Της Αλεξάνδρας Μαρκεζίνη,
Αν ρωτούσαμε κάποιον 10 χρόνια πριν τι είναι το Wellness πιθανότατα να δυσκολευόταν να απαντήσει. Κι αυτό διότι η κουλτούρα που πρεσβεύει, εστιάζει στην πραγματική επαφή με τα εαυτό στην ολότητα του- είτε αυτή αφορά την ψυχή είτε το πνεύμα, είτε το σώμα είτε το συναίσθημα-, κάτι που φαίνεται να αντιτίθεται στον σύγχρονο τρόπο ζωής.
Μετά από 3 περίπου χρόνια πανδημίας, μιας πρωτόγνωρης συνθήκης στην οποία έννοιες όπως «ασθένεια» και «απομόνωση» μας ξανασυστήθηκαν, η αναζήτηση της ευεξίας αναδείχτηκε ως βασική προτεραιότητα. Η κοινωνική αποστασιοποίηση μας ανάγκασε να έρθουμε σε επαφή με τον ίδιο μας τον εαυτό, συμβάλλοντας στην ανάγκη για αυτοφροντίδα και αυτοβελτίωση. Έχοντας στην διαθεσιμότητά μας μερικά τετραγωνικά μέτρα, κληθήκαμε να προσαρμόσουμε την μέχρι τότε θορυβώδη και δραστήρια καθημερινότητά μας και να ανακαλύψουμε τρόπους που θα την έκαναν πιο ενδιαφέρουσα κι έτσι τραφήκαμε στο λεγόμενο wellness.
Στην μετα-κόβιντ εποχή, το wellness χαμένο στην μετάφραση, από στάση ζωής προωθεί μια εντατικοποίηση στην ενασχόληση με τον εαυτό μας αγγίζοντας τα όρια της τοξικότητας. Σύμφωνα με τα «what I do in a day videos», για να είναι κάποιος σε αρμονία με το μέσα του πρέπει να ξυπνήσει στις 5 π.μ. και γεμάτος χαρά να στρώσει το κρεβάτι του, να κάνει την πρωινή ρουτίνα περιποίησης και αφού πιει τον αποτοξινωτικό χυμό του να κάνει γυμναστική- και όλα αυτά μέχρι τις 8 π.μ. όπου θα φύγει για την δουλειά. Έπειτα, αφού γυρίσει σπίτι, και διατηρώντας αμείωτη την όρεξη και ενθουσιασμό του, να διαλογιστεί, να βρεθεί με τους φίλους του, να κάνει την βραδινή του ρουτίνα και να κοιμηθεί στα πουπουλένια του μαξιλάρια.
Πόσο ιδανικό! Πόσο τέλειο! Πόσο μη ρεαλιστικό! Πόσο ενοχοποιητικό!
Τί γίνεται στην περίπτωση που έχεις παιδία; Ποιος θα τα ετοιμάσει για το σχολείο; Και αν δεν μπορείς να υποστηρίξεις οικονομικά αυτόν τον τρόπο ζωής, την στιγμή που ένας χυμός κοστίζει 4-5 ευρώ;
Υποτίθεται το wellness έρχεται να μας απεγκλωβίσει από μια αυτοματοποιημένη ρουτίνα, εντάσσοντας μας όμως σε μια άλλη εξίσου ρομποτική καθημερινότητα. Έχοντας ως μότο το «Γίνε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου», η τοξική κουλτούρα ευεξίας θέτει έναν απίστευτα υψηλό πήχη, καθώς υπάρχει πάντα περιθώριο βελτίωσης. Είτε πρόκειται για αυστηρή δίαιτα, πρόγραμμα προπόνησης, νοητικές ασκήσεις για βελτιωμένη μνήμη ή διαλογισμό για ευτυχία – υπάρχει μια εμμονική συνιστώσα σε αυτή την τάση που μπορεί να οδηγήσει τους ανθρώπους σε μια ανθυγιεινή νοοτροπία. Έτσι αν και ο πρωταρχικός του ρόλος ήταν να απελευθερώσει τον άνθρωπο, έρχεται να προσθέσει και άλλα κουτάκια στην σκακιέρα της καθημερινότητας του μόνο που αυτή την φορά έχουν πράσινο χρώμα (φόρος τιμής στο τσάι μάτσα).
Για να αποφευχθούν τυχόν παρανοήσεις, η αναζήτηση της ευεξίας σε καμία περίπτωση δεν είναι βλαβερή. Το πρόβλημα ξεκινάει την στιγμή που αυτό το ταξίδι αναζήτησης μετατραπεί σε μια άλλη μορφή της ήδη υπάρχουσας τελειομανίας.
Συν τοις άλλοις, πλέον το wellness συγκροτώντας μια ολόκληρη βιομηχανία, αποτελεί ξεχωριστό και εξαιρετικά ανερχόμενο τομέα της οικονομίας. H McKinsey – μια παγκόσμια εταιρεία Consulting Management- υπολόγισε την παγκόσμια αγορά ευεξίας σε περισσότερα από 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, με ετήσια αύξηση 5% έως 10%. Οι ΗΠΑ έχουν τη μεγαλύτερη αγορά υγείας και ευεξίας, με αξία 52,5 δισεκατομμυρίων, ενώ η Κίνα έρχεται δεύτερη με 19,9 δισεκατομμύρια και η Αυστραλία 3η (9,5 δισεκατομμύρια).
Λαμβάνοντας συμμετοχή στον στίβο του καταναλωτισμού, η αυτοφροντίδα και η αυτό-αγάπη έχουν λάβει υλικό αντίκρισμα και πλέον διακρίνονται στους εξής τομείς:
- Fitness: εφαρμογές γυμναστικής και βίντεο YouTube, σύνεργα γυμναστικής, ακριβά σετάκια για πιλάτες και γιόγκα
- Διατροφή: χυμοί αποτοξίνωσης, μη ρεαλιστικά προγράμματα διατροφής είτε λόγω περιορισμένων ποσοτήτων είτε λόγω υψηλού κόστους, nutrition apps, keto diet
- Εμφάνιση: Προϊόντα περιποίησης προσώπου και σώματος, βιώσιμη μόδα…
- Mindfulness: εφαρμογές και βίντεο διαλογισμού
Να σημειωθεί ότι στις περσότερες περιπτώσεις οι εταιρίες ευεξίας εκμεταλλευόμενες την απήχηση των influencers, τους χρησιμοποιούν για την προώθησή τους ως δίαυλος επικοινωνίας με τους καταναλωτές. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και την Ιαπωνία, το 10 έως 15 τοις εκατό των καταναλωτών λένε ότι ακολουθούν τους influencers των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και ότι έχουν ήδη πραγματοποιήσει μια αγορά με βάση τη σύσταση ενός influencer. Τη στιγμή που οι άνθρωποι αντιμετωπίζονται ως καταναλωτές και η αυτοφροντίδα ως κερδοφόρο αντικείμενο, ευκολά γίνεται κατανοητό το μέγεθος το προβλήματος.
Η ευεξία χρειάζεται να είναι πηγαία και η αναζήτησή της μια προσωπική εμπειρία. Επιλέγοντας κριτικά και προσαρμόζοντας τις εκάστοτε τάσεις στις δικές μας ανάγκες θα έρθουμε πιο κοντά σε μια βαθύτερη επικοινωνία με τον εαυτό μας γιατί τότε θα είναι που θα έχουμε κατακτήσει κάτι μοναδικό: να βάλουμε μπροστά εμάς, να καταλάβουμε την μοναδικότητά μας και να μας φροντίσουμε ουσιαστικά και αληθινά.
