Της Αναστασίας Μπουραντά,
Τα στοιχεία για τον πληθωρισμό επιβεβαιώνουν διαρκώς, παρά τη μέχρι τώρα καθοδική του τάση, πως συνεχίζει να υπάρχει κίνδυνος για εκ νέου άνοδο των τιμών, εφόσον οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αφεθούν σε παύσεις και χαλάρωση της περιοριστικής πολιτικής. Ειδικότερα, η κλιμάκωση του Ρωσοουκρανικού, η αποχώρηση της Ρωσίας από τη Συνθήκη για τις εξαγωγές των σιτηρών και η αστάθεια του καιρού την προηγούμενη περίοδο, η οποία προκάλεσε ζημιές σε πολλά γεωργικά αγαθά, δημιουργούν ξανά ανοδικές πιέσεις στο γενικό επίπεδο τιμών.
Σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ., ο ετήσιος πληθωρισμός στην Ελλάδα αυξήθηκε στο 2,5% τον Ιούλιο από 1,8% τον Ιούνιο (κινούμενος αντίθετα από την μεταβολή του ευρωπαϊκού μέσου), με βασικό μοχλό της ανόδου τις τιμές των τροφίμων (αύξηση κατά 12,3%). Ειδικότερα, οι τιμές της ζάχαρης, της σοκολάτας και τα γλυκίσματα αυξήθηκαν κατά 11%, το μεταλλικό νερό και οι χυμοί φρούτων κατά 13,3%, ο καφές, το κακάο και το τσάι κατά 9,2%, τα δημητριακά και το ψωμί κατά 8,6%, τα ψάρια κατά 8,2% και τα αλκοολούχα ποτά κατά 8,1%. Συνολικά, η αύξηση των τιμών των τροφίμων είχε μικρή άνοδο στο 10,9% τον Ιούλιο, έναντι 10,6% τον Ιούνιο.
Τα φαρμακευτικά προϊόντα αυξήθηκαν κατά 18,7%, τα άμεσα οικιακά καταναλωτικά αγαθά και οι οικιακές υπηρεσίες κατά 7,9% και τα οικιακά αγαθά κατά 9,7%, αρκετές φορές υψηλότερα από το μέσο ποσοστό πληθωρισμού. Στα μηχανοκίνητα οχήματα, τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα αυξήθηκαν κατά 9%, τα καινούργια αυτοκίνητα κατά 4%, τα μοτοποδήλατα και οι μοτοσικλέτες κατά 5,1% και τα ανταλλακτικά και αξεσουάρ μηχανοκίνητων οχημάτων κατά 11,5%. Στις υπηρεσίες, τα αεροπορικά εισιτήρια αυξήθηκαν κατά 11,6%, τα εισιτήρια για θέατρα και κινηματογράφους κατά 10,9%, τα πακέτα και οι διακοπές κατά 9,9%, τα εστιατόρια, τα ζαχαρωτά και οι καντίνες κατά 7,1% και τα ασφάλιστρα υγείας κατά 5,7%.
Απλώς και μόνο η άνοδος των τιμών στα σιτηρά, εξαιτίας του περιορισμού της προσφοράς τους, διαμορφώνει ένα ντόμινο αυξήσεων σε αρκετά ακόμα αγαθά. Από τις πιο άμεσες αυξήσεις πρόκειται να λάβει το αλεύρι, που αναμένεται να καταγραφεί μεταξύ του 7% με 12%, διάφορα δημητριακά, εκ των οποίων γίνεται χρήση και ως τροφή ζώων. Δηλαδή, οι ανατιμήσεις θα αφορούν σίγουρα από διάφορα προϊόντα αρτοποιίας, όπως είναι το ψωμί, μέχρι είδη κρεάτων, αυγών και γαλακτοκομικών.
Επίσης, όσον αφορά τις ευμετάβλητες καιρικές συνθήκες, κάποιες από τις οποίες μπορεί να θεωρηθούν τυχαία γεγονότα, αλλά σίγουρα, εν μέρει, είναι απόρροια της κλιματικής αλλαγής, δημιουργείται αυτήν την περίοδο τεράστιο πρόβλημα στον γεωργικό τομέα, λόγω των ζημιών που υπέστησαν εποχιακά φρούτα και λαχανικά (από έντονες βροχές τη περίοδο Μαΐου-Ιουνίου), αλλά και άλλα γεωργικά αγαθά του φθινοπώρου, δημιουργώντας περαιτέρω αβεβαιότητα για τις τιμές. Βέβαια, οι πρόσφατες βροχοπτώσεις σε διάφορα σημεία της Ελλάδας, σημειώθηκαν σαν από μηχανής θεός για πολλά αγαθά, όπως οι ελιές. Ήδη η τιμή του ελαιόλαδο έχει φτάσει απροσδόκητα στα ύψη (περίπου 20% πάνω την τελευταία περίοδο), εξαιτίας προβλημάτων στην παραγωγή σε Ισπανία και Ιταλία. Μάλιστα, εκτιμάται πως κατά το προσεχές διάστημα η τιμή του δεν θα υποστεί ισχυρή μείωση, δηλαδή δύσκολα θα φτάσει τα περσινά επίπεδα. Ωστόσο, θα εξαρτηθεί αυτό από την επιτυχία της φετινής συγκομιδής στις διάφορες μεγάλες χώρες-παραγωγούς.
Παράλληλα, σημάδια ανοδικής τάσης παρατηρούνται και στην αγορά πετρελαίου, κάτι που αποτυπώνεται κυρίως σε τελικά παράγωγα προϊόντα, ωστόσο η διακύμανση των τιμών στον συγκεκριμένο κλάδο κρίνεται αρκετά πιο αβέβαιη, καθώς και οι διεθνείς συνθήκες που επηρεάζουν ιδιαίτερα την αγορά (με επίκεντρο την κινεζική οικονομία) είναι αρκετά ευμετάβλητες. Σχετικά με το φυσικό αέριο, προς το παρόν δεν φαίνεται να υπάρχουν σημαντικοί λόγοι ανησυχίας για ανατιμήσεις, καθώς, τουλάχιστον σε ευρωπαϊκό επίπεδο, υπάρχουν επαρκή αποθέματα (που δημιουργήθηκαν από τον έντονο φόβο του προηγούμενου έτους με τον πόλεμο στην Ουκρανία) για να καλύψουν τη ζήτηση και, άρα, να συγκρατήσουν τις τιμές.
Βάσει των παραπάνω, προβλέπεται από τους αναλυτές ότι η άνοδος του πληθωρισμούς πιθανόν θα συνεχιστεί ελαφρώς για το επόμενο διάστημα και, εν τέλει, θα σταθεροποιηθεί, αλλά ο ρυθμός με τον οποίο θα κλιμακώνεται ο πληθωρισμός θα εξαρτηθεί, σε μεγάλο βαθμό, από τις μεταβολές στον καιρό. Ουσιαστικά, όσο ο καιρός παραμείνει ήπιος, οι ανατιμήσεις θα είναι σχετικά μικρές, αν, όμως, δούμε πιο γρήγορη μετάβαση στον χειμώνα, ίσως παρουσιαστούν μεγαλύτερες αυξήσεις. Η κλιματική κρίση κάνει όλο και πιο αβέβαιες τις προβλέψεις…
Φαίνεται πως όσο καθυστερεί η ύφεση στην Ευρωζώνη, τόσο θα αποτελεί πρόβλημα ο πληθωρισμός για την οικονομία και θα είναι ευάλωτος σε μεταβολές παραγόντων που τον αυξάνουν. Αν κοιτάξουμε τις αποδόσεις στην αγορά των ομολόγων, συγκρίνοντας αυτές των μακροπρόθεσμων με αυτές των βραχυπρόθεσμων, όπου οι πρώτες ενισχύονται πιο έντονα από τις δεύτερες, θα λέγαμε πως οι επενδυτές αναμένουν ότι ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να είναι επίμονα υψηλά. Εάν συνεχίσουν να είναι αυτές οι εκτιμήσεις των επενδυτών για τον πληθωρισμό, ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει πάνω από τον στόχο της Ε.Κ.Τ., θα είναι δύσκολο να μπει τέλος στη «σύσφιξη».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Επιτάχυνε στο 2,5% ο πληθωρισμός τον Ιούλιο – Εκρηκτική ετήσια αύξηση 12,3% στα τρόφιμα, capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- Άσχημα νέα από τον πληθωρισμό – Αυξήθηκε τον Ιούλιο από τα τρόφιμα, capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- EKT: Εντονος προβληματισμός για τον πληθωρισμό, ot.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ξαναφουντώνει ο πληθωρισμός, capital.gr, διαθέσιμο εδώ
