Της Λυδίας Τσώνη,
Κάθε χρόνο, μόλις το καλοκαίρι καταφθάσει, αμέσως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ξεχειλίζουν από φωτογραφίες των χρηστών τους σε εξωτικά μέρη, παραδοσιακά χωριά, ξεχωριστές παραλίες και τοπικά ταβερνάκια. Μέσα σε μια φρενίτιδα ενθουσιασμού, όπου όλοι αγωνίζονται απεγνωσμένα για μερικές μέρες άδειας, είναι πράγματι άξιο απορίας το τι είναι αυτό που δημιουργεί στους ανθρώπους την τόσο έντονη ανάγκη για διακοπές.
Δεν μπορεί φυσικά να αρνηθεί κανείς ότι ο άνθρωπος από μόνος του έχει μια τάση «φυγής», καθώς συναρπάζεται πάντα από το νέο, το διαφορετικό, το ιδιαίτερο. Ακόμη και στη σύγχρονη εποχή, δεν έχει χάσει την επιθυμία του για περιπλάνηση. Ωστόσο, ο τουρισμός καλύπτει περισσότερες ανάγκες του, πέρα από αυτήν της ανακάλυψης. Η πολυδιάστατη φύση του τουρισμού προσφέρει γνωστική και αισθητηριακή διέγερση. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι έρχονται σε επαφή με νέες γεύσεις, εικόνες, μυρωδιές που αυξάνουν την παρατηρητικότητά τους, ενεργοποιούν όλες τους τις αισθήσεις και τις εμπλουτίζουν.
Επιπλέον, επιτυγχάνεται η επαφή κι η γνωριμία με τον πυρήνα διαφορετικών πολιτισμών. Προβάλλονται δηλαδή η χώρα, ο πολιτισμός της, η ιστορία της κι ο ρόλος της στην παγκόσμια πραγματικότητα. Έτσι, διασφαλίζεται η διεύρυνση των πνευματικών οριζόντων των ανθρώπων, με την απόκτηση νέων γνώσεων και ερεθισμάτων, και η ενίσχυση της ηθικής τους καλλιέργειας και της ενσυναίσθησης, ενώ τονίζεται η σημασία και η ομορφιά της χώρας. Επιπροσθέτως, ευνοούνται οι πολιτιστικές ανταλλαγές, αλλά κι η ανάπτυξη του αλληλοσεβασμού, τη αλληλοεκτίμησης και της αλληλεγγύης, ενώ μειώνονται σε έναν βαθμό τα φαινόμενα ρατσισμού.
Ο τουρισμός, όπως είναι εμφανές, αλλάζει και διαπλάθει την ψυχή του ανθρώπου. Για αυτό και στην σύγχρονή εποχή προτείνεται σαν μέθοδος θεραπείας. Η θεραπεία αυτή, απευθύνεται σε ασθένειες, τόσο της ψυχής, όσο και του νου. Μέσα από έρευνες, αποδείχθηκε ότι έχει τη δυνατότητα να βοηθήσει στην ελαχιστοποίηση της κατάθλιψης, καθώς αναγκάζει το άτομο να αναλάβει πιο ενεργητικό ρόλο, να εξερευνήσει και να γνωρίσει όσο προαναφέρθηκαν. Ακόμη, σύμφωνα με ερευνητές του πανεπιστημίου Edith Cowan της Αυστραλίας και του Δρ. Wen, τα ταξίδια μπορούν να βοηθήσουν ακόμη και στην αντιμετώπιση της άνοιας!
Για να θεμελιώσει αυτήν την άποψη, ο ιατρός συσχέτισε την αντιμετώπιση των ασθενειών με τη σωματική άσκηση, η οποία είναι στενά συνδεδεμένη με την ψυχική ευεξία. Τα ταξίδια συνεπάγονται αυξημένη σωματική δραστηριότητα, κυρίως περπάτημα (τα οφέλη του οποίου έχουν πολλαπλά οφέλη για την υγεία), άρα και καλύτερη ψυχική υγεία. Τόνισε, βεβαίως, και την ανάγκη για διαφορετικά γεύματα, σε διαφορετικά περιβάλλοντα. Στις διακοπές, τα γεύματα καταναλώνονται πολύ πιο «ομαδικά» από ό,τι στην καθημερινότητα. Είτε ταξιδεύουμε με παρέα, είτε με οικογένεια, ερχόμαστε πιο κοντά στις διακοπές, και γενικά, κυριαρχεί μια πιο κοινωνική διάθεση. Τέλος, ο καθαρός αέρας και η ηλιοφάνεια αυξάνουν τα επίπεδα της βιταμίνης D και τα επίπεδα της σεροτονίνης, της λεγόμενης «ορμόνης της καλής διάθεσης».
Έτσι δεν είναι διόλου περίεργο που τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά την πανδημία, γίνεται ολοένα και πιο γνωστό ένα νέο είδος τουρισμού, ο τουρισμός ευζωίας. O τουρισμός ευζωίας επικεντρώνεται στην πρόληψη των ασθενειών, όπως το άγχος, που οδηγούν σε χρόνια και κακοήθη νοσήματα, ενώ εστιάζει σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Προβλέπεται μάλιστα ότι η παγκόσμια αγορά wellbeing, όπως είναι η ορθή μετάφραση του ελληνικού όρου «ευ ζην» θα αυξηθεί σημαντικά , χάρη στην υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών, αλλά και την επικέντρωση των σημερινών ανθρώπων στην ψυχοσωματική τους ανάπλαση και βελτίωση. Βάσει στατιστικών, το 84% των ανθρώπων προτιμούν να απολαύσουν τις διακοπές των ονείρων τους παρά να αγοράσουν ένα νέο είδος πολυτελείας, ενώ για το 79% τα ταξίδια αποτελούν σημαντική προτεραιότητα του προϋπολογισμού τους.
Κρίνεται, επομένως, αναγκαίο να επαναπροσδιορίσουμε την αξία του τουρισμού και να τον αποσύρουμε από την κατηγορία της απλής ψυχαγωγίας. Τα ταξίδια αποτελούν ένα συνονθύλευμα πρωτόγνωρων εμπειριών, συναισθημάτων και γνώσεων, και άρα, συνίστανται από πολλά διαφορετικά στοιχεία. Ο τουρισμός αποκτά μια νέα θέση στη διεθνή πραγματικότητα και κρίνεται αναγκαίος για τη διατήρηση της ισορροπίας στη ζωή και της ηθικοπνευματικής υπόστασης της ανθρώπινης προσωπικότητας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μπορούν τα ταξίδια να βελτιώσουν την ψυχική υγεία;, ow.gr, διαθέσιμο εδώ
- Travel therapy: Οι διακοπές ευνοούν πράγματι την ψυχική υγεία;, vita.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ο τουρισμός ευζωίας και τα οφέλη για την υγεία μας, healthstories.gr, διαθέσιμο εδώ