Tης Δανάης – Βασιλικής Γαζή,
Στη χώρα μας, η λέξη «μνημόνιο» περιγράφεται από τους Έλληνες πολίτες με μια ιδιαίτερα αρνητική χροιά. Αναλυτικότερα, το πρώτο μνημόνιο υπογράφηκε το 2010, με σκοπό να επιτευχθεί ο πρώτος δανεισμός της χώρας από την Ε.Ε. και, εν γένει, από το Δ.Ν.Τ και την Ε.Κ.Τ. Τα μνημόνια, λοιπόν, τυγχάνουν χαρακτηρισμού, ως καλά ή κακά, ανάλογα με τον χειρισμό τους. Στην Ελλάδα, το πρώτο μνημόνιο επέφερε δραματική αύξηση του Φ.Π.Α., ενώ, ταυτόχρονα, καταργήθηκε ο 13ος και 14ος μισθός, καθώς υπήρξαν και αυστηρές περικοπές στους μισθούς. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, τα μνημόνια στη χώρα μας χαρακτηρίζονται, ως μια «μεγάλη ανοικτή πληγή». Την ίδια τύχη είχαν και τα επόμενα μνημόνια, του 2012 και του 2015, με ακόμα πιο δυσχερή μέτρα για τους εργαζομένους, έπειτα από αρκετές αναταραχές, που οδηγούσαν σε αποσταθεροποίηση στο εσωτερικό.
Γιατί, όμως, τα μνημόνια χαρακτηρίζονται, ως «μια ανοικτή πληγή»; Ήδη οι μειώσεις των μισθών που σημειώθηκαν τα πρώτα χρόνια των μνημονίων παρέμειναν στάσιμες το διάστημα 2015-2020. Ωστόσο, από το 2021 και έπειτα έχει καταγραφεί μια σταδιακή αύξηση των αμοιβών των εργαζομένων κατά 2,5% και κατά 1,5% το 2022. Φέτος, μάλιστα, υπήρξε και σημαντική μεταβολή στο 5,6%, με συνέπεια να αυξάνεται, παράλληλα, και το ετήσιο εισόδημα, φτάνοντας στο 11,3% η συνολική άνοδος. Όλα αυτά φαίνονται να βαίνουν καλώς, αν, όμως, λάβει κανείς υπόψη τον πληθωρισμό, προκύπτει ότι οι μισθοί δεν υπέστησαν σε καμία περίπτωση τέτοιου είδους (πραγματικές) αυξήσεις. Έπειτα, δηλαδή, από την αύξηση που σημειώθηκε το 2021, την επόμενη χρονιά οι αμοιβές μειώθηκαν κατά 7,1%, ενώ, φέτος, η μείωση ήταν πιο μικρή, όντας 0,7% (μέχρι και το α’ τρίμηνο).
Επιπλέον, θα πρέπει να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με αναλυτές της Eurobank, η οικονομία, πλέον, βρίσκεται σε μια σταθερά καλύτερη κατάσταση, σε σύγκριση με το 2013. Σαφέστερα, το 2013 χαρακτηρίστηκε ως η χρονιά που σημειώθηκαν οι μεγαλύτερες επιπτώσεις από την κρίση χρέους. Για να αλλάξει, λοιπόν, αυτή η κατάσταση, έπρεπε να μειωθεί σημαντικά το ποσοστό ανεργίας που υπήρχε στη χώρα μας και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Μετά από την πάροδο μιας δεκαετίας, οι δύο αυτοί στόχοι έχουν επιτευχθεί επαρκώς, καθώς, πλέον, το ποσοστό της ανεργίας έχει υποστεί σημαντική μείωση, ενώ δημιουργούνται συνεχώς νέες θέσεις εργασίας. Παράλληλα, οι μισθοί των εργαζομένων έχουν λάβει μια μεγάλη τάση αύξησης, βελτιώνοντας σε σημαντικό βαθμό το βιοτικό επίπεδο της Ελλάδας, καθώς αναμένεται να διατηρηθεί αυτή η τάση και τα επόμενα χρόνια.
Βέβαια, θα θεωρούνταν παράλειψη αν δεν επισημαίναμε και το γεγονός ότι, παρόλες τις βελτιώσεις που έχει υποστεί η οικονομία της χώρας μας, τα χρόνια των μνημονίων δεν αποτελούν σωστό συγκριτικό μέγεθος, καθώς περιγράφουν μια ζοφερή οικονομική κατάσταση της Ελλάδας. Αναλυτικότερα, η στασιμότητα που αφορά τους μισθούς και το χαμηλό Α.Ε.Π. που υπάρχει στη χώρα μας, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, οφείλεται στη στασιμότητα που έχει υποστεί η παραγωγικότητα της εργασίας. Για να σημειωθεί, επομένως, αύξηση της παραγωγικότητας, θα πρέπει να δοθούν νέα κίνητρα για τη δημιουργία νέων επενδύσεων, να υπάρξουν, εν γένει, νέες τεχνολογίες, να εκσυγχρονιστούν οι θεσμοί, στους οποίους στηρίζεται η αύξηση της παραγωγικότητας εργασίας, αλλά και να βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ανωτέρω, εύκολα προκύπτει το συμπέρασμα ότι τα μνημόνια, τα οποία υπέγραψε η χώρα μας, δημιούργησαν μια ιδιαιτέρως δύσκολη κατάσταση, τόσο για τους πολίτες όσο και για την ίδια την οικονομία της χώρας. Το σημείο που υπέστη τις περισσότερες επιπτώσεις αποτέλεσαν οι μισθοί των εργαζομένων, λόγω των συνεχόμενων και σκληρών συρρικνώσεων, με αποτέλεσμα η οικονομία της χώρας να πιάσει τέλμα. Τα μεταμνημονιακά χρόνια οι μισθοί ήταν στάσιμοι, δεν υπήρχαν παραγωγικά κεφάλαια, με την πάροδο, όμως, του χρόνου, ήδη από το 2021, τα οικονομικά μεγέθη άρχισαν να βελτιώνονται. Ήδη, το επίπεδο ανεργίας είναι πολύ χαμηλότερο σε σύγκριση με τότε. Καίριο σημείο, βέβαια, αυτής της προόδου αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί η αύξηση της παραγωγικότητας εργασίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Οι απώλειες στους μισθούς από τα μνημόνια δεν έχουν καλυφθεί, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η 8ετία των μνημονίων, vouliwatch.gr, διαθέσιμο εδώ
