17.1 C
Athens
Σάββατο, 2 Νοεμβρίου, 2024
ΑρχικήΠολιτισμόςΜια νέα κριτική για το μυθιστόρημα του Χ. Χωμενίδη «Ο Τζίμης στην...

Μια νέα κριτική για το μυθιστόρημα του Χ. Χωμενίδη «Ο Τζίμης στην Κυψέλη»


Της Ευθυμίας Γκαμπέση,

Ένα μυθιστόρημα για τη ζωή ενός ανθρώπου, του Δημήτρη Παπιδάκη, «που το μεγαλύτερο σφάλμα του στη ζωή ήταν πως δεν ήταν ούτε θύτης, ούτε και το θύμα. Δεν έβλαψε ποτέ συνειδητά κανέναν και όσοι τον έβλαψαν δεν καταδέχτηκε ποτέ να τους μισήσει. Αποτελεί χτυπητή παραφωνία». Η αμαρτία του είναι πως βρίσκει απόλαυση στα απλά, στα απτά. «Γεια σου ρε Τζίμη Τρομερέ!» του φώναζαν οι αδελφές Αχλιόπτα και του κερνούσαν τσίχλες. Το βιβλίο Ο Τζίμης στην Κυψέλη υπογράφει ο Χρήστος Χωμενίδης.

Ο Χρήστος Χωμενίδης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 3 Αυγούστου του 1966 και είναι εγγονός του συνιδρυτή του ΕΑΜ Χρήστου Χωμενίδη και του γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ προπολεμικά, Βασίλη Νεφελούδη. Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1990 και συνέχισε τις σπουδές του στα νομικά στη Ρωσία και στην επικοινωνιολογία στην Αγγλία. Το 1993, εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο Το σοφό παιδί. Ακολούθησαν άλλα εννέα μυθιστορήματα και τρεις συλλογές διηγημάτων. Το μυθιστόρημα Νίκη έχει λάβει το κρατικό βραβείο λογοτεχνίας, το βραβείο του περιοδικού «Αναγνώστης» και το βραβείο αναγνωστών “Public”. Τον Δεκέμβριο του 2021, στη Νίκη απονεμήθηκε το “Prix du livre Européen”, «Ευρωπαϊκό Βραβείο Μυθιστορήματος». Όπως ο πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος, έτσι και ο ίδιος, ζει στην Κυψέλη.

Ο Χρήστος Χωμενίδης. Πηγή εικόνας: mikropragmata.lifo.gr / Νίκος Κοκκαλιάς

Ο Τζίμης είναι ένας απλός άνθρωπος, που εκτιμά τη ζωή, χωρίς παράπονα. Είναι ο ιδιοκτήτης θεάτρου που του άφησε κληρονομιά ο «θετός» πατέρας του, Πέτρος Γρύλος, του οποίου το όνομα φέρει και το θέατρο. Βρίσκει την ευτυχία στα απλά, ζει για να εξιστορεί το παρελθόν του όσο αλλόκοτο κι αν θεωρείται. Πρόκειται για έναν μεσήλικα 60άρη, όμορφο στα νιάτα του και τίμιο άνθρωπο, δεδομένης της δουλειάς του και συγκριτικά με τους υπόλοιπους του χώρου. Άνθρωπος με φιλότιμο και ενσυναίσθηση, καθώς δεν ήταν σπάνιες οι φορές που έδινε δουλειά σε νέους και άπειρους ηθοποιούς, η λέξη φιλάργυρος θα ήταν υποτιμητική.

Το μυθιστόρημα ξεκινάει με μία αναπάντεχη διάρρηξη να γίνεται στο σπίτι του Τζίμη. Ευτυχώς, δεν κλάπηκαν πολύτιμα σε χρηματική αξία αγαθά, προς κακή του τύχη, όμως, άρπαξαν τον «μαγικό του μανδύα», κληρονομιά του πατέρα του και αυτός που «όποιος τον φορούσε γινόταν ό,τι ονειρευόταν». Ο δεύτερος πατέρας του, ο Πέτρος, τον επηρέασε πολύ έντονα, μοιράζονταν μία ιδιαίτερη συναισθηματική σχέση καθώς του δίδαξε σημαντικά πράγματα για τη ζωή: «Την τέχνη δεν την επιλέγεις, σε επιλέγει» του τόνιζε απ’ όταν ήταν μικρός.

Πέρασε τα πρώτα του παιδικά χρόνια με τη βιολογική του μητέρα, ωστόσο απομακρύνθηκαν αργότερα αφού ο καθένας είχε πλέον διαφορετική οικογένεια με τη μητέρα του να ξανά παντρεύεται και τον μικρό Τζίμη να είναι πλέον υπό την προστασία του Γρύλου. Η Κερασίνα, η κόρη του, είναι μία δεκαεννιάχρονη ξανθιά, έξυπνη και δυναμική κοπέλα, με πολλή αγάπη και σεβασμό προς τον πατέρα της, αλλά και το θάρρος, να του υποδεικνύει τα λάθη του.

Η πρώην και συγχωρεμένη σύζυγός του, η Δόμνα, παρόλο που έπασχε από καρκίνο, παρόλο που επαγγελματικά δεν υπήρξε ποτέ ουσιαστική άνοδος, παρόλο που την απατούσε ο σύζυγός της, ήταν μία γυναίκα γεμάτη ζωή, ανοιχτόμυαλη. «Η αισθητική είναι η ηθική του μέλλοντος» έλεγε στον Τζίμη, επιπλήττοντάς τον που οι ερωμένες του στερούνταν της πρώτης.

Ως μοναδικός κληρονόμος του θεάτρου του πατέρα του, ο Τζίμης προσπαθούσε να το ανασύρει από τις στάχτες, να το μετουσιώσει στο κόσμημα της Κυψέλης, να υπερνικήσει τα υπόλοιπα θέατρα της Αθήνας. Στο μεταξύ, το θέατρο δεν γνωρίζει ιδιαίτερες στιγμές δόξας, μάταια προσπαθεί με νύχια και με δόντια ο παραγωγός Παπιδάκης να το εξυψώσει, να αποκαταστήσει τη φήμη του, αλλά πολλές από τις προσπάθειές του πέφτουν στο κενό. Δεν χάνει, όμως, την ελπίδα του και εν καιρώ πανδημίας αποφασίζει να ανακαινίσει το παλιό θέατρο, δίνοντάς του έτσι μία ευκαιρία να λάμψει ξανά. Αυτή του, όμως, την προσπάθεια δεν την είδαν όλοι θετικά, όπως άλλωστε είναι φυσικό σε αυτόν τον χώρο. Νέες απειλές ανακύπτουν, νέα συμφέροντα και «φιλίες» διαμορφώνονται. Πολλοί ανταγωνιστές, όπως ο Περ-περ και η κοκκινομάλλα Μάρθα Γιαννίδη, περιμένουν υπομονετικά για να κάνουν το χτύπημά τους με την πρώτη αδυναμία του. Ο κόσμος ενάντια στον Τζίμη Παπιδάκη και τον «Πέτρο Γρύλο».

Η Κυψέλη. Πηγή εικόνας: kathimerini.gr / Φωτογράφος: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ

Αργότερα, γνωρίζει τη Λουίζα Οσίποβα, την Ελληνίδα με το ρωσικό όνομα. Πρόκειται για μία γυναίκα ανεξάρτητη, με αυτοπεποίθηση, που στο πρόσωπο του Τζίμη δεν έψαχνε μελλοντικό σύζυγο–αφού είχε κάνει ήδη τρεις γάμους-αλλά μία συντροφιά. Παίρνει, ωστόσο, απότομη κλίση η ζωή του Τζίμη, όταν η οδοντίατρός του, Ζαμπία, μία παντρεμένη γυναίκα πολύ μικρότερή του, τού προτείνει να δειπνήσουν μαζί. Το πάθος τους δεν άργησε να ξεδιπλωθεί και έτσι ο Τζίμης διατηρούσε παράλληλη σχέση μαζί της, αποκρύπτοντάς το από τη Λουίζα. Η βραχύβια υποτυπώδης σχέση τους διακόπτεται απότομα όταν η Ζαμπία αποκαλύπτει στον Τζίμη ότι περιμένει το παιδί του. Συνειδητά όμως, δεν είχε απαιτήσεις από αυτόν, ούτε σκόπευε να διαλύσει τον γάμο της, «το παιδί είναι δικό μου», έλεγε. Ο Τζίμης, όμως, τι λέει για την κατάσταση, ποια είναι η θέση του σε όλο αυτό; Θα κυνηγήσει την Ζαμπία ως βιολογικός πατέρας του παιδιού της ή θα την αφήσει να ευτυχήσει στον συμβατικό γάμο της; Τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο όταν γνωρίζει ο Τζίμης και ο υπόλοιπος θίασος τον Δανιήλ Σωπάστε, τον νεαρό αγγελικό γίγαντα με το αθώο βλέμμα. Πόσο αθώος είναι, όμως, στην πραγματικότητα;

Εν κατακλείδι, πρόκειται για ένα βιβλίο αρκετά ρεαλιστικό, με σκηνές, σενάρια και γεγονότα παρμένα από την καθημερινότητα των ανθρώπων. Πολυάριθμες είναι οι απιστίες, οι προδοσίες, οι έρωτες και τα γλέντια. Όλα κομμάτι της πολύπλοκης και συνάμα απλής ανθρώπινης φύσης.


TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Ευθυμία Γκαμπέση, Αρχισυντάκτρια Πολιτισμού
Ευθυμία Γκαμπέση, Αρχισυντάκτρια Πολιτισμού
Γεννήθηκε το 2003 στην Καστοριά, όπου και μεγάλωσε. Είναι φοιτήτρια του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και δηλώνει πως κατέχει την αγγλική και ισπανική γλώσσα, ενώ δεν σκοπεύει να παραμείνει σε αυτές. Είναι λάτρης της γυμναστικής, του χορού και των ταξιδιών, ενώ στον ελεύθερο της χρόνο, της αρέσει να διαβάζει λογοτεχνικά βιβλία και να ταξιδεύει. Τέλος, ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την αρθρογραφία, την τέχνη και την κοινωνία σε όλες της τις πτυχές.