Της Ματίνας Γεώργα,
Γίνεται, άραγε, δέντρο το πουλί, διερωτάται το Αγόρι, αποκτά ξάφνου ρίζες κάποιος που μεγάλωσε και ανδρώθηκε δίχως αυτές; Αυτό είναι το κύριο ερώτημα που απασχόλησε το κοινό της Μικρής Επιδαύρου στις 4 και 5 Αυγούστου στον χώρο του αρχαίου θεάτρου, μέσω της παρακολούθησης της ομώνυμης παράστασης σε κείμενο του Χρήστου Χωμενίδη και σκηνοθεσία του Τάκη Τζαμαργιά. Παράσταση εμπνευσμένη από την ιδιαίτερη και ακατάτακτη τραγωδία του Ευριπίδη «Ίων», κατόρθωσε να προσελκύσει το ενδιαφέρον των θεατών, να τους προβληματίσει και να τους συγκινήσει.
Η πορεία της πλοκής εξελίσσεται εν ολίγοις ως εξής: Το βασιλικό ζεύγος της Αθήνας, η Κρέουσα (Γωγώ Μπρέμπου) και ο Ξούθος (Γεράσιμος Γεννατάς), συνοδευόμενοι από τη Ζωή (Λένα Δροσάκη) και την Ήβη (Ευγενία Δημητροπούλου), απελπισμένοι φτάνουν στο Μαντείο των Δελφών, προκειμένου να λάβουν χρησμό από την Πυθία (Στέλιος Ιακωβίδης) αναφορικά με την ταυτότητα του υιού τους και διάδοχο του θρόνου. Ο χρησμός ορίζει ως πρίγκιπα της πρωτεύουσας τον φροντιστή του ναού, το Αγόρι (Δημήτρης Φουρλής) και τότε η δράση κορυφώνεται.
Η Κρέουσα, η σπουδαία βασίλισσα, παρουσιάζεται μέσα από μια μέτρια ερμηνεία ως το άτομο που κινεί ουσιαστικά τα νήματα στο παλάτι, υποφέρει, όμως, από τις τύψεις του μυστικού της, το οποίο και εξομολογείται στο Αγόρι. Μερικά χρόνια πριν, όταν ήταν νέα, αποπλανήθηκε από τον θεό Απόλλωνα και έμεινε, δίχως να το γνωρίζει κανείς, έγκυος στο παιδί του. Απέναντι στη λογική, την ταπεινότητα και τη σοβαρότητα της βασίλισσας, αντιπαρατίθενται ο Ξούθος ο… «σώγαμπρος» βασιλιάς της Αθήνας, ένας φιλάρεσκος και υπερόπτης άνδρας. Θεωρώντας τον εαυτό του επιτυχημένο επιχειρηματία, φαίνεται πως απολαμβάνει την ηθική «κατρακύλα» της πρωτεύουσας, την οποία και σε έναν βαθμό προωθεί: Εύκολο χρήμα, κοσμική ζωή, δημόσιες σχέσεις και υπερβολική αγάπη ως προς το άτομό του. Με έντονες και ευέλικτες θεατρικές κινήσεις, με έξυπνο και καυστικό χιούμορ, με εξαιρετικές τραγουδιστικές παρεμβάσεις, ο Γεννατάς μεταφέρει στο εκατό τοις εκατό του την εικόνα της διαφθοράς και της ρηχότητας που επικρατεί στην Αθήνα.
Η Ήβη και η Ζωή φαίνεται πως αποτελούν κομμάτια της ίδιας πραγματικότητας, καθώς η μεν παρουσιάζεται δολοπλόκα και πονηρή, έτοιμη να σκαρφιστεί κάθε ψέμα για να προφυλάξει τον εαυτό της και να καταπραΰνει τη ζήλεια της, η δε, ολίγον αφελής, χαλαρών ηθών και επιρρεπής σε γραμματικά και συντακτικά λάθη. Οι σχεδόν ρομποτικής ακρίβειας κινήσεις τους, η τσαχπινία, η ρυθμικότητα και η θεατρικότητα αυτών δημιουργούν ένα κλίμα ευθυμίας και χαλάρωσης στο κοινό. Σίγουρα, η Πυθία ως ρόλος και ως ερμηνεία ξεχώρισε. Με την παρουσία μιας Ασιάτισσας ντίβας εμφανίζεται συχνά στους λοιπούς πρωταγωνιστές πότε για να τους κατευθύνει και πότε για να τους μπερδέψει περισσότερο. Ίσως, ο πιο θεατρικός από όλους τους ρόλους, με μια υπέροχη ερμηνεία, η οποία κατάφερε να προβληματίσει, αλλά και να περάσει σημαντικά μηνύματα. Για παράδειγμα, αυτή που στην ουσία μεγάλωσε το Αγόρι φαίνεται πρόθυμη να το αφήσει να ζήσει με τους γονείς του, αφήνοντας πίσω την παλιά του ζωή στον ναό, δίνοντάς του τη δυνατότητα να κάνει ένα νέο ξεκίνημα.
Το ίδιο το Αγόρι, ο Ίων, όπως ονομάστηκε αργότερα από τον πατέρα του, φαίνεται πως εμπρός της αποκάλυψης της αλήθειας συνεπαίρνεται από τη λαμπερή και βασιλική ζωή της Αθήνας, από τη χλιδή και την ισχύ, όμως δεν αργεί να συνειδητοποιήσει και τη φαυλότητά της. Καταλαβαίνει, επομένως, πως αυτή η ζωή, η ζωή της μονάχα φαινομενικής και όχι ουσιώδους ευτυχίας δεν ταιριάζει σε κάποιον που έμαθε από μικρή ηλικία να τη βρίσκει στα απλά. Πώς κάποιος ελεύθερος, δίχως οικογένεια και δεσμεύσεις, βρίσκεται ξαφνικά να κληρονομεί τον θρόνο της Αθήνας; Πώς μπορεί να θυσιάσει τα πάντα που μέχρι τότε ήξερε, για να ζήσει μια ζωή που δεν επέλεξε με ανθρώπους που μέχρι από λίγο του ήταν άγνωστοι; Ο Ίων έμμεσα απαντά πως δεν μπορεί. Έτσι, αποδρά με την αγαπημένη του Ζωή, παραμένει ελεύθερος, ένα ελεύθερο πουλί, που αρνείται το κλουβί των ακολασιών της διεφθαρμένης πόλης και επιλέγει μόνος του τον δικό του τρόπο ζωής. Ο Ίων είναι η απόδειξη πως οι ρίζες μπορούν να γίνουν βαρίδια και καταδίκη σε ένα μέλλον που δεν είναι επιλογή, αλλά μάλλον τιμωρία.
Τα έντονα και λαμπερά κουστούμια, τα καλαίσθητα σκηνικά, η διαδραστική και πολυσύνθετη σκηνοθεσία, καθώς και η ζωντανή μουσική παρουσία του Γιώργου Χρυσικού, συντελούν αρμονικά στο να μοιάζει η αίσθηση που σου χαρίζει η παράσταση με ένα «βαλκανικό πάρτι», όπως χαρακτηρίστηκε, με μια γιορτή των αξιών της αγάπης, της διασκέδασης, της υγιούς μοναχικότητας και της ελευθερίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Γίνεται δέντρο το πουλί;, aefestival.gr, διαθέσιμο εδώ
