και εδραίωσαν τον έλεγχό τους στη μεγαλύτερη πόλη της Κέρκυρας, μέρος του νησιού, στα βόρεια τα φρούρια Αγγελόκαστρο και Κασσιόπης συνέχιζαν να ελέγχονται από τους Ανδεγαυούς. Ο οίκος των Ανζού δεν είχε συμφωνήσει στην πώληση του νησιού στη Βενετία και τους βοηθούσαν όλος περιέργως και οι γύρω ντόπιοι.
Με την επικείμενη διάλυση της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, στο νησί εγκαταστάθηκε η Βενετική κυριαρχία το 1386 και παρέμεινε υπό την εξουσία των Βενετών για τέσσερις αιώνες. Έτσι, ξεκίνησε η περίοδος Βενετοκρατίας στην Κέρκυρα που κράτησε περισσότερο από 400 χρόνια. Για την ακρίβεια αυτή διήρκησε 411 χρόνια, 11 μήνες και 11 ημέρες. Η Βενετία έλαβε την στη την πλήρη κυριότητα του νησιού το 1401. Εν συνεχεία, το νησί δέχτηκε επιθέσεις από τους Γενοβέζους το 1403 και το 1432 και τους Οθωμανούς, οι οποίοι για πρώτη φορά επιχείρησαν να καταλάβουν το νησί το 1431. Οι Βενετοί θα παραμείνουν κυρίαρχοι του νησιού μέχρι τη διάλυση της Βενετικής Δημοκρατίας από τους Γάλλους το 1797, ενώ όταν τελείωσαν οι Ναπολεόντειοι πόλεμοι, η Κέρκυρα κυβερνήθηκε από τους Βρετανούς. Αν και η Βενετοκρατία στο νησί υπήρξε η μακροβιότερη ξένη κατοχή, η Κέρκυρα των Βενετών δέχτηκε πολλές σκληρές οθωμανικές επιθέσεις με στρατό και στόλο και τέσσερις σκληρές πολιορκίες το 1537, 1571, 1573 και 1716 στα πλαίσια των Βενετοτουρκικών Πολέμων.
Η αξιοσημείωτη πολιορκία από τους Οθωμανούς το 1716
Η πολιορκία άρχισε στις 8 Ιουλίου του 1716, όταν οι πρώτοι Οθωμανοί έφτασαν στην Ύψο και στα Γουβιά, και ολοκληρώθηκε αποτυχημένα για τον στρατό της Υψηλής Πύλης, το Σάββατο 22 Αυγούστου, μετά από δυνατή και τρομερή μάχη. Στις 20 του μηνός μεγάλη κακοκαιρία σκόρπισε τα οθωμανικά πλοία και έπνιξε πολλούς Τούρκους στρατιώτες, δεν ήταν όμως η αιτία της υποχώρησής τους, αφού οι σκληρές μάχες συνεχίστηκαν για ακόμα δυο μέρες. Η κακοκαιρία μπορεί να έπληξε τον οθωμανικό στόλο, αλλά έπληξε το ίδιο και τους αμυνόμενους μουσκεύοντας την πυρίτιδά τους και του ανάγκασε στο τέλος να αμύνονται με ακόντια. Αυτή η κακοκαιρία και η επακόλουθη σωτηρία της πόλης σύμφωνα με τον λαό του νησιού οφειλόταν σε θαύμα του Αγίου Σπυρίδωνα. Έτσι, η βενετική σύγκλητος καθιέρωσε ετήσια λιτανεία προς τιμήν του Αγίου στις 19 Μαρτίου 1717, σε ανάμνηση της σωτηρίας του νησιού. Η λιτανεία εξακολουθεί να πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 11 Αυγούστου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Ενετοκρατία στην Κέρκυρα (1386 – 1797 μ.Χ), atcorfu.com, Διαθέσιμο εδώ
- Η πολιορκία της Κέρκυρας από τους Οθωμανούς το 1716 και το θαύμα του Αγίου Σπυρίδωνα, protothema.gr, Διαθέσιμο εδώ