Της Γιάννας Φούρναρη,
Την πρώτη Αυγούστου παραιτήθηκε από τη θέση της η διευθύντρια του κοινοτικού κέντρου ψυχικής υγείας Πρέβεζας, Καλλιόπη Μιχελάκου. Λίγες μέρες αργότερα γίνεται γνωστή και η παραίτηση 3 γενικών χειρουργών από το Γενικό Νοσοκομείο Χανίων «Άγιος Γεώργιος Ε». Ο Ιούλιος είχε κλείσει παρόμοια, με την ηχηρή παραίτηση του Οικογενειακού Ιατρού επιμελητή Α΄ του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου (Π.Π.Ι.) Σερίφου, Θανάσης Κοντάρης.
Τα παραπάνω περιστατικά είναι μόνο τα πιο πρόσφατα από μια πολυπληθέστατη λίστα και σε όλα παρατηρείται το ίδιο μοτίβο: Ο επαγγελματίας υγείας υπηρετεί για πολλά έτη σε ένα νοσοκομείο ή κέντρο υγείας υποστελεχωμένο και ανεπαρκώς εξοπλισμένο. Η υποστελέχωση οδηγεί τόσο στην καταναγκαστική ανάληψη καθηκόντων ιατρών άλλων ειδικοτήτων προκειμένου να καλυφθούν άμεσες ανάγκες αλλά με αποτέλεσμα επισφαλές για την υγεία του ασθενούς όσο και σε τεράστιους χρόνους αναμονής μέχρι το πρώτο διαθέσιμο ραντεβού. Χαρακτηριστικά, η διευθύντρια του κοινοτικού κέντρου ψυχικής υγείας της Πρέβεζας, κα Μιχελάκου, στην ανάρτηση όπου γνωστοποιεί την παραίτηση της αναφέρει:
«Η απόφαση της παραίτησής μου, αν και πολύ δύσκολη και επίπονη, αποτελεί μονόδρομο για μένα, γιατί όταν συνεχίζεις να παραμένεις σε πλαίσια που γίνονται κακοποιητικά και για σένα την ίδια, δεν μπορούν να είναι θεραπευτικά για τους ασθενείς σου Όταν νιώθεις ότι εδώ και πολύ καιρό λειτουργείς χωρίς στοιχειώδεις κανόνες ασφάλειας, για τους μικρούς ασθενείς σου, με την αναμονή για ραντεβού να φτάνει τους 14 μήνες. Όταν είσαι όλα αυτά τα χρόνια, η μοναδική ψυχίατρος παιδιών και εφήβων στο Ε.Σ.Υ, που προσπαθεί να καλύψει τις ιδιαίτερα αυξημένες ανάγκες σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας του παιδικού και εφηβικού πληθυσμού τριών νομών (Πρέβεζας, Άρτας, Λευκάδας), με ότι αυτό σημαίνει.»
Μια ακόμα απόρροια της υποστελέχωσης είναι οι αλλεπάλληλες υπερωρίες και η επακόλουθη εξουθένωση (burnout) των γιατρών σε σημείο να στερούνται την απαιτούμενη διαύγεια για να προχωρήσουν σε διαγνώσεις και θεραπευτικές πράξεις. Η σοβαρότητα της κατάστασης αντανακλάται στην επιστολή του Επιμελητή του Πολυδύναμου Ιατρείου της Σερίφου, κ. Θανάση Κοντάρη στον Υπουργό: «Τους θερινούς μήνες εργαζόμαστε υπερωριακά, παράνομα και με εξουθενωτικά ωράρια, σε τέτοιο σημείο που είμαστε επικίνδυνοι για την ασφάλεια των ασθενών.»
Το επόμενο στοιχείο του μοτίβο των παραπάνω ιστοριών είναι οι επίμονες εκκλήσεις για ενίσχυση που κάθε φορά αποτελούσαν φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Συγκεκριμένα, σε κάθε τέτοια περίπτωση, οι γιατροί είχαν αποστείλει πολλαπλές επιστολές στα αρμόδια πρόσωπα μέσω των οποίων παρουσίαζαν τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν, διαμήνυαν πως η κατάσταση είναι μη βιώσιμη και διεκδικούσαν τις αναγκαίες προσλήψεις. Ωστόσο επί σειρά ετών δεν υπήρχε καμία ανταπόκριση.
Δυστυχώς, οι δυσκολίες που επικρατούν στις ηπειρωτικές και νησιωτικές περιφέρειες – με τον Κο. Κοντάρη να επισημαίνει πως το καθεστώς που περιγράφει είναι όμοιο και στις υπόλοιπες Κυκλάδες – υπάρχουν και στα νοσοκομεία των μεγάλων αστικών κέντρων. Αναλυτικότερα, στα περισσότερα μεγάλα νοσοκομεία της Αθήνας, οι ειδικευόμενοι γιατροί σηκώνουν στις πλάτες τους το μεγαλύτερο μέρος του όγκου περιστατικών και για να τα φέρουν εις πέρας εργάζονται στο νοσοκομείο πολλές περισσότερες ώρες από τις προβλεπόμενες και αμειβόμενες. Είναι συχνό το φαινόμενο ο γιατρός στο τέλος της βάρδιας του συνειδητοποιώντας πως οι δουλειές που εκκρεμούν υπερβαίνουν τις δυνατότητες του ενός ατόμου που θα τον αντικαταστήσει και εμφορούμενος από συναδελφική αλληλεγγύη, να κάθεται και εκείνος 3 ή 4 ώρες επιπλέον μέχρι να γίνει πιο διαχειρίσιμος ο αριθμός των περιστατικών. Οι συνθήκες αυτές είναι απάνθρωπες καθώς οι ειδικευόμενοι γιατροί στερούνται τον ελεύθερο χρόνο, τις στιγμές ξεκούρασης και ψυχαγωγίας που κάθε εργαζόμενος δικαιούται. Επιπλέον, καθίσταται δυσχερέστατη η εύρεση χρόνου για μελέτη και επιμόρφωση πάνω στο αντικείμενό τους.
Σοβαρά προβλήματα δημιουργούνται, τέλος, και από την έλλειψη κλινών και ασθενοφόρων. Μετά από την εφημερία, η εικόνα των διαδρομών των κεντρικών νοσοκομείων θυμίζει αυτήν της εμπόλεμης ζώνης, με ασθενείς να βρίσκονται σε ράντζα ή -χειροτέρα- σε καρέκλες ενώ εξίσου μεγάλη είναι και η έλλειψη σε κλίνες Μ.Ε.Θ. Όσον αφορά στον ανεπαρκή αριθμό ασθενοφόρων και διασωστών, η κρισιμότητα της κατάστασης γίνεται αντιληπτή απ’ το ότι τουλάχιστον 3 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους τον τελευταίο μήνα περιμένοντας μάταια ασθενοφόρο ή επιχειρώντας να προσεγγίσουν το νοσοκομείο μεταφερόμενοι σε καρότσες αγροτικών λόγω αδυναμίας των ασθενοφόρων να μεταβούν εγκαίρως.
Γίνεται αντιληπτό, λοιπόν, πως ο τομέας της δημόσιας υγείας υποβαθμίζεται μέρα με τη μέρα. Οι εκάστοτε αρμόδιοι για την ανασυγκρότηση της φαίνεται πως εκμεταλλεύονται την ευσυνειδησία και το φιλότιμο των γιατρών προκειμένου να μπορούν να «εξοικονομούν» προκηρύξεις προσλήψεων για άλλους τομείς όπως της Αστυνομίας, που το τελευταίο διάστημα ενισχύεται ανισοβαρώς. Η πρακτική αυτή, ωστόσο, έχει άμεσο αντίκτυπο τόσο στην ασφάλεια των ασθενών όσο και στην ποιότητα ζωής, τη ψυχική και την σωματική υγεία των επαγγελματιών υγείας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Παραιτήθηκε η διευθύντρια κέντρου ψυχικής υγείας του νοσοκομείου Πρέβεζας- Λόγω εξουθένωσης, lifo.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Σέριφος – Παραιτήθηκε ο μοναδικός γιατρός του νησιού: Είχε έρθει από τη Σουηδία – Η επιστολή “γροθιά”, thetoc.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Amber alert για το ΕΚΑΒ – Αδιανόητοι θάνατοι στην Ελλάδα του 2023 περιμένοντας ασθενοφόρο, ieidiseis.gr. Διαθέσιμο εδώ
