Της Ραφαηλίας – Προκοπίας Τσότρα,
Ένας από τους μεγαλύτερους μύθους που ακούμε όσο μεγαλώνουμε είναι εκείνος της εύρεσης του πάθους μας. Εκείνου του επαγγέλματος ή της ενασχόλησης στο οποίο θα αφιερώσουμε όλη μας τη ζωή και θα το αφήσουμε να μας απορροφήσει ψυχή και σώμα. Αυτό το μυστήριο κάλεσμα που θα μας ολοκληρώσει και θα μας προσφέρει αστείρευτη και αιώνια ευτυχία. Και κάπου εδώ έρχεται η στιγμή να αποδομηθεί το όνειρο.
Όσοι έχουν καταφέρει να βρουν στη ζωή τους κάτι που τους παθιάζει τόσο πολύ, ώστε να αφοσιωθούν εξ ολοκλήρου σε αυτό, έχουν βιώσει την ύψιστη ευχή και κατάρα. Αφενός υπάρχει κάτι σε αυτόν τον κόσμο, ένα και μόνο πράγμα, που τους προσφέρει αμέριστη ευχαρίστηση. Αφετέρου, δεν αφήνουν χώρο για οτιδήποτε άλλο να υπεισέλθει στη ζωή τους. Αυτό το πάθος, εκτός των άλλων, είναι εξαιρετικά σπάνιο να βρεθεί, ενώ ενέχει και τεράστιο ρίσκο: το ρίσκο του να θυσιάσεις όλη σου τη ζωή σε κάτι που τελικά δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες σου.
Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι πρέπει να ασχοληθείς με κάτι που μισείς ή δε σε κάνει χαρούμενο. Απεναντίας, ο σωστός επαγγελματικός προσανατολισμός είναι βασική προϋπόθεση για μία ευτυχισμένη ζωή. Όμως, το να ζει κανείς με τη νοοτροπία, ότι πρέπει να βρει το πάθος του, είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, γιατί του δημιουργεί την αίσθηση ότι μονίμως του λείπει κάτι και τον αποτρέπει από το να εξελιχθεί σε μια ικανοποιητική εργασία που απολαμβάνει.
Έχουμε τη τάση, ως ανθρώπινα όντα, να μας αρέσουν τα πράγματα στα οποία είμαστε καλοί. Η αριστεία, ωστόσο, απαιτεί χρόνο, ισορροπία και εστίαση σε σημαντικά δεδομένα. Όταν διδαχθούμε και ασκήσουμε στην πράξη κάποιο αντικείμενο το οποίο μας ενδιαφέρει και διεγείρει την περιέργειά μας, επενδύουμε με χαμηλό ρίσκο, άμεσες και ασφαλείς απολαβές σε μία εργασία στην οποία μπορούμε να αποκτήσουμε υψηλού επιπέδου δεξιότητες. Αυτές οι δεξιότητες δημιουργούν την αίσθηση του πάθους, του πάθους για κάτι στο οποίο είσαι τόσο καλός, ώστε να μην περνάς απαρατήρητος, όπως υποστηρίζει και ο Cal Newport στο βιβλίο του So Good They Can’t Ignore You.
Αυτή η ασφαλέστερη και στρατηγική προσέγγιση του πάθους προσφέρει μεγαλύτερη ισορροπία, ώστε να μην καθίσταται ο άνθρωπος μονομερής και παρέχει περιθώρια λάθους, ώστε αν κάτι δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μας να μπορούμε να εξειδικευτούμε σε κάτι που θα ταιριάζει περισσότερο στον χαρακτήρα και τις δεξιότητές μας.
Η λογική ερώτηση που προκύπτει σε αυτό το σημείο είναι η εξής: Πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό το αποτέλεσμα; Πρωτίστως, με σωστά και προσιτά σε όλους προγράμματα επαγγελματικού προσανατολισμού στο πλαίσιο των σχολικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Αργότερα, με προσωπική έρευνα και ενημέρωση, μελέτη πληθώρας διαφορετικών τομέων και φυσικά ανοιχτό μυαλό και προσαρμοστικότητα.
Επιπλέον, χρειάζεται υπομονή και σκληρή δουλειά, ώστε να αποκτήσει κάποιος επαρκές επίπεδο τεχνογνωσίας για να είναι επιτυχημένος στη δουλειά του. Εγχείρημα δύσκολο στη σύγχρονη εποχή της υπερπληροφόρησης και των ατέρμονων περισπασμών.
Ταυτόχρονα, είναι αναγκαία η αναδιαμόρφωση του κανονιστικού πλαισίου με τέτοιο τρόπο που θα εξασφαλίζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων για ευέλικτη εργασία και το rotation σε διαφορετικούς τομείς, προκειμένου να ανακαλύψουν τις προτιμήσεις τους. Φυσικά, πρέπει να παρέχονται και ορισμένες εξασφαλίσεις στον εργοδότη, με σκοπό να διεξάγεται έλεγχος στην αποδοτικότητα του εργαζομένου και η όσο το δυνατόν η μεγαλύτερη αξιοποίηση των διαθέσιμων ωρών, ώστε να μην κατανέμονται ατελεσφόρως, πάντοτε με σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τα εργασιακά δικαιώματα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Cal Newport, Deep Work, Little Brown Book Group, 2016
- Can Newport, So Good They Can’t Ignore You, PIATKUS, 2016