Της Όλγας Καρύπη,
Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία ή αλλιώς Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, όπως ονομαζόταν από τους συγχρόνους της, καθ’ όλη τη διάρκεια της «ζωής» της αντιμετώπισε σημαντικά προβλήματα επιθέσεων από διάφορα φύλα που κατέβαιναν από τον βορρά ή που ερχόντουσαν από τα βάθη της Ανατολής. Ένα από αυτά ήταν και οι Μιρδασίδες Άραβες, σιίτες μουσουλμάνοι που ήλεγχαν την περιοχή της βόρειας Συρίας.
Λόγω των συνεχών επιδρομών του εμίρη Αλ-Νταουλα Νασρ στα σύνορα της Κιλικίας, ο Αυτοκράτορας Ρωμανός Γ΄ αποφάσισε να ηγηθεί ο ίδιος εκστρατείας κατά των Αράβων, παρά τις αντιρρήσεις των συμβούλων του. Ο Ρωμανός Γ΄ φέρεται να γοητευόταν από τις στρατιωτικές επιτυχίες παλαιότερων Αυτοκρατόρων στην Ανατολή, όπως ο Νικηφόρος Φωκάς και ο Ιωάννης Τσιμισκής, και, για αυτό, ξεκίνησε το παράτολμο εγχείρημά του εν μέσω καλοκαιριού.
Το στράτευμα των 20.000 Βυζαντινών μισθοφόρων εγκαταστάθηκε στο Αζάζ, βορειοδυτικά από το σημερινό Χαλέπι. Αρχικά, μια αναγνωριστική δύναμη υπό τον πατρίκιο Λέοντα Χοιροσφάκτη κινήθηκε εναντίον των 2.000 Αράβων, αλλά λόγω προχειρότητας της ενέργειας κατατροπώθηκε με ευκολία, με τον Χοιροσφάκτη να πιάνεται αιχμάλωτος. Καθότι όλες οι επόμενες αντεπιθέσεις των Βυζαντινών προσέκρουσαν σε ισχυρή αντίσταση, και εξαιτίας έλλειψης προμηθειών και νερού στην περιοχή ο Αυτοκράτορας, τον Αύγουστο του 1030, αποφάσισε την παύση των εχθροπραξιών και διέταξε υποχώρηση στην Αντιόχεια.
Ωστόσο, κατά την πραγματοποίηση της υποχώρησης οι Βυζαντινοί μισθοφόροι πλιατσικολόγησαν το ίδιο τους το στρατόπεδο, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί σύρραξη μεταξύ τους. Οι Άραβες αντιλαμβανόμενοι το χάος που επικρατούσε ανάμεσα στους αντιπάλους τους, επιτέθηκαν τρέποντας σε άτακτη υποχώρηση του Βυζαντινούς, οι οποίοι είχαν απώλειες άνω των 10.000. Ο ίδιος ο Αυτοκράτορας Ρωμανός Γ΄ από τύχη γλύτωσε της αιχμαλωσίας, με την σκηνή του και τις πολύτιμες αποσκευές του να αφήνονται στο πεδίο της μάχης. Έτσι, εγκαταλελειμμένος από την προσωπική του φρουρά και με καταρρακωμένο το κύρος του διέφυγε στην Αντιόχεια.
Εν συνεχεία, ο Αυτοκράτορας αποχωρώντας από την περιοχή έθεσε επικεφαλής των δυνάμεων της Αντιοχείας τον αυλικό Συμεών, που και αυτός απέτυχε εναντίον των Αράβων, με τον στρατηγό Θεόκτιστο να τον διαδέχεται. Ο Θεόκτιστος μαζί με τον Γεώργιο Μανιάκη, κατάφερε να κατανικήσει τους Άραβες και να ανακαταλάβει την Έδεσσα και τα ανατολικά φρούρια της αυτοκρατορίας. Έπειτα από αυτές τις επιτυχίες των Βυζαντινών, οι Άραβες ζήτησαν συνθηκολόγηση με το κύρος της αυτοκρατορίας να αναστηλώνεται στην Ανατολή, παρά την αρχική αποτυχία της μάχης του Αζάζ και της αυτοκρατορικής εκστρατείας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
